Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

[52] Zoals in hoofdstuk 4.10 blijkt, beschouwt men binnen de Santo Daime de dood niet als
het absolute einde, maar als een overgang naar een andere vorm van bestaan. Om deze reden
wordt ook in de kalender niet gesproken van overlijden of sterven, maar van ‘overgang’
(passagem).
[53] Het is mij opgevallen dat deze festivals precies vallen na de zonnewenden op 21 juni en
21 december.
[54] Als farda branca dragen vrouwen een witte plissérok, een witte bloes met groene
ornamenten en een kroontje, terwijl de mannen een witte broek met twee groene strepen aan
weerszijden, een wit hemd, een witte jas en een donkerblauwe das dragen.
[55] De farda azul is het basis uniform. De vrouwen dragen een blauwe rok, een witte bloes
en een blauwe strik, terwijl de mannen gekleed gaan in een blauwe broek, een wit hemd en
een blauwe das.
[56] Zie grotere afbeelding op kaft.
[57] De visie op ziekte en gezondheid wordt in hoofdstuk 4.13 behandeld.
[58] Deze observaties zijn gemaakt aan de hand van de feitio kalender van 24 t/m 28 juli 2007
van Céu do Patriarca São José. Het ritueel viel op dat moment samen met een bijeenkomst
van meerdere spiritueel-religieuze tradities uit Zuid-Amerika.
[59] In Nederland worden vaak oude kerkgebouwen gebruikt met rechthoekige vorm. De
verdeling wijzigt echter niet. In het midden wordt een hexagonale tafel geplaatst en van
daaruit maakt men dezelfde onderverdeling van 6 vlakken. In vroegere tijden bestond
overigens alleen een rechthoekige opstelling met 4 groepen mensen, waarbij slechts
onderscheid werd gemaakt tussen mannen, vrouwen, maagden en niet-maagden. Deze
verdeling wordt in sommige kerken nog steeds gebruikt.
[60] Hoewel iedere Santo Daime kerk er anders uitziet en een eigen uitvoering heeft van de
normen en rituelen, blijven de opvattingen, inzichten en symbolische betekenissen gelijk. Ook
in deze zin komt dynamische en veranderlijke karakter van de Santo Daime naar voren.
[61] Bovendien op internet geraadpleegd: Céu de Maria (2008) en Céu da Estrela Branca
(2008).
[62] Een maraca is een Braziliaans schudinstrument. De Nederlandse term dat hier het meest
bij in de buurt komt is ‘sambabal’.
[63] Het is niet aan de website duidelijk op te maken of deze woorden afkomstig zijn van
Mestre Irineu of van Percília Matos da Silva. Wie deze vrouw zou zijn, is mij eveneens
onbekend.
[64] Zie hoofdstuk 1.4.
[65] Bijna-dood-ervaringen hebben veel gemeen met ayahuasca-ervaringen, omdat men ook
dan een “non-lokaal” bewustzijn binnentreedt, of een “veranderde staat van bewustzijn”