Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

de rechterborst voor wie getrouwd is.
Bronnen: Boven: Kyle (2008) Onder: Céu de Maria (2008).
Concentração. Dit ritueel kan omschreven worden als een collectieve meditatiesessie, omdat
er periodes van stilte in zitten waarin de participanten zich gezamenlijk in een diepe
concentratie storten. De stiltemomenten, die 1 à 2 uur kunnen duren, worden af en toe
afgewisseld door hymnes, maar er wordt niet gedanst. Men zit rechtop, ontspannen, maar
actief en – net als bij alle andere rituelen – met open lichaamshouding (geen armen of benen
kruisen). Waarschijnlijk was dit de eerste rituele vorm van de Santo Daime, aangezien men in
het begin maar weinig hymnes kende en nog niet de dansbewegingen had ontwikkeld. Mestre
Irineu heeft nagelaten dat iedere 15 e en 30 e van de maand een concentratiewerk plaatsvindt.
Dit wordt in de meeste, zo niet alle Santo Daime kerken, opgevolgd.
Trabalhos de cura. In feite zijn alle Santo Daime werken gericht op genezing.[57] De meeste
kerken houden eens per maand een specifieke trabalho de cura (cura betekent genezing). Op
Florianopolis was dat telkens op de 27 e van iedere maand. In Den Haag vindt dit,
waarschijnlijk vanwege praktische overwegingen, altijd op een zaterdag plaats. Een dergelijk
werk kan immers best heftig zijn en vaak is het goed om de dag erna rustig aan te doen. In een
trabalho de cura worden hinos de cura gezongen, genezingshymnes. Een andere specifiek op
genezing gerichte werk is Mesa Branca, dat vanwege de kracht ervan alleen voor fardados
geschikt is. Er zijn daarnaast nog andere genezingsrituelen, maar gezien mijn beperkte kennis
en inzicht hiervan, acht ik mezelf niet in de positie hierover verder uit te wijden.
Feitio. Dit is het bereidingsritueel dat alleen plaatsvindt in Brazilië in de door CEFLURIS
aangewezen gemeenschappen en volgens de door Mestre Irineu nagelaten richtlijnen.
Afhankelijk van hoeveel honderden of duizenden liters Daime er gemaakt moeten worden,
kan dit ritueel enkele dagen tot een week duren, van ’s morgens tot ’s avonds. Hoewel
deelname niet verplicht is, is altijd een groot aantal personen bij deze gebeurtenis betrokken.
Gedurende de feitio drinkt men Daime, waardoor het bereidingsproces op zich al een
spiritueel werk is. Bovendien worden er vaak in de avond nog extra trabalhos of
discussiegroepen georganiseerd. Op Florianopolis werden er tussendoor ook rituelen
gehouden van andere tradities, zoals de temaskal (soort zweethut) van de Fuego Sagrado en
enkele Guarani ceremonies.[58] De feitio begint met het verzamelen van de twee benodigde
planten. De liaan (cipó Jagube) wordt beschouwd als het mannelijke element en het blad
(folha da Rainha) als het vrouwelijke element. De verdeling is dan ook als volgt. Mannen
gaan erop uit om de lange houterige lianen uit te zoeken en in stukken te hakken. Vrouwen
plukken de blaadjes van de struiken en maken deze zorgvuldig schoon. De rest van het ritueel
is mannenwerk en het ‘huis van bereiding’ (casa do feitio) is alleen toegankelijk voor
mannen. De vrouwen zorgen ondertussen voor het verdere reilen en zeilen van de
gemeenschap. De stukken liaan worden gepeld, waardoor de zachtere strengen bloot komen te
liggen. Deze strengen worden met zware houten hamers platgeslagen (bateção), zodat de
vezels loskomen voor het kookproces. De bateção kan meerdere uren duren volgens een
bepaald ritme en onder de muzikale begeleiding van de hinos do feitio. Dit proces wordt af en
toe onderbroken om meer Daime te drinken en de kracht te ontvangen om dit zware werk
voort te zetten, zo is mij verteld. Vervolgens worden de twee planten in meerdere lagen in
grote potten gelegd boven een soort groot fornuis dat op hout brandt en gedurende meerdere
uren in water gekookt. Na afloop komen mannen en vrouwen bij elkaar om het ritueel te
vieren (Santo Daime België 2008).