Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

iedereen, wordt er een ééntonig en maatvast geluid geproduceerd die de
bewustzijnsverruiming bevordert.”[72]
Het citaat wordt vervolgd met de mededeling dat het patroon zoals die door Mestre Irineu is
geïdealiseerd lijdt onder allerlei aspecten: De grote verscheidenheid aan materialen waaruit de
maracas worden gemaakt, de manier waarop elk persoon slaat (volume, ritme, accenten,
lichaamshouding, etc.) Er bestaat een grote problematiek en discussie rondom het slaan van
de maraca. Sommigen vinden dat iedereen op deze details moet letten en zichzelf indien
nodig moet verbeteren, anderen zijn van mening dat er best afwijkingen mogen zijn, zolang
die harmonie wordt bereikt die door Mestre Irineu werd bedoeld. Immers, er is ook een balans
tussen collectieve harmonie en individualiteit. Men kan er niet onderuit dat elke maraca
uiteindelijk een ander geluid produceert, noch dat alle mensen van elkaar verschillen.
De hymnes zijn over het algemeen in het Portugees, toch is de Santo Daime inmiddels over
allerlei landen verspreid en lang niet iedereen die meedoet aan de rituelen spreekt Portugees.
“De hymnes zijn voor iedereen”, zei een respondent op Florianopolis. Een ander stelde:
“Sommigen ontvangen Portugese hymnen, zelfs zonder een woord Portugees te kennen. Of
analfabeten! Het is een mysterie.” Het is onder andere hierin dat de universaliteit van de Santo
Daime blijkt: het heeft gelijksoortige uitwerkingen bij iedereen die participeert. De kracht van
de Daime lijkt voorbij te gaan aan de letterlijke betekenis van de hymnes. Je hoeft de woorden
niet te begrijpen, je hoeft niet eens te kunnen lezen, want de boodschap komt toch wel door.
Tegen het einde van het interview legde een Nederlandse ondervraagde mij dit als volgt uit:
“Wat voor mij ook aantrekkelijk is [van de Santo Daime] zijn de hymnes. Dat is allemaal in
combinatie, weet je. Daime drinken en de hymnes. De hymnes zelf hebben een bepaalde
werking waardoor de hymnes zelf beelden oproepen, dat vind ik heel bijzonder. (...) Er wordt
voornamelijk Portugees gezongen. Er zijn hymnes (...) die doorgekregen zijn in het
Nederlands. Voor mij gaat het vooral om het gevoel dat het oproept, op een dieper gevoel
doet het iets. Ik heb een boekje met vertalingen in het Engels ernaast, maar daar heb ik niet
zoveel mee. Het is meer wat het oproept van binnen. Ik weet wel waar het over gaat, want op
een gegeven moment staat je bewustzijn zover open dat door goed te luisteren je echt wel
voelt waar de specifieke hymne over gaat. Dan begrijp je niet alle woorden letterlijk, maar de
essentie haal je er wel uit. (...) Die taalgrens overstijg je. (...) Bij sommige werken kan het een
tijdje lang dobberen. Maar dan komt die ene hymne voorbij en dan ineens barst het los. En
niet bij één, maar massaal. Zo’n werking heeft het. En dan hoef je niet eens te verstaan waar
het over gaat.”
Ook een respondent uit Florianopolis vertelde mij dat wat de Santo Daime voor haar
aantrekkelijker maakt dan andere religies de goddelijke connectie is via de muziek. “Het
brengt een andere vibratie doordat het gezongen is.” Volgens sommigen ligt hier een
verklaring waarom de Santo Daime zich in korte tijd over de wereld heeft verspreid: het werkt
via muziek, de universele taal van de natuur.