Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

De term karma heb ik tijdens mijn interviews weinig horen vallen, maar wordt in de
Nederlandstalige hymne “Het is tijd” bijvoorbeeld wel bezongen[70]:
Al wat ik voel, dat is niet eens van mij
Je pikt het op en geeft het door in de rij.
Karma schiep ik met wat ik deed en wat ik zei
En de gevolgen die draag ik nu in mij.
(...)
Ik maak los en ik laat los wat ik niet ben,
Net zo lang tot ik mijn ‘Zelf’ weer herken.
De opvatting van karma binnen Santo Daime wordt mijns inziens goed uitgelegd door Peláez
(1994: 49-50):
“... [de] kosmologie erkent een vrije wil, oftewel de vrijheid van de mens om te kiezen tussen
het “juiste” en het “verkeerde” (oftewel, tussen de Waarheid en de Illusie). Deze disjunctie
zou voortdurend worden geactualiseerd, want binnen in de mens werken beide
antagonistische krachten. Vandaar de noodzaak om het besef van goed en kwaad te
ontwikkelen, een kwaliteit die toestaat het “juiste” van het “verkeerde” te onderscheiden. (...)
De persoon die leeft binnen die “Waarheid”, zou een harmonieuze “vibratie” hebben en zou
“energieën van dezelfde kwaliteit aantrekken. Bovendien zou hij geleid en beschermd worden
door de “Kracht”; alle gebeurtenissen uit zijn leven die als positief beschouwd worden zouden
via deze visie worden geïnterpreteerd. Daartegenover zou diegene die in de “Illusie” leeft
blootgesteld aan de krachten van het Kwaad ... want hij zou die “energieën” en “krachten”
aantrekken die in diezelfde “syntonie” vibreren. Ongeluk, ziekte en ander lijden die het
individu doorstaat zouden vanuit deze invalshoek geïnterpreteerd worden.”
Sterven en geboren worden werd door veel respondenten vergeleken als waken en in slaap
vallen. Het is een doorlopend proces waarin men telkens van de ene in het andere bewustzijn
stapt. Het leven gaat ondertussen door. Aldus een ondervraagde uit Den Haag:
“Merk jij het als jij ’s nachts in slaap valt? Ik niet. Merk jij het als je straks je lichaam verlaat?
Ik weet het niet. Het zou me niets verbazen als ik het niet merk. Je weet het op het moment
dat je wakker wordt, je weet het op het moment dat je geboren wordt. (...) Als je ’s nachts