Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

Het gebruik van cannabis in de rituele context van de Santo Daime dient niet verward te
worden met recreatief drugsgebruik, zoals bijvoorbeeld in coffeeshops. Het betreft hier een
sacraal gebruik en men spreekt niet van ‘blowen’ of ‘roken’, maar van ‘consacreren’. In “The
elementary forms of religious life” legt Durkheim het consacreren als volgt uit:
“If we rely on appearances, the rites often seem to be purely manual operations – anointings,
purifications, meals. To consecrate a thing, one places it in contact with a source of religious
energy, just as today a body is placed in contact with a source of heat or electricity in order to
heat or electrify it. The procedures used in the two cases are not essentially different.
Understood in this way, religious technique seems to be a kind of mystical mechanics. But
these physical operations are but the outer envelope in which mental operations lie hidden. In
the end, the point is not to exert a kind of physical constraint upon blind and, more than that,
imaginary forces but to reach, fortify, and discipline consciousnesses” (Durkheim 1995
[1912]: 49).
MacRae (1998) geeft in zijn artikel “Santo Daime en Santa Maria” een heldere uitleg over het
consacreren van Santa Maria in de religieuze context van de Santo Daime:
“[Padrinho Sebastião kwam] na verloop van tijd ... tot de conclusie dat ayahuasca werkte met
de spirituele energie van Christus, terwijl cannabis de energie had van de heilige maagd. Hij
herdoopte de plant dan ook tot ‘Santa Maria’. (...) Zodoende gaf hij zijn volgelingen een reeks
instructies voor het correcte en heilige gebruik van cannabis, duidelijk onderscheiden van de
wereldse manieren waarop het gerookt werd door diegenen die alleen op zoek waren naar de
high. (...) De deelnemers worden verondersteld stil en ordelijk te blijven terwijl de sigaret
wordt geconsumeerd. De sigaret moet altijd verder gegeven worden naar rechts en moet
blijven circuleren totdat ze helemaal geconsumeerd is. Elke gebruiker beperkt zijn beurt tot 3
trekken, terwijl hij mentaal de Daime symbolen zon, maan en sterren oproept. De beurt wordt
beëindigd met een kruisteken en het verder geven van de sigaret. Als het ritueel niet in
volledige stilte verloopt, moet het gesprek in elk geval op een hoog spiritueel niveau
gehouden worden en het gebruik op feestjes en het mengen met alcohol moet vermeden
worden. Santa Maria mag ook niet gebruikt worden tijdens het eten, en na het gebruik van
marihuana moet men een tijd wachten voor men opnieuw eet. Van de volgelingen van
Padrinho Sebastião werd ook verwacht dat ze het kruid enkel onder gelovigen zouden
gebruiken. Ze mochten niet roken samen met mensen die zich niet bewust waren van de
heiligheid van de plant. Straat marihuana, gekocht van dealers, moest vermeden worden
omdat het grote hoeveelheden slechte energie had geabsorbeerd in het criminele
drugdealermilieu. Bovendien bestonden er voorschriften voor het correcte telen, onderhouden
en oogsten van de plant, ook weer om de goddelijkheid van de plant te benadrukken.”
Omdat dit thema verder niet ter sprake zal komen in de rest van dit verslag, wordt hier kort
aangegeven wat de respondenten hierover konden vertellen. In de interviews is gevraagd naar
het effect van Santa Maria binnen een Santo Daime ritueel. Al vanaf de eerste respondent op