Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

visies en ervaringen van de respondenten zullen iets zeggen over de visies en ervaringen met
de Santo Daime wereldwijd. De manier waarop de Santo Daime lokaal georganiseerd is, staat
in verband met de manier waarop het elders is georganiseerd. Door de relatie van de lokale
gemeenschap tot CEFLURIS[11] te analyseren, zal informatie vergaard worden die
betrekking heeft op CEFLURIS wereldwijd.” [12]
Een casestudy is een vorm van kwalitatief onderzoek. Het is de intensieve bestudering van
een verschijnsel in zijn context, zodanig dat de verwevenheid van relevante factoren
behouden blijft. Dit kan een bepaalde gebeurtenis, activiteit, gedrag of individu zijn. Het kan
ook gaan om een groep individuen (Wester e.a. 2000: 65, Creswell 1998: 61-4). Zoals uit
bovenstaand citaat blijkt, is dit onderzoek een deel uit een groter geheel. Het is een deel dat
het geheel illustreert. Of beter gezegd: twee delen uit een groter geheel. Door zowel het geval
van Florianopolis als van Den Haag te hebben bestudeerd is er in feite sprake van twee
casestudies, en wel op verschillende plaatsen ter wereld. Vandaar de titel multi-sited
casestudy. Met het oog op de generaliseerbaarheid en de representativiteit van dit onderzoek,
is het belangrijk zich tegelijkertijd te realiseren dat de bestudeerde gevallen uniek zijn en op
zichzelf staand.
De keuze voor een multi-sited onderzoek was een idee waar ik voor vertrek al mee speelde,
maar het concretiseerde zich pas in de tweede helft van mijn verblijf in Brazilië. Toen werd
duidelijk dat aanvullende informatie uit Nederland noodzakelijk was om de hoofdvraag zo
volledig mogelijk te kunnen beantwoorden. Zoals Marcus (1995: 95) betoogt, zal multi-sited
onderzoek steeds meer de toekomst van culturele antropologie zijn door de globale
verspreiding van allerlei sociale verschijnselen en de toenemende en onvermijdelijke
ontmoeting van verschillende culturen. Net als Marcus (1995: 99-102) ben ik van mening dat
antropologie niet bang zou moeten zijn voor verlies aan kracht of waarde door onderzoek niet
meer op één plaats, maar op basis van data uit meerdere plaatsen te verrichten. Integendeel,
het is een verrijking op antropologisch onderzoek. Het besluit voor onderzoek op een of
meerdere plaatsen is uiteraard afhankelijk van het onderzoeksthema. Maar veel studies van
een cultuur of maatschappij op een bepaalde plaats kunnen tegenwoordig niet meer los gezien
worden van de invloeden op en van globale ontwikkelingen.
Het verrichte onderzoek is kwalitatief van aard en daarmee inductief, dus vanuit het
specifieke naar het algemene. Het is gericht op bestudering van een verschijnsel gezien vanuit
het referentiekader van de betrokken personen en in relatie tot hun omgeving. Kwalitatief
onderzoek is gebaseerd op het principe van verstehen van Max Weber, één van de
grondleggers van de sociologie.[13] Begrijpen van sociale verschijnselen is volgens deze
theorie alleen goed mogelijk als de onderzoeker erin slaagt de subjectieve betekenis van het
bestudeerde gedrag te achterhalen. Dit is mogelijk als hij doordringt tot de gevoels- en
kenniswereld van de bestudeerde groep mensen. Dit geldt niet alleen tijdens de
veldwerkperiode, maar ook tijdens de verwerking en verslaggeving van de onderzoeksdata. In
tegenstelling tot kwantitatief onderzoek, zijn grote aantallen respondenten bij kwalitatief
onderzoek niet zo belangrijk. Kwalitatieve onderzoeksmethoden zijn daarmee echter niet
minder wetenschappelijk. De kwaliteit van elk wetenschappelijk onderzoek is volgens Wester
e.a. (2000) afhankelijk van de vraag in hoeverre de onderzoeker er in slaagt een antwoord te
vinden op zijn onderzoeksvraag dat overtuigt door zijn logische consistentie en zijn
empirische onderbouwing. Dat betekent dat elk onderzoek moet voldoen aan drie