Parkinson - Stichting Welzijn Ouderen Wassenaar

verantwoordelijkheid van de ouders en doen kinderen vanaf twee- of driejarige leeftijd soms
al mee aan een ceremonie. Zij krijgen slechts een heel klein beetje Daime, in “homeopatische
doses”, zoals een respondent vertelde. Er bestaan speciale kinderwerken, de zogenaamde
trabalho das crianças, maar doorgaans doen zij mee met het werk van de ouders. Zij
participeren spelenderwijs en het wordt niet van hen verwacht dat ze het hele ritueel
volhouden. Als ze er genoeg van hebben, gaan ze andere dingen doen, bijvoorbeeld buiten
spelen of ze worden op bed gelegd door hun ouders. Soms is er een speciale plaats
aangewezen voor kinderen, waar een volwassene op hen let, terwijl de ouders in de kerk
verder gaan. Zo lang ze zich in de kerk bevinden wordt wel van hen verwacht dat ze meedoen
en dit is iets waar de ouders op dienen te letten, om anderen niet te storen in hun spiritueel
werk. Meerdere keren heb ik horen vallen dat kinderen serieuzer kunnen zijn tijdens een
ceremonie dan sommige volwassenen. Niet zelden willen zij uit zichzelf Daime drinken. Zij
wijzen ernaar of zeggen het, drinken het (ondanks de sterke bittere smaak) en gaan net als alle
volwassenen in de rij dansen en zingen, precies zoals het hoort en urenlang. Wanneer een
zwangere moeder Daime drinkt, wordt gezegd dat het kind met Daime geboren wordt. “En als
de Daime eenmaal in je zit, blijft het werken.”
4.2 Opvoeding en religie
Dat het katholicisme de grootste religie van Brazilië is, is ook te merken onder de adepten van
de Santo Daime. Maar liefst 12 van de 14 ondervraagden op Florianopolis verklaarde geheel
of gedeeltelijk katholiek te zijn opgevoed. In Nederland waren 3 van de 4 respondenten
hervormd of gereformeerd opgevoed. Andere religies die van grote invloed zijn geweest in de
levens van de ondervraagden zijn met name het spiritisme van Allan Kardec en umbanda. Een
enkele keer is verder het boeddhisme genoemd en andere stromingen, zoals astrologie en
communisme.
Afgezien van de enige twee respondenten die Santo Daime als religie van opvoeding noemde,
was er niemand die de religie van hun ouders helemaal heeft geadopteerd. Sommigen (4)
zeiden nog steeds veel herkenning erin te vinden en ervaren de Santo Daime als een
bevestiging, maar versterking op het geloof van hun ouders. De meesten (11) echter, waren
het op belangrijke punten oneens met de van huisuit meegekregen religie, zoals het geloof in
het bestaan van een hel en het niet aannemen van geloof in reïncarnatie. Wel waren ze er
dankbaar voor dat ze op jonge leeftijd al vertrouwd waren met het geloven zelf en met de
Bijbelse figuren, waarbij voornamelijk de figuur van Jezus Christus werd genoemd. Dit
erkenden zelfs die personen (4) die in eerste instantie verklaarden dat het geloof van hun
ouders hen “nergens toe gediend” had, zoals bijvoorbeeld deze:
“Mijn ouders zijn katholiek, maar het diende mij niet, het hielp mij niet. Ik begreep veel
dingen niet en vond de mis heel saai. Het is heel strikt en gedateerd. Ik ging wel graag in m’n
eentje naar de kerk. Ik wilde me direct met God verbinden, zonder een intermediair, zoals een
pater.”