LESTIPS - Jeugdboekenweek

- “Ken je ook volwassenen die maar heel weinig woorden kennen?”
- “Gaat het dan om vergelijkbare woorden als die van Heidi’s moeder of net
niet?”
Iedereen vult tijdens het lezen twee persoonlijke lijstjes aan. Het ene lijstje
verzamelt mooie woorden of zinnen uit Ben zo terug, het andere lijstje verzamelt
vragen over het boek. Na elk hoofdstuk geef je de kinderen de gelegenheid
om hun vragen te stellen.
Sta even stil bij volgend fragment onderaan pagina 11: “Bernadette kende wel
een miljoen woorden en als ze toch de goede uitdrukking niet kon vinden
verzon ze er een. Als mama uit ergernis over zichzelf haar gezicht vertrok en
haar kaak heen en weer bewoog, zei Bernadette: ‘Je mama bakt een knappe
krakeling, Heidi.’”
- “Kun je voorbeelden geven van grappige, mooie, onbestaande woorden
voor dingen die eigenlijk geen echte naam hebben?”
Maak een lijst van alle nieuwe woorden met de uitleg erbij. Hang de lijst uit
in de klas, zodat hij later kan worden aangevuld.
Na het lezen
titel
Vraag of iemand kan vertellen waarom het boek de titel Ben zo terug meekreeg.
Als ze het antwoord op de vraag moeilijk kunnen verwoorden, wijs je
hen op volgend fragment (pp. 61-62):
“Zo terug, Heidi?” zei mama, terwijl ze naar me opkeek.
“Ja, mama. Zo terug.”
De reis zelf zou twee keer drieënhalve dag kosten, maar dat maakte voor
mama geen verschil. Ze had geen idee van tijd. Ik had net zo goed naar beneden
kunnen gaan om de post te halen.
het is echt echt waar
In het boek bewandelt Heidi de smalle grens tussen echte leugens en leugentjes
om eigen bestwil (cf. pp. 77-78: “Het ergste vond ik dat ik niet wist
waarom ik het had gedaan. Een leugen is het tegengestelde van de waarheid.
De waarheid is goed en leugens zijn slecht. Zwart en wit. Zo eenvoudig is
dat. Maar ik had tegen Alice gelogen zonder dat ik daar een goede reden voor
had, en het had me niet eens een vervelend gevoel gegeven, tot ze me betrapte.
Wat zei dat over mij?”).
Twee boeken die nauw bij dit thema aansluiten zijn Het is echt echt waar en Als
ik niet toevallig de hond van tante Doris verwisseld had. Het eerste boek gaat over
een kind dat de subtiele grens tussen liegen en overdrijven aftast, tussen wat je
ziet en wat je voelt en tussen wat is en wat je zou willen. Het andere boek is
een grappig verhaal over een knotsgek meisje, verliefdheid en leugentjes, die
zich in recordtempo opstapelen en zo een onoverzichtelijk situatie creëren.
116 | Lestips Jeugdboekenweek 2008 – zesde leerjaar