14_Saudiña - Sergas

100
Ao ser o colexio de integración, todo o
alumnado deficiente auditivo comparte aula
cos seus homólogos oíntes; o grao de
integración varía en función das
características psicoevolutivas, curriculares,
lingüísticas e sensoriais dos alumnos e
alumnas. Ademais de asistir a aula ordinaria
este alumnado recibe apoio nas aulas de
audición e linguaxe (nalgúns casos
soamente para rehabilitación logopédica e,
noutros, para logopedia e reforzo
pedagóxico nas áreas curriculares nas cales
é preciso). Un pequeno equipo composto
por mestras de audición e linguaxe e
pedagoxía terapéutica realiza estes apoios.
“Don Semáforo está malito”,
unha obra de teatro como base
para traballar a educación en valores
con deficientes auditivos
A expresión corporal é un recurso utilizado
por deficientes auditivos e oíntes para
favorecer ou salientar a comunicación,
sendo máis importante nos deficientes
auditivos, tanto nos que usan un modelo
comunicativo preferentemente signado,
como nos que o seu modelo comunicativo
é fundamentalmente oral.
A través da convocatoria da Dirección Xeral
de Tráfico do concurso de
teatro para nenos/as con necesidades
educativas especiais, propuxémonos como
obxectivo principal a posibilidade de
traballar a través dunha área transversal
como é a educación viaria, outras como
a educación en valores, a educación
ambiental e as demais áreas curriculares,
partindo dunha obra de teatro, a través da
cal se intentou que o alumnado interiorice
as normas básicas de educación viaria de
forma vivencial, recoñecendo a súa
importancia mediante a experiencia,
para favorecer actitudes e comportamentos
de respecto a elas.
Empezamos por escribir unha obra de
teatro para o noso alumnado deficiente
auditivo. A tarefa non foi doada polas
grandes diferenzas entre eles (idade,
desenvolvemento madurativo, grao de
perda auditiva, nivel de comunicación oral
ou signada, autonomía motriz, etc.).
O resultado foi unha obriña en tres actos
titulada “Don Semáforo está malito”, cunha
narradora e 11 personaxes, cada un deles
pensado para un neno ou nena en concreto.
A narradora é unha florista que encarna
o respecto á natureza, os restantes
personaxes son unha panadeira,
os estudantes, a bailarina e o seu pai,
o gato, o empresario, os futbolistas,
o médico e o personaxe principal, o semáforo
que representa a axuda aos demais.
A acción desenvolvese en “Pueblo Bonito”
un pequeno pobo no cal a natureza coas
súas árbores, flores,... envolve os
personaxes para crear un ambiente en que
o aspecto principal é o respecto e a axuda
aos demais xunto coa importancia das
normas de educación viaria.
Os contidos básicos foron moi amplos
e centráronse nas áreas de identidade e
autonomía persoal, coñecemento do medio
físico e social e comunicación e
representación para educación infantil;
e lingua, matemáticas, coñecemento do
medio, educación artística e educación
física para primaria.
Ademais das actividades vivenciais que
se realizaron, elaboramos unha unidade
didáctica que abarca diversas áreas do
currículo partindo desta obra de teatro
“Don Semáforo está malito”. As actividades
propostas foron numerosas, posto que
precisabamos actividades que se
adecuasen en cada área do currículo
a cada un dos nosos alumnos.
Aínda que esta unidade didáctica nos
permitiu traballar aspectos básicos
como adquisición de vocabulario,
construción de frases, lectura e
comprensión de textos, numeración,
problemas con operacións básicas,
coloreado, recortar e pegar, etc. a obra foi
fundamental para traballar valores, entre os
que destacamos o coidado e respecto pola
natureza, a non discriminación e a
igualdade entre as persoas, o traballo
cooperativo, a axuda aos demais,
a tolerancia, o respecto ás normas.....
Os actores e actrices da nosa
pequena-grande obra foron conscientes
de que o seu papel era prioritario e
igualmente esencial era o dos demais,
así apoiáronse uns a outros dun xeito
marabilloso para que o resultado final
fose adecuado.
Podemos concluír que esta experiencia foi
enormemente positiva tanto para o
profesorado como para o alumnado; para
os primeiros por ser unha maneira distinta
de achegamento ao currículo que resultou
de grande interese tanto pola motivación
que espertou como polos logros acadados
en cada unha das áreas curriculares.
Respecto aos alumnos, o feito de partir
dunha obra de teatro en que eles eran os
protagonistas xerou un interese desmedido
por cantas actividades se lle propuxeron en
relación co tema.
En liñas xerais podemos dicir que este
traballo contribuíu a mellorar no alumnado
as capacidades de actuación autónoma
favorecendo a iniciativa e confianza en si
mesmos en relación coas normas de
educación viaria; favoreceu, ademais,
o respecto e coidado da natureza do seu
contorno máis próximo, sendo o máis
destacable da experiencia o respecto
dos nenos e nenas polas diferenzas
individuais de cada un e o espírito de axuda
que se creou e se extrapolou aos demais
ámbitos escolares.