14_Saudiña - Sergas

Unha experiencia coeducativa:
aprender xogando
en igualdade
Gustavo M. Quindimil Gómez
Director da Escola Infantil Santa María de Oza
A) FUNDAMENTACIÓN
As e os profesionais da Escola Infantil Santa
María de Oza da Coruña levamos xa tempo
reflexionando sobre temas de igualdade no
ámbito educativo, tendo moi claro o noso
compromiso coa acción coeducativa:
reflexionamos sobre o noso xeito de falar
cando nos diriximos a nenas, a nenos, ou a
todo o grupo en conxunto, cando facemos
selección de xoguetes, cando organizamos
espazos (recantos e obradoiros), dedicando
logo tempo á observación do alumnado en
diferentes situacións de xogo, observando
como se comporta cada unha e cada un
nos diferentes xogos.
Comprometidas/os cunha escola non
sexista, sabemos ademais que a base da
aprendizaxe nestas idades é o xogo, xa que
xogando é como realmente nenos e nenas
aprenden. Polo tanto, propuxémonos
a posibilidade de traballar a convivencia en
igualdade a través do xogo.
Por outra banda, consideramos necesario
lograr a complicidade das familias dado que a
escola, aínda que importante, é só unha parte
da educación das nenas e dos nenos; son as
familias o primeiro motor educativo e a
colaboración familiar debe ser neste ámbito
se cabe maior que a requirida noutros.
Aínda coas diferentes políticas de igualdade
que se están a promover no noso país, a
nosa opinión é que as familias non son
conscientes en moitos casos da importancia
que pode ter desde idades temperás unha
educación baseada en valores de
igualdade, de non discriminación de sexos,
unha educación (e non só desde a escola
senón que xa empece nas familias) que
desbote calquera tipo de prexuízo sexista,
coidando os xoguetes e os xogos que se
propoñen ás nenas e aos nenos para
axudar a rematar coa ditadura de xénero.
Por isto, e logo destas reflexións,
queriamos chegar ás familias dun xeito
moi directo, diferente das titorías e das
reunións colectivas, dun xeito participativo
e motivador.
Así, o equipo educativo deste centro
reúnese e debate sobre a posibilidade de
que a temática dun centro de interese deste
curso sexa a igualdade, e sobre a
necesidade de traballar dun xeito que fose
significativo para o alumnado, e quizais
máis que nunca, para as familias,
convidándoas á reflexión sobre a
discriminación que aínda hoxe impera na
sociedade, e a contribuír a que nenas e
nenos se sintan iguais, non diferentes pola
pertenza a un sexo ou a outro. O ambiente
lúdico-festivo que proporciona o Entroido
pareceunos o máis axeitado para o
desenvolvemento desta experiencia.
B) DESENVOLVEMENTO
DA EXPERIENCIA
1. O traballo comezou no mes de
decembro, data que se elixiu dun xeito
intencionado, por estar próxima unha
época de compra de regalos e xoguetes.
Así, a primeira actividade consistiu na
petición ás familias de que nos mandasen á
escola os diferentes catálogos de xoguetes
que chegasen ás súas mans. Logo de
recibilos fixemos unha análise crítica dos
seus contidos, subliñando os estereotipos
sexistas, os elementos bélicos e elaboramos
unha guía con pautas para a compra de
xoguetes, insistindo ás familias que non
caesen no consumismo destas datas.
2. A principios de febreiro, un mes antes de
celebrar a festa do Entroido, comezou o
desenvolvemento da programación de
aula que tiñamos elaborada. O persoal
educador encargouse en primeiro lugar
das seguintes actividades:
– Invención dun conto (1) que serviría de
introdución do tema nas aulas e que
representaría un grupo de nais e pais o
día da festa.
– Invención dunha canción (2)
relacionada co tema como elemento
motivador para as nenas e os nenos e
que sería cantada para rematar a festa
por toda a comunidade educativa.
111