14_Saudiña - Sergas

128
Nos medios de comunicación aparecen, cada vez con máis frecuencia, noticias relacionadas con rapaces
e rapazas que maltratan os seus pais e nais. Insultos, ameazas, agresións físicas, intimidacións…
Trátase da síndrome do emperador, de fillos tiranos, dunha preocupante perda do sentido de culpa.
Os individuos que a padecen adoitan ser egocéntricos, con dificultades para socializarse e, sobre todo,
para poñerse no lugar dos demais. Consideran único o seu criterio e pensan que non existen máis
necesidades que as súas. Cando non as poden satisfacer, a súa frustración transfórmase en ira e
reaccionan de maneira violenta e agresiva.
Nos casos extremos, a gravidade dalgunhas situacións é tal que as familias chegan a solicitar das
administracións públicas que se fagan cargo dos seus fillos ou fillas e que asuman a súa tutela.
Afirman que non poden máis.
Noticias como esta producen un pasmo profundo na sociedade, que se sorprende incrédula ante tales
comportamentos. Do desconcerto inicial pásase ao convencemento de que se trata dun incidente puntual
e a continuación esquécese. Ata que volve aparecer outra noticia similar.
Unha análise da realidade confirma que, efectivamente, se trata de condutas que en ningún modo se
poden xeneralizar, pero sobre as que as estatísticas advirten que se multiplican nos últimos anos cunha
tendencia á alza. Tamén se fala de que baixa cada vez máis a idade dos suxeitos implicados nelas.
¿Que hai detrás destes comportamentos? ¿Como se xeran? ¿A educación pode axudar a evitalos?
¿Estamos ante a punta dun iceberg de dimensións incalculables?
A síndrome do emperador
Nenos e nenas que maltratan
os seus proxenitores
Concepción García Sánchez
Asesora Técnica da Consellería de Educación e O.U.
Para intentar coñecer un pouco máis deste
fenómeno, falamos con Fernando Márquez
Gallego, Xefe de Servizo de Programas de
Saúde Mental do SERGAS:
Dr. Márquez, gustaríanos saber se,
desde o seu exercicio profesional,
vostede ten constancia da existencia
deste fenómeno, e cal é a consideración
que lle merece.
— Sen dúbida, é un fenómeno que se pode
constatar na rede asistencial de saúde
mental. Forma parte, ou ben dun grupo de
trastornos que non teñen diagnóstico pero
precisan atención cando son de intensidade
leve ou moderada, ou ben, cando son máis
graves, do grupo dos trastornos de conduta.
Ambos os grupos están aumentando como
causa da demanda familiar ou escolar que
chega ás unidades de Saúde Mental
Infanto-xuvenil do SERGAS.
¿Cales son os comportamentos máis
comúns asociados á síndrome do
emperador?
Os comportamentos empezan a instalarse
paulatinamente dende a infancia.
Son nenos que “desbordan” a capacidade
de control dos pais. Os proxenitores son
xeralmente fráxiles e existe desacordo entre