14_Saudiña - Sergas

2
“A escola tradicional consideraba a orde un fin en si mesma
e os problemas de conduta como ofensas persoais, desde unha visión
das relacións alumno-profesor impersoais, de desconfianza. O enfoque
humanista considera a aprendizaxe desde un punto de vista psicolóxico
e sociolóxico, máis que moral, facendo fincapé nas relacións persoais,
o respecto, a democracia ou o afecto. É dicir, trátase de ensinar
e que aprendan, pero sen provocar aversión cara á aprendizaxe,
e de conseguir orde, pero sen provocar odio”.
(Santos Guerra)
Resolución de conflitos:
estratexias e habilidades
Juan Vaello Orts
Director do IES Bernat de Sarriá. Benidorm
O problema
Dar clase é unha tarefa complicada,
pero facelo aos que non queren, moito
máis. Se encerramos dúas persoas nun
cuarto durante un longo período de tempo,
co encargo a unha delas de obrigar a outra
a realizar tarefas contra a súa vontade,
o resultado sería unha probable rebeldía da
persoa obrigada. ¿Interpretaríamos esta
postura como froito do carácter conflitivo da
persoa obrigada? ¿Teriamos dereito a
etiquetala como problemática? ¿Onde está
o problema: na persoa obrigada, na que
obriga ou na situación? É evidente o
paralelismo deste exemplo co escenario
que se presenta nos niveis educativos
obrigatorios, especialmente en idades
próximas á adolescencia, onde a
obrigatoriedade xera xa de entrada
determinadas reaccións en contra, non
atribuíbles exclusivamente ao alumno nin ao
profesorado, senón máis ben á situación a
que un e outro están expostos. Nesta
situación potencialmente conflitiva o conflito
non é algo excepcional, senón máis ben a
consecuencia natural e lóxica, derivada da
propia natureza situacional. Non obstante,
tamén é certo que, partindo desta situación,
hai profesores capaces de transformar esta
situación nunha actividade estimulante e
atractiva, mentres outros contribúen a que a
sensación de obrigatoriedade aumente.
Ante esta situación, ao profesorado non lle
cabe outra alternativa que adaptarse
funcionalmente, aprendendo a manexar no
seu propio beneficio unha serie de variables
que lle permitan crear un clima favorecedor
da aprendizaxe e da convivencia.
As solucións
Aínda que o diagnóstico non é complicado
de realizar, as dificultades aparecen cando
buscamos o tratamento que se debe
aplicar. A primeira dificultade que se
presenta é a cantidade de elementos
implicados no proceso educativo e
socializador. Un enfoque integral da
cuestión debería incluír unha serie de
axentes supraescolares como a
Administración educativa, a Administración
xudicial e policial, concellos, entidades
culturais e sociais, ou servizos de saúde
física e mental, ademais das familias.
Porén, só temos control sobre os procesos
que cada centro educativo e cada profesor
ou profesora poden levar a cabo, polo que
neste traballo nos centraremos niso.
Algunhas recomendacións que se deben ter
en conta son as seguintes:
Contemplar os conflitos como unha
ocasión de medrar e formarse. Nos
niveis obrigatorios de ensino, as tarefas