Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...
Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...
Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
14 Schirrmacher, <strong>Insha</strong> <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> <strong>Maadili</strong><br />
Kii<strong>ni</strong> cha habari <strong>ya</strong> Msamaria mwema pia <strong>ni</strong> Law. 19:18. Hapa Yesu anamwuliza<br />
M<strong>wa</strong>nasheria aliyetaka kujua jinsi <strong>ya</strong> “kurithi uzima <strong>wa</strong> milele” (Lk. 10:25):<br />
“Imeandik<strong>wa</strong> <strong>ni</strong><strong>ni</strong> katika torati? Wasomaje?” (Lk. 10:26). M<strong>wa</strong>nasheria akajibu<br />
tena k<strong>wa</strong> kutumia amri mbili za upendo (Lk. 10:27). Na Yesu anathibitisha hili<br />
k<strong>wa</strong> maneno “Fan<strong>ya</strong> hivi nawe utaishi” (Lk. 10:28). Ndipo sasa Yesu<br />
anasimulia habari <strong>ya</strong> Msamaria Mwema, k<strong>wa</strong> sababu M<strong>wa</strong>nasheria alitaka kutoa<br />
udhuru k<strong>wa</strong> kutumia maana <strong>ya</strong>ke <strong>ya</strong> neno “jira<strong>ni</strong>”. Pasipo kutarajia, baada <strong>ya</strong><br />
habari Yesu haulizi ‘Na<strong>ni</strong> aliyeku<strong>wa</strong> jira<strong>ni</strong>’, ambalo lingetuongoza kwenye jibu<br />
‘yule aliyeangukia katika mikono <strong>ya</strong> <strong>wa</strong>n<strong>ya</strong>ng’anyi’, bali k<strong>wa</strong> kinyume anauliza:<br />
Waonaje wewe, katika hao <strong>wa</strong>tatu, <strong>ni</strong> yupi aliyeku<strong>wa</strong> jira<strong>ni</strong> <strong>ya</strong>ke…” (Lk. 10:36).<br />
M<strong>wa</strong>nasheria alikiri k<strong>wa</strong>mba yule aliyeonesha huruma ndiye aliyeku<strong>wa</strong> jira<strong>ni</strong>,<br />
na Yesu akam<strong>wa</strong>mbia: “Enenda zako, nawe ukafanye vivyo hivyo” (Lk. 10:37).<br />
Kupenda <strong>ni</strong> amri kuu katika <strong>Sheria</strong> <strong>ya</strong> Agano la Kale. Hakuna amri inayoweza<br />
kueleweka mbali na upendo. Na upendo hauwezi kueleweka mbali na <strong>Sheria</strong>.<br />
Paulo alifuata mfano <strong>wa</strong> Agano la Kale na <strong>wa</strong> B<strong>wa</strong>na <strong>wa</strong>ke Yesu Kristo. Baada<br />
<strong>ya</strong> kutaja matendo <strong>ya</strong> mwili (Gal. 5:19-21), anaongea <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> upendo kama tunda<br />
la Roho:”Laki<strong>ni</strong> tunda la Roho <strong>ni</strong> upendo, furaha, ama<strong>ni</strong>, uvumilivu, utu wema,<br />
fadhili, uami<strong>ni</strong>fu, upole, kiasi” (Gal. 5:22-23). Laki<strong>ni</strong> k<strong>wa</strong> <strong>ni</strong><strong>ni</strong> Paulo anaongeza<br />
“<strong>juu</strong> <strong>ya</strong> mambo kama hayo hakuna sheria” (Gal. 5:23)? K<strong>wa</strong> sababu iki<strong>wa</strong><br />
utaonesha upendo, kamwe hutavunja amri yoyote. <strong>Sheria</strong> <strong>ni</strong> kanu<strong>ni</strong> <strong>ya</strong> upendo.<br />
Kupenda na kufan<strong>ya</strong> kinyume cha <strong>Sheria</strong> <strong>ni</strong> jambo lenye kujichangan<strong>ya</strong> lenyewe,<br />
na haliwezeka<strong>ni</strong> kimaelezo! Hiki ndicho atakacho kukisema Paulo na<br />
kinaimarish<strong>wa</strong> na nukuu <strong>ya</strong>ke <strong>ya</strong> Law. 19:18 katika mistari <strong>ya</strong> a<strong>wa</strong>li: “Maana<br />
<strong>ni</strong>nyi, ndugu, 6 mliit<strong>wa</strong> mpate uhuru; laki<strong>ni</strong> uhuru wenu usiwe sababu <strong>ya</strong><br />
kuufuata mwili, bali tumikiane<strong>ni</strong> k<strong>wa</strong> upendo. Maana torati yote imekamilika<br />
katika neno moja, nalo <strong>ni</strong> hili, ‘Umpende jira<strong>ni</strong> <strong>ya</strong>ko kama nafsi <strong>ya</strong>ko’” (Gal.<br />
5:13-14). Uhuru <strong>wa</strong> Mkristo si uhuru <strong>wa</strong> kuikosea sheria bali uhuru <strong>wa</strong> kupenda<br />
na kuelekeza upendo katika mtindo <strong>wa</strong> kushangaza.<br />
Tamko la <strong>wa</strong>zi la ujumbe huu laweza kupatikana katika Rum. 13:8-10:<br />
“Msiwiwe na mtu chochote, isipoku<strong>wa</strong> kupendana; k<strong>wa</strong> maana ampendaye<br />
mwenzake ameitimiza sheria. Maana kule kusema, Usizi<strong>ni</strong>, Usiue, Usiibe,<br />
Usitama<strong>ni</strong>; na iki<strong>wa</strong>po amri nyingine yoyote, inakamilish<strong>wa</strong> katika neno hili, <strong>ya</strong><br />
k<strong>wa</strong>mba, Mpende jira<strong>ni</strong> <strong>ya</strong>ko kama nafsi <strong>ya</strong>ko. Pendo halimfanyii jira<strong>ni</strong> neno<br />
ba<strong>ya</strong>; basi pendo ndilo utimilifu <strong>wa</strong> sheria”. Paulo ananukuu Amri Kumi k<strong>wa</strong><br />
kifupi, laki<strong>ni</strong> anaongeza k<strong>wa</strong>mba anazungumzia <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> “kila amri”.<br />
Kila amri inaongoz<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> upendo, huja kutokana na roho <strong>ya</strong> upendo na husema<br />
tu kile ambacho upendo utafan<strong>ya</strong>. Mtu ambaye k<strong>wa</strong> kweli hupenda, kamwe<br />
6 Katika lugha nyingi wingi <strong>wa</strong> ‘kaka’ au <strong>wa</strong> ‘dada’ hutumika kujumuisha pamoja <strong>wa</strong>toto wote <strong>wa</strong> kike na <strong>wa</strong><br />
kiume <strong>wa</strong> mzazi mmoja. K<strong>wa</strong> Kijeruma<strong>ni</strong> wingi <strong>wa</strong> zama<strong>ni</strong> <strong>wa</strong> ‘dada’, ‘Geschwister’ <strong>ni</strong> jina k<strong>wa</strong> kaka na<br />
dada. K<strong>wa</strong> ka<strong>wa</strong>ida wingi <strong>wa</strong> ‘adelphos’ (‘kaka’), ‘adelphoi’ (‘kaka’ au ‘kaka na dada’) hutumika kuongea<br />
<strong>juu</strong> <strong>ya</strong> kaka na dada k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong>kati mmoja. Hakuna neno jingine kudokeza kaka na dada k<strong>wa</strong> pamoja. (Wingi <strong>wa</strong><br />
dada ‘adelphai’ <strong>ni</strong> k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong>-dada tu.