04.09.2013 Views

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

66 Schirrmacher, <strong>Insha</strong> <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> <strong>Maadili</strong><br />

M<strong>wa</strong>nadamu ‘hubadili’ Mwumba k<strong>wa</strong> kiumbe. Mtu aweza kusema k<strong>wa</strong>mba,<br />

tuna‘badili matumizi <strong>ya</strong>o sahihi’ au ‘tuna<strong>wa</strong>geuza kich<strong>wa</strong> chi<strong>ni</strong> miguu <strong>juu</strong>’.<br />

Agano la Kale hutumia msemo kuelezea Israeli <strong>wa</strong>lio‘badili utukufu <strong>wa</strong>o ku<strong>wa</strong><br />

mfano <strong>wa</strong> ng’ombe mla maja<strong>ni</strong>’ (Zab. 106:20, linga<strong>ni</strong>sha na Yer. 2:11).<br />

M<strong>wa</strong>nadamu hubadili ibada k<strong>wa</strong> Mwumba ku<strong>wa</strong> ibada k<strong>wa</strong> kiumbe, akifan<strong>ya</strong><br />

di<strong>ni</strong> <strong>ya</strong>ke mwenyewe k<strong>wa</strong> kuelekeza sifa za uungu kama vile ‘umilele’, ‘uweza’<br />

au ‘uumbaji’ k<strong>wa</strong> baadhi <strong>ya</strong> viumbe wengine. Haijalishi k<strong>wa</strong>mba anajiinua<br />

mwenyewe kama ‘kipimo cha vitu vyote’, anaheshimu binadamu mwingine<br />

kama Mungu, k<strong>wa</strong>mba anaabudu taswira <strong>ya</strong> mtu mfu, kama vile Mariamu,<br />

k<strong>wa</strong>mba anaabudu mn<strong>ya</strong>ma au sanamu <strong>ya</strong>ke, k<strong>wa</strong>mba anaweka mbadala <strong>wa</strong><br />

Uumbaji k<strong>wa</strong> jina jingine (‘Maada’, ‘Asili’ au ‘Uwepo’) au k<strong>wa</strong>mba anavumbua<br />

di<strong>ni</strong> kama ile <strong>ya</strong> Mali. Chochote achaguacho, ataku<strong>wa</strong> amefan<strong>ya</strong> mbadala <strong>wa</strong><br />

sehemu <strong>ya</strong> Uumbaji k<strong>wa</strong> Mungu.<br />

K<strong>wa</strong> mujibu <strong>wa</strong> Paulo, suala la na<strong>ni</strong> au kipi kinaabudi<strong>wa</strong> pia <strong>ni</strong> la kimaamuzi,<br />

k<strong>wa</strong> ajili <strong>ya</strong> maadili. Elimu-maadili hufundisha lipi Jema na Ovu, lililo Sa<strong>wa</strong> na<br />

lililo na Makosa, lenye kukubalika na lisilokubalika, litaki<strong>wa</strong>lo na lipas<strong>wa</strong>lo<br />

kuepuk<strong>wa</strong>. Yeyote aumbaye di<strong>ni</strong> mp<strong>ya</strong> <strong>ni</strong> lazima pia aumbe maadili map<strong>ya</strong><br />

(Rum. 1:24-27). Paulo anatumia neno lile lile ‘kubadili’ au ‘kupotosha’ kuelezea<br />

mbadala <strong>wa</strong> mfumo usio rasmi <strong>wa</strong> kimaadili <strong>wa</strong> di<strong>ni</strong> k<strong>wa</strong> ule <strong>wa</strong> utaratibu <strong>wa</strong><br />

Mungu <strong>wa</strong> Uumbaji. Ushoga <strong>ni</strong> mfano mzuri (Rum. 1:26-27), inga<strong>wa</strong> dhambi<br />

zote zaweza kuelez<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> njia ile ile (Rum. 1:29-31). <strong>Maadili</strong> <strong>ya</strong>liyopotosh<strong>wa</strong><br />

<strong>ya</strong>wezekana k<strong>wa</strong> sababu Mungu hu<strong>wa</strong>acha <strong>wa</strong>nadamu kuelekea kwenye uchafu<br />

(Rum. 1:24, 26). Hukumu mba<strong>ya</strong> kabisa k<strong>wa</strong> m<strong>wa</strong>nadamu <strong>ni</strong> “kuach<strong>wa</strong> pekee”<br />

(Rum. 1:24, 26) k<strong>wa</strong> sababu yeye hana uwezo <strong>wa</strong> ku<strong>wa</strong> na kiasi. Hujiharibu yeye<br />

mwenyewe na wengine pia. Ni Mkristo pekee, aliyepokea msamaha <strong>wa</strong> dhambi<br />

na mwenye msaada <strong>wa</strong> Roho Mtakatifu, awezaye ku<strong>wa</strong> na kiasi ambacho Agano<br />

Jip<strong>ya</strong> hukihesabu kama alama <strong>ya</strong> m<strong>wa</strong>mi<strong>ni</strong> (2 Pet. 1:6; Gal. 5:23). Hivyo, dhambi<br />

<strong>ya</strong> m<strong>wa</strong>nadamu sio kisababishi cha hukumu, bali <strong>ni</strong> hukumu yenyewe.<br />

Binadamu <strong>ni</strong> adui mkub<strong>wa</strong> <strong>wa</strong> yeye mwenyewe.<br />

Di<strong>ni</strong> mp<strong>ya</strong> humaa<strong>ni</strong>sha mfumo mp<strong>ya</strong> <strong>wa</strong> kimaadili. Hakuna atendaye k<strong>wa</strong> bahati<br />

tu, bali k<strong>wa</strong> mujibu <strong>wa</strong> mfumo <strong>wa</strong>ke <strong>wa</strong> amali, k<strong>wa</strong>mba anaheshimu uungu au la.<br />

<strong>Sheria</strong> za nchi zinaongoz<strong>wa</strong> na amali kama tufan<strong>ya</strong>vyo ununuzi duka<strong>ni</strong> – au jinsi<br />

ga<strong>ni</strong> tunavyoamua kipi kinunuliwe? Matangazo hutushawishi k<strong>wa</strong> kutuahidi<br />

furaha, mafa<strong>ni</strong>kio na kutambuli<strong>wa</strong>; vuguvugu la kisiasa hujaribu kuathiri<br />

maamuzi yetu pia. Hakuna mtu awezaye kupuuza mtazamo <strong>wa</strong>ke <strong>juu</strong> <strong>ya</strong><br />

ubinadamu, mwelekeo <strong>wa</strong>ke k<strong>wa</strong> utajiri na mwelekeo <strong>wa</strong>ke k<strong>wa</strong> jamii (mf. njaa<br />

du<strong>ni</strong>a<strong>ni</strong>) <strong>wa</strong>kati anunuapo. T<strong>wa</strong>weza tu kushind<strong>wa</strong> kuvijali vitu hivi k<strong>wa</strong><br />

kufan<strong>ya</strong> utu wetu ku<strong>wa</strong> kipimo chetu. Paulo anazungumza <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> hao ambao,<br />

“…Mungu <strong>wa</strong>o <strong>ni</strong> tumbo…” (Flp. 3:19). Vivyo hivyo <strong>ni</strong> kweli pia k<strong>wa</strong> sa<strong>ya</strong>nsi<br />

na falsafa. Wanafalsafa wengi hupinga maadili k<strong>wa</strong> ujumla, laki<strong>ni</strong> kipekee<br />

kabisa mfumo <strong>wa</strong> Kikristo; ili tu <strong>wa</strong>unde sheria zao wenyewe <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> kipi mtu<br />

afanye au asifanye. Na <strong>ni</strong> jinsi ga<strong>ni</strong> matokeo maba<strong>ya</strong> kabisa <strong>ya</strong> nadharia za

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!