Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

More documents

Recommendations

Info

Kuna Amali Kamilifu? 59 KUNA AMALI KAMILIFU? SOMO KUTOKA KWA CAMUS (1993) Mara nyingi Mkristo amezoelea mabadiliko ya mazungumzo na marafiki zake juu ya imani yake. Wakati akielezea ni amali zipi ambazo kipekee zilikuwa na umuhimu wa kipekee katika maisha yake binafsi, na vilevile katika Kanisa na Jamii, mjadala ulijikita zaidi juu ya amali maalum na mambo maalum. Siku hizi, maswali hayo mara nyingi si yenye kuvutia kwa kuwa sasa hivi mjadala unajiibusha juu ya suala la haki za mtu binafsi kulazimisha amali zake mwenyewe juu ya wengine. Suala la utandavu* wa amali limekwishaibuka mbele ya amali za kipekee zilizokwishatajwa. Ni rahisi kudai kuwa hakuna amali kamilifu. Suala ni kujua iwapo tamko hili laweza kulindwa. Mtu hahitaji muda mrefu kutafuta bila kutambua amali binafsi za mpinzani wake. Hakatai amali kwa ujumla, bali ana mfumo wake wa kimaadili. Wanafalsafa wachache wamejaribu kufikiri kikamilifu wazo hilo kuwa hakuna amali kamilifu, na kwamba kila kitu ni chenye uhusiano na kingine. Mmoja kati ya watu muhimu kabisa ni Mwanafalsafa wa Kifaransa, Albert Camus (1913-1960), ambaye alikifinyanga kizazi kizima cha wanafunzi, ingawa wachache walitamani kwenda umbali aliokuwa amekwenda yeye. Camus aliunda “Falsafa ya Mpumbavu”*, ambayo kwa ujumla ilipinga amali kamilifu. Alikuwa akitambua matokeo ya mfumo wa amali zenye mahusiano. “Ikiwa mtu haamini chochote, ikiwa chochote kina maana, na ikiwa hatuwezi kuthibitisha amali, kila kitu chawezekana na hakuna kilicho muhimu. Hakuna Kwa ajili ya au Kinyume na, mwuaji si mwenye haki wala si asiye haki. Mtu aweza kuwasha matanuru kwa utayari ulio sawa na yule anayetoa msaada kwa kilema. Uovu na wema hutokea kwa bahati au ghafla.” 73 Kwa ujumla hakuna miongoni mwetu ambaye yuko tayari kukubali matokeo ya kupinga kabisa amali kamilifu – kwa hakika! Lakini hitimisho la kimantiki la wazi la Camus si neno la mwisho juu ya somo hili. Inawezekana mwanadamu kuishi pasipo maadili? Hapana, hapana hata kwa Camus! Katika shajara* zake aliandika, “Iwapo ningepaswa kuandika bubuso (dogma) la kimaadili, kitabu kingekuwa na ukubwa wa kurasa 100, lakini kurasa 99 kati ya hizo zingekuwa wazi. Katika ukurasa wa mwisho ningeandika, ‘Ninajua jukumu moja tu, jukumu la kupenda’. 73 Imetafsiriwa kutoka katika Albert Camus, Der Mensch in der Revolte, (Reinbek: rororo, 1973), uk. 9
60 Schirrmacher, Insha juu ya Maadili Na kwa hayo mengine yote, nasema Hapana”. 74 “Kikamilifu, nimechagua Uhuru. Kwa kuwa wakati haki inaposhindwa kutambuliwa, basi uhuru hulinda uwezo wa kupinga dhidi ya ukosefu wa haki, na hivyo kuiokoa jamii.” 75 Hoja za Camus zinapingana zenyewe. Kwa mujibu wa tamko la kwanza, ikiwa maana na amali ni vitu ambavyo havipo, basi tamko kuwa kila kitu ni sawa katika thamani haliwezi kufanywa, kwa kuwa linafanya tathmini, japo ni katika hali hasi. Mkanganyiko katika hoja ya pili ni wazi zaidi. ‘Jukumu la Kupenda’ ni kanuni ya kimsingi, kamilifu na ya kimaadili. Tamko katika sentensi iliyotangulia halilifanya kutokuwa bubuso la kimaadili, bali linaikinga mbali na mjadala na uchunguzi wa kina. Msisitizo wa Camus juu ya kuhubiri mfumo usio na maadili hutengeneza mfumo wake kuwa kamilifu na usiopaswa kuulizwa, na ‘jukumu’ lake kuwa asili ya mawazo yote. Mbali na hayo, wazo kuwa wajibu wa kupenda ni desturi ya hali ya juu kabisa, ni kanuni ya msingi ya Maadili ya Kikristo. Camus, aliyeamini juu ya uwepo wa Mungu, hawazidi wapinzani wake Wakristo, kwa chochote anachoweza kumaanisha kuhusu ‘upendo’. Hatimaye nukuu ya tatu inadhihirisha kuwa kundi la Camus lilikuwa na mfumo wa kimaadili, ambao hata hivyo Nadharia yake ya Upumbavu inabaki kuwa ya kutojadiliwa. Ikiwa kila kitu kingekuwa chenye kulinganishwa, basi Camus asingeweza kutoa hukumu aliyoifanya hapo juu, tena hata hukumu kwamba kila kitu ni chenye kulinganishwa, kwa kuwa tamko hili lingekuwa lenye kulinganishwa pia. Hivyo Camus anaongea juu ya ‘ukosa-haki’, ‘jukumu la kupenda’ na ‘uhuru’ – kanuni dhahiri za kimaadili. Mfano wa Camus unadhihirisha kwamba mtu anayedai kutenda bila maadili anaweza kabisa kufundisha mfumo kamili wa kimaadili. Pia inadhihirisha kwamba kila mwanadamu ana mfumo wa kimaadili, hata kama anaamini kwamba amekwishautangua. Mienendo na maadili ni vigezo muhimu vya uwepo wa mwanadamu. Ama sivyo kufikiri kwetu kungethaminiwa kuwa hakupo kwa kuwa kunajumuisha mjadala wa ndani, yanayojaliwa na maamuzi. Mwisho, Camus ni mfano kwa ukweli kwamba Upumbnavu wa kimaadili waweza kuwa msingi wa kufikiri, lakini sio wa kuufikiri au kuuishi. Michezo ya kuigiza ya ‘Jukwaa la Upumbavu’ 76 ambayo inatumia falsafa ya Camus, huonesha jinsi ambavyo kuishi kwa mwanadamu kusivyo na maana. Hata hivyo, maisha yasiyo na maana, kwa mujibu wa waandishi wa tamthiliya hayahitaji kuwa yasiyo na thamani wala yasiyo na furaha. Katika tamthiliya yake The Myth of Sisyphos (Kisakale cha Sisofo), Camus anamwelezea Sisofo kama 74 Imetafsiriwa kutoka katika Albert Camus, Tagebuecher 1935 – 1951 (diaries), (Reinbek: rororo, 1980), uk. 36 75 Rud. uk. 119 76 Tazama makala yangu kuhusu Samuel Beckettes “Waiting on Godot”: “Zum Weltbild des absurden Theaters”, Factum 2/1986:8-10
Page 1 and 2:
-387 2009
Page 3 and 4:
RVB International 1 Thomas Schirrma
Page 5 and 6:
Die Deutsche Bibliothek - CIP Bibli
Page 7 and 8:
6 Schirrmacher, Insha juu ya Maadil
Page 9 and 10: 8 Schirrmacher, Insha juu ya Maadil
Page 11 and 12: 10 Schirrmacher, Insha juu ya Maadi
Page 39 and 40: 38 Mtazamo wa Kibiblia juu ya Sheri
Page 49 and 50: 48 ‘Lex’ (Sheria) Kama Neno Jin
Page 55 and 56: 54 Mafarisayo Miongoni Mwetu MAFARI
Page 59: 58 Schirrmacher, Insha juu ya Maadi
Page 97 and 98: 96 Haki za Binadamu na Imani ya Kik
Page 101 and 102: 100 Schirrmacher, Insha juu ya Maad
Page 111 and 112:
110 Schirrmacher, Insha juu ya Maad
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
116 Hoja Ishirini Dhidi ya Ponograf
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
120 Uzuiaji wa Kibiblia juu ya Kula
Page 123 and 124:
122 Mwandishi Thomas Schirrmacher n
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
17. Heiner Ruschhaupt. “Bauen und
Page 135 and 136:
42. Alan Richardson. Die biblische
Page 137 and 138:
63. Mfano, Juu ya Umaksi: Marxismus
Page 139 and 140:
Eine Ethik der Zehn Gebote (Giessen
Page 141 and 142:
102. Georg Giesen. Die Wurzel sb’
Page 143 and 144:
(Stuttgart, Germany: Kreuz Verlag,
Page 145 and 146:
Nashville (NY), 1987. S. 40-5; Rous
Page 147 and 148:
wazi kuwa watetezi wa mfumo-jike pi
show all

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?