04.09.2013 Views

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

Upendo ni Utimilifu wa Sheria Insha juu ya Maadili - Martin Bucer ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Haki za Binadamu na Ima<strong>ni</strong> <strong>ya</strong> Kikristo 97<br />

K<strong>wa</strong> ukaribu likihusish<strong>wa</strong> na <strong>wa</strong>zo la haki za binadamu, kuna dai ku<strong>wa</strong> <strong>wa</strong>tu<br />

wote <strong>wa</strong>na haki sa<strong>wa</strong> kutende<strong>wa</strong> kama binadamu – bila kujali ujamii wowote,<br />

di<strong>ni</strong>, jinsi, ushawishi <strong>wa</strong> kidi<strong>ni</strong>, au heshima <strong>ya</strong> kijamii au kiuchumi iwezavyo<br />

ku<strong>wa</strong>. Ni<strong>ni</strong> <strong>ni</strong> msingi <strong>wa</strong> usa<strong>wa</strong> <strong>wa</strong> binadamu, kama si ukweli k<strong>wa</strong>mba wote<br />

<strong>wa</strong>liumb<strong>wa</strong> na Mungu katika hali <strong>ya</strong> usa<strong>wa</strong>? Hivyo, hoja <strong>ya</strong> Kikristo k<strong>wa</strong> haki za<br />

binadamu <strong>ni</strong> lazima ianze na historia <strong>ya</strong> Biblia <strong>ya</strong> Uumbaji, “Mungu akasema,<br />

Na tumfanye mtu k<strong>wa</strong> mfano wetu, k<strong>wa</strong> sura yetu; <strong>wa</strong>kata<strong>wa</strong>le samaki <strong>wa</strong><br />

bahari<strong>ni</strong>, na ndege <strong>wa</strong> anga<strong>ni</strong>, na <strong>wa</strong>n<strong>ya</strong>ma, na nchi yote pia, na kila chenye<br />

kutambaa kitambaacho <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> nchi. Mungu akaumba mtu k<strong>wa</strong> mfano <strong>wa</strong>ke, k<strong>wa</strong><br />

mfano <strong>wa</strong> Mungu alimwumba, m<strong>wa</strong>namume na m<strong>wa</strong>namke ali<strong>wa</strong>umba” (M<strong>wa</strong>.<br />

1:26-27). Ukweli k<strong>wa</strong>mba Binadamu aliumb<strong>wa</strong> katika mfano na sura <strong>ya</strong> Mungu<br />

unamfan<strong>ya</strong> ashiriki jukumu kub<strong>wa</strong> katika mahusiano na binadamu, mtu k<strong>wa</strong><br />

mwenzake, K<strong>wa</strong> mfano, M<strong>wa</strong>. 9:16 inamhitaji mwuaji kuadhibi<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> ku<strong>wa</strong><br />

uuaji uharibu mfano au sura <strong>ya</strong> Mungu.<br />

Uumbaji upo k<strong>wa</strong> ajili <strong>ya</strong> utukufu <strong>wa</strong> Mungu na una maana <strong>ya</strong>ke kutoka k<strong>wa</strong><br />

Mungu. Ukweli huu unashikilia zaidi “Taji <strong>ya</strong> Uumbaji”, Binadamu aliumb<strong>wa</strong><br />

k<strong>wa</strong> mujibu <strong>wa</strong> amri <strong>ya</strong> Mungu <strong>ya</strong> Uumbaji ili kutimiza jukumu alilope<strong>wa</strong> na<br />

Mungu. Mungu alimfan<strong>ya</strong> awe mta<strong>wa</strong>la <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> du<strong>ni</strong>a, bali pia alimpa <strong>wa</strong>jibu <strong>wa</strong><br />

kuhifadhi viumbe <strong>wa</strong> du<strong>ni</strong>a. Mtunga Zaburi aandika, “Umemfan<strong>ya</strong> ku<strong>wa</strong> na<br />

uta<strong>wa</strong>la <strong>juu</strong> <strong>ya</strong> kazi za mikono <strong>ya</strong>ko; umeweka vitu vyote chi<strong>ni</strong> <strong>ya</strong> miguu<br />

<strong>ya</strong>ke: kondoo na ng'ombe wote, naam, na <strong>wa</strong>n<strong>ya</strong>ma <strong>wa</strong> konde<strong>ni</strong>”<br />

(Zab. 8:6-7).<br />

K<strong>wa</strong> sababu hii, haki za binadamu hujumuisha tu <strong>ya</strong>le mapendeleo ambayo<br />

Mungu amempa Binadamu, hakuna haki nyingine ambazo binadamu anaweza<br />

kuchagua au kudai mwenyewe, k<strong>wa</strong> matak<strong>wa</strong> <strong>ya</strong>ke mwenyewe.<br />

K<strong>wa</strong> hiyo Wakristo ha<strong>wa</strong>wezi kujiambata<strong>ni</strong>sha moja k<strong>wa</strong> moja na orodha <strong>ya</strong><br />

haki za binadamu zilizotengenez<strong>wa</strong> na nchi za Magharibi badala <strong>ya</strong> zile za<br />

Biblia. Maandiko hueleza haki za taratibu za Kimahakama zilizopang<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong><br />

mujibu <strong>wa</strong> sheria zilizoelez<strong>wa</strong> vema, k<strong>wa</strong> kusikiliza mashahidi, k<strong>wa</strong> mahakimu<br />

ambao ha<strong>wa</strong>jape<strong>wa</strong> rush<strong>wa</strong> na k<strong>wa</strong> ulinzi <strong>wa</strong> kisheria, kama tutakavyoona. Hata<br />

hivyo, milolongo hiyo <strong>ya</strong> kisheria haiwezi kujibai<strong>ni</strong>sha na utekelezaji <strong>wa</strong> haki za<br />

kimagharibi. Fikiri ingeku<strong>wa</strong> hivyo – ingejibai<strong>ni</strong>sha na mfumo upi? Mfumo <strong>wa</strong><br />

Kijeruma<strong>ni</strong>, Kiingereza, Kifaransa au Kimareka<strong>ni</strong>? Sote tunajua ku<strong>wa</strong> mifumo<br />

hii <strong>ni</strong> tofauti sana! Kuna nafasi kub<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> aina <strong>ya</strong> mifumo <strong>ya</strong> kisheria ambayo<br />

hutofautiana k<strong>wa</strong> sababu za kitamadu<strong>ni</strong> na mapokeo <strong>ya</strong> kihistoria <strong>ya</strong> <strong>wa</strong>tu <strong>wa</strong>ke,<br />

laki<strong>ni</strong> bado zinatoa hakikisho la haki za binadamu.<br />

Mizizi <strong>ya</strong> Kikristo <strong>ya</strong> Haki za Binadamu<br />

Hakuna yeyote awezaye kubisha ukweli k<strong>wa</strong>mba haki za binadamu zilizotole<strong>wa</strong><br />

kumlinda mtu, zinatoka katika fikra za Kikristo. K<strong>wa</strong> u<strong>wa</strong>zi, Azimio Kuu la Haki<br />

za Binadamu la Umoja <strong>wa</strong> Mataifa la Desemba 10, 1948 linadhihirisha mizizi

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!