Ewa Lubinae Historia de Zarautz (Gipuzcoa) podjął nauczanie historii i archeologii, rozwijając i poszerzającformy kształcenia zdalnego o techniki m-learningowe 2 . Podobny system powstał we Włoszechwe współpracy z galerią Uffizi 3 .Doświadczenia pokazują, że kształcenie w oparciu o technologie mobilne stało się szczególnieużyteczne w szybkim poszerzaniu wiedzy (np. w środowiskach lekarzy i pilotów), wewspomaganiu w pracy zawodowej w warunkach konieczności szybkiej aktualizacji zasobówposiadanych informacji 4 . Systemy szybkiej aktualizacji informacji w oparciu o m-learning (określanejako mikrokształcenie) opracowano i wdrożono w USA, ale eksperymenty w tym zakresiesą także prowadzone w Indiach.Dziedziną, w której ostatnio podjęto próby wdrażania m-learningu na większą skalę, jestmedycyna i ochrona zdrowia. Universidad de Antioquia, Facultad de Medicina w Kolumbiiutworzył wirtualne Centrum Ochrony Zdrowia 5 . Centrum tworzy i realizuje programy kształceniadla różnych grup odbiorców: studentów uczelni, lekarzy, aktualizujących swoją wiedzę, a takżedla pacjentów, którzy korzystają z opieki lekarskiej lub chcą skorzystać z konsultacji. Stworzoneprogramy pozwalają na monitorowanie i ewaluację postępów studentów, pracy pielęgniarek,praktykantów i stażystów. Wspomagają pracę lekarzy i umożliwiają im wzajemną konsultację.Programy edukacyjne realizowane przy wsparciu m-learningowym obejmują także pacjentów.Wspomagają proces samoobserwacji pacjenta, instruktażu w zakresie leczenia, komunikowaniasię pomiędzy lekarzem a pacjentem, doradztwa farmakologicznego i wielu innych działańzwiązanych z profilaktyką, opieką i leczeniem.W projektowaniu m-learningu uwzględniono dwa priorytety: po pierwsze – połączenieaspektu technicznego (narzędzi) z celem edukacyjnym, po drugie – rozwój, a nawet zrewolucjonizowanie<strong>edukacji</strong> w różnych, specjalistycznych dziedzinach wiedzy dla różnych grupodbiorców 6 .Zróżnicowanie grup odbiorców, podobnie jak w tradycyjnym nauczaniu, wymaga odprojektantów szczególnej uwagi przy planowaniu i tworzeniu systemu mobilnego kształcenia.Konieczne jest uwzględnienie sposobu myślenia, poziomu wiedzy, umiejętności uczenia sięi posługiwania narzędziami, a także gotowości do interakcji (dotyczy to szczególnie obszaruochrony zdrowia).M-learning okazał się szczególnie użyteczny w nauczaniu studentów i uczniów (takżew młodszych grupach wiekowych). Już od września 2001 roku działa projekt <strong>edukacji</strong> mobilnejdla młodzieży Wielkiej Brytanii, Szwecji i Włoch. Początkowo miał on charakter eksperymentalny,ale z czasem objął całkiem dużą grupę osób. Uczestnicy projektu, korzystając z telefonówkomórkowych, a później coraz częściej z palmtopów, uczyli się literatury, matematyki, ortografii2A. Ibáñez, E. Jiménez de Aberasturi, J. Correa, R. y Noarbe, R., Aprendizaje del patrimonio: Una experiencia deintegración del m-learning en el Museo de Arte e Historia de Zarautz, „Comunicación y pedagogía” 2005, nr 203, s.36-39.3Mobilearn projekt, User trial at Uffizi Gallery. http://www.mobilearn.org/results/trial.htm, [27.10.2006].4M-learning, la nueva tendencia en formación on-line, http://www.elearningworkshops.com/modules.php?name=News&file=article&sid=678, [10.10.2006].5Universidad de Antioquia: Facultad de Medicina inaugura un Centro de Simulación para el área de la salud.http://www.gobiernoelectronico.org/node/4962, [19.10.2006].6M-Learning (Mobile-Learning): una Nueva Estrategia Tecnológica para la Educación Médica, http://www.revistaesalud.com/revistaesalud/index.php/revistaesalud/article/view/32/106, [27.10.2006].174
M-learning – marzenia szaleńców czy długie ramię e-learningui innych, niekoniecznie lubianych, przedmiotów. Realizatorzy projektu zapewnili dostosowaniemetod nauczania do możliwości technicznych wykorzystywanych narzędzi. Uzyskane efektyokazały się bardzo satysfakcjonujące – atrakcyjność form pracy skłoniła uczestników do aktywnegouczenia się 7 .DydaktykaIstnieją tendencje, aby m-learning i e-learning traktować jako odrębne sposoby nauczaniai uczenia się. Wydaje się jednak, i potwierdzają to doświadczenia, że obie te formy możnatraktować jako wariantywne, z możliwością, a nawet tendencją do łączenia. Ponieważ obieformy kształcenia dążą do tego samego celu, istnieje prawdopodobieństwo, że w miarę rozwojutechnologii m-learning i e-learning zbliżą się do siebie jeszcze bardziej.Obserwując rozwój m-learningu nie można traktować go jako niezależnej formy nauczania,w oderwaniu od podstawy funkcjonowania tej formy pracy – bazy zasobów. Ujęcie teoretyczne,wspierające powstały nieco później e-learning i m-learning, stworzono już w latach 80. i zmodyfikowanow 90. (Component Design Theory) 8 . Zgodnie z założeniami tej teorii, o <strong>edukacji</strong> zdalnejdecydują dwie fundamentalne składowe: zasoby i aktywności uczącego się. Tworzą one systemLMS. Niekiedy mówi się o specjalistycznych systemach mLMS (służące m-learningowi), ale podwzględem dydaktycznym i organizacyjnym są one takie same jak te, które służyły e-learningowi.Nie wydaje się zatem, żeby odrębne traktowanie m-learningu i e-learningu było uzasadnionewzględami technicznymi. Różnice pomiędzy tymi formami kształcenia nie stawiają nauczycielaprzed koniecznością dokonania wyboru, a raczej przed możliwością łączenia i rozwijania obuform i ich wzajemnego dopełnienia. Obserwuje się już i analizuje zmiany pojawiające się w metodycem-nauczania. Wiele wniosła analiza doświadczeń z wdrożenia projektu m-lerningowegoprzez Universidad Politecnica de Valencia 9 w HiszpaniiProces wdrożeniowy m-learningu z pedagogicznego punktu widzenia bazował na konstruktywistycznympodejściu do procesu kształcenia i stałej analizie uwzględniającej społeczneaspekty procesu. Zastosowano model „3C”, na który składa się:– Konstrukcja (Construcción) – traktująca kształcenie jako proces poszukiwania rozwiązańdla problemów, zdobywania nowych doświadczeń i budowania systemuwiedzy 10 ;– Dyskusja (Conversación) – umożliwiająca zespołową analizę koncepcji kształceniaz udziałem nauczycieli akademickich i studentów 11 ;7P. Kingston, M-learning: mejorar en lectura, ortografía y matemática jugando con el cellular,http://www.clarin.com/diario/2005/05/05/conexiones/t-970122.htm, [2.11.2006].8M.D. Merril, Component Display Theory, [w:] C. Reigeluth (red.) Instructional Design Theories and Models, ErlbaumAssociates, Hillsdale 1983; M.D. Merril, Instructional Design Theory, Englewood Cliffs, 1994, Educational TechnologyPublications.9D. Álvarez Sánchez, M. Edwards Schacther, El teléfono móvil: una herramienta eficaz para el aprendizaje activo,Universidad Politecnica de Valencia, Valencia 2006.10A. Brown, J. Campione, Psychological theory and design of innovative learning environments: On procedures, principles,and systems, In L. Schauble & R., 1996.11A.G.S. Pask, Conversation Theory: Applications in Education and Epistemology, Elsevier, Amsterdam – Nowy Jork1976.175
- Page 3 and 4:
e-edukacja.netpod redakcjąMarcina
- Page 5 and 6:
Spis treściWstęp ................
- Page 9 and 10:
WstępOd kilku lat dają się w Pol
- Page 11:
Część IWyzwaniadla szkolnictwa w
- Page 15 and 16:
Kształcenie na odległość - wyzw
- Page 17 and 18:
Tomasz Goban-KlasUniwersytet Jagiel
- Page 19 and 20:
Edukacja medialna jako fundament e-
- Page 21:
Krzysztof WereszczyńskiMiejski Oś
- Page 26 and 27:
Krzysztof WereszczyńskiCzęsto mo
- Page 28 and 29:
Krzysztof Wereszczyńskijest swoist
- Page 30 and 31:
Krzysztof WereszczyńskiPierwsza we
- Page 32 and 33:
Jerzy CieślikWyższa Szkoła Przed
- Page 34 and 35:
Jerzy Cieślik, Justyna HofmoklDzie
- Page 36 and 37:
Jerzy Cieślik, Justyna Hofmokla) a
- Page 38 and 39:
Jerzy Cieślik, Justyna Hofmokltech
- Page 40 and 41:
Piotr Bołtuć1) Model University o
- Page 42 and 43:
Piotr Bołtući stosunkowo prostej
- Page 44 and 45:
Piotr BołtućPowodzenie systemu bl
- Page 46 and 47:
Piotr Bołtuć443) zorganizowaniu c
- Page 48 and 49:
Piotr BołtućNetografiaApplied Med
- Page 51 and 52:
Jerzy SkrzypekAkademia Ekonomiczna
- Page 53 and 54:
Model wdrożenia strategii e-learni
- Page 55 and 56:
Model wdrożenia strategii e-learni
- Page 57 and 58:
Model wdrożenia strategii e-learni
- Page 59 and 60:
Beata ŻelazkoSzkoła Główna Hand
- Page 61 and 62:
Dydaktyczne aspekty e-learningu na
- Page 63 and 64:
Dydaktyczne aspekty e-learningu na
- Page 65 and 66:
Dydaktyczne aspekty e-learningu na
- Page 67 and 68:
Blended learning na platformie Mood
- Page 69 and 70:
Blended learning na platformie Mood
- Page 71 and 72:
Blended learning na platformie Mood
- Page 73 and 74:
Blended learning na platformie Mood
- Page 75 and 76:
Blended learning na platformie Mood
- Page 77 and 78:
Arkadiusz Banasik, Tomasz Horzela,A
- Page 79 and 80:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 81 and 82:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 83 and 84:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 85 and 86:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 87 and 88:
E-edukacja w uczelnianych struktura
- Page 89 and 90:
E-edukacja w uczelnianych struktura
- Page 91 and 92:
E-edukacja w uczelnianych struktura
- Page 93 and 94:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 95 and 96:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 97 and 98:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 99:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 103 and 104:
Wojciech ZielińskiWyższa Szkoła
- Page 105 and 106:
Realizacja projektów e-rolnictwo i
- Page 107 and 108:
Realizacja projektów e-rolnictwo i
- Page 109 and 110:
Agnieszka WierzbickaUniwersytet Ł
- Page 111 and 112:
Metodyczne i technologiczne opracow
- Page 113 and 114:
Metodyczne i technologiczne opracow
- Page 115 and 116:
R. Robert GajewskiPolitechnika Wars
- Page 117 and 118:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 119 and 120:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 121 and 122:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 123 and 124:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 125 and 126: Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 127 and 128: Zastosowanie elementów e-learningo
- Page 129 and 130: Zastosowanie elementów e-learningo
- Page 131 and 132: Zastosowanie elementów e-learningo
- Page 133 and 134: Agnieszka Sitarska-PiwkoPion Bankow
- Page 135 and 136: Kiedy w grę wchodzą godziny - e-l
- Page 137 and 138: Kiedy w grę wchodzą godziny - e-l
- Page 139 and 140: Blended learning w administracji pu
- Page 141 and 142: Blended learning w administracji pu
- Page 143 and 144: Blended learning w administracji pu
- Page 145 and 146: Blended learning w administracji pu
- Page 147: Blended learning w administracji pu
- Page 151 and 152: Zbigniew MegerWyższa Szkoła Infor
- Page 153 and 154: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 155 and 156: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 157 and 158: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 159 and 160: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 161 and 162: Modelowanie kompetencji w systemach
- Page 163 and 164: Modelowanie kompetencji w systemach
- Page 165 and 166: Modelowanie kompetencji w systemach
- Page 167 and 168: Jacek KulasaWyższa Szkoła Handlow
- Page 169 and 170: Nauczyciel, informatyk, menedżer -
- Page 171 and 172: Nauczyciel, informatyk, menedżer -
- Page 173 and 174: Nauczyciel, informatyk, menedżer -
- Page 175: Ewa LubinaWyższa Szkoła Gospodark
- Page 179 and 180: M-learning - marzenia szaleńców c
- Page 181 and 182: M-learning - marzenia szaleńców c
- Page 183 and 184: Uwarunkowania technologiczne metody
- Page 185 and 186: Uwarunkowania technologiczne metody
- Page 187 and 188: Uwarunkowania technologiczne metody
- Page 189 and 190: Jolanta Brzostek-PawłowskaInstytut
- Page 191 and 192: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 193 and 194: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 195 and 196: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 197 and 198: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 199 and 200: Monika EisenbardtAkademia Ekonomicz
- Page 201 and 202: Powszechność i zakres wykorzystan
- Page 203 and 204: Powszechność i zakres wykorzystan
- Page 205 and 206: Powszechność i zakres wykorzystan
- Page 207: Część VEdukacjaw społeczeństwi
- Page 210 and 211: Edwin BendykSkoro rola wiedzy stał
- Page 212 and 213: Edwin Bendyk4. Design Access (nawet
- Page 214 and 215: Andrzej WodeckiUniwersytet Marii Cu
- Page 216 and 217: Andrzej Wodecki214PersonalizacjaMod
- Page 218 and 219: Andrzej Wodecki216Kolejnym czynniki
- Page 220 and 221: Włodzimierz GogołekDemografiaO po
- Page 222 and 223: Włodzimierz Gogołek220Zastosowani
- Page 224 and 225: Czesław ŚlusarczykSzkoła Główn
- Page 226 and 227:
Czesław ŚlusarczykMożna zatem po
- Page 228 and 229:
Czesław Ślusarczykniepełnosprawn
- Page 230 and 231:
Czesław ŚlusarczykOgólny wniosek
- Page 232 and 233:
Jerzy M. Mischke, Anna K. Stanisła
- Page 234 and 235:
Jerzy M. Mischke, Anna K. Stanisła
- Page 236 and 237:
Jerzy M. Mischke, Anna K. Stanisła
- Page 238 and 239:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 240 and 241:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 242 and 243:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 244 and 245:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 246:
Fundacja Promocji i Akredytacji Kie