Jolanta Brzostek-Pawłowskazwiększenie zdolności wyszukiwania, skuteczne systemy licencjonowania, wzrost użyteczności,możliwości powtórnego wykorzystywania i interoperacyjność zasobów cyfrowych. Kwestie teobjęte są programem eContentPlus, w którym pierwszy konkurs (październik 2005 r.) szczególnąuwagę zwrócił na wzbogacanie zasobów metadanymi (e-content enrichment), szczegółowo jeopisującymi i klasyfikującymi.Działania te będą wykorzystywały zalety wzbogacania zasobów cyfrowych przy wykorzystaniudanych zrozumiałych dla maszyny (prawidłowo określonych semantycznie metadanych opartychna stosownej terminologii opisowej, słownictwie i ontologii) 2 .Szkoda, że ten kierunek w drugim konkursie (październik 2006 r.) nie był kontynuowany,świadomość bowiem roli metadanych w upublicznianiu, powtórnym wykorzystywaniu i interoperacyjnościjest niska zarówno wśród twórców zasobów, jak i użytkowników.Potęga metadanych w rozwoju e-kontentu i usługMetadane są podstawą usług opartych na dostępie do zasobów cyfrowych i ich wielokrotnymwykorzystaniu, zwiększając zyskowność tych usług, np. gdy łatwiej i trafniej wyszukiwanesą zasoby, zwiększa się ich użyteczność społeczna i... obroty finansowe ich właścicieli.Zasoby edukacyjne, przetworzone na postać elektroniczną za pomocą technologii e-learningowych(w opracowaniu nazywane e-kontentem), obejmujące elektroniczne szkolenia i/lubtesty, ich części mniej lub bardziej samodzielne (moduły), których organizacja i treści szkoleniowe,są zapisane jako struktura określona standardem SCORM CAM 3 1.2/1.3, mogą i powinny byćopatrywane metadanymi, określonymi przez ten standard. Nie da się zaprzeczyć, iż opracowaniemetadanych, a nawet metadanych do metadanych, i ich edycja powiększają koszty tworzeniai rozwoju e-kontentu. Wymaga to specjalnych kompetencji i czasu. Zalety opatrywania e-kontentumetadanymi będą tym większe, im bardziej będzie rozwijać się modularyzacja i standaryzacjaprogramów formalnego i nieformalnego kształcenia. Umożliwi ona jednoznaczneokreślenie obszaru zastosowań konkretnych treści dydaktycznych oraz umiejscowienie ichw procesie kształcenia. Rozwiązania takie dobrze korespondują również z ideą wielokrotnegowykorzystania raz opracowanych treści szkoleniowych, gdyż właściwe „oznakowanie” sprzyjaich upowszechnieniu, nie wykluczając przy tym możliwości ich dostosowania do określonegokontekstu zdefiniowanego przez nabywcę.Informacje zawarte w metadanych mają różny charakter i przeznaczenie, kierowane są też doróżnych grup odbiorców – w zależności od kategorii informacyjnej, jaką reprezentują, czyli do:! administratorów platform i repozytoriów e-learningowych (np. klasyfikacja e-kontentu,zasady licencjonowania, wersja),! szkolonych (np. dla kogo przeznaczony jest e-kontent, jaka jest jego zawartośćmerytoryczna),! producentów e-kontentu chcących zastosować już istniejące treści (np. kto jestautorem, weryfikatorem, jakie są zasady udostępniania),! dla anonimowych użytkowników internetu, poszukujących określonych szkoleń,! innych twórców i uczestników rozwiązań e-learningowych.2J. Brzostek-Pawłowska, Interoperacyjność narzędzi – wizja przyszłości, materiały z IV Konferencji z cyklu „Elektronizacjanauczania”, zorganizowanej przez Instytut Maszyn Matematycznych 29 czerwca 2006 r.3CAM – Content Aggregation Model.188
Rola metadanych w upublicznianiu, promocji i interoperacyjności e-kontentuEfektywność poszukiwań określonego e-kontentu rzutuje na „obroty” tym e-kontentem,zaś o efektywności decydują metadane. To one są wykorzystywane przez wyszukiwarki internetowedo pośredniego indeksowania e-kontentu. Jak dobrze elementy treści zostaną opisaneza pomocą metadanych, tak szybko i trafnie zostaną odszukane przez wyszukiwarki zwłaszczate specjalizujące się w obsłudze e-kontentu. W najgorszym przypadku będą przynamniej zreferencjonowaneprzez ich metadane, które udało się odnaleźć).Można powiedzieć, że e-kontent nieopisany metadanymi nie istnieje w internecie i pozaprzypadkami, gdy właśnie o niedostępność publiczną chodzi (np. strzeżenie zasobów korporacjinadal nieotwartych na nowe trendy wymiany wiedzy), wydaje się wynikać z niedoceniania rolimetadanych i pożytków płynących z ich udostępniania. Stwierdzenie to odnosi się zarówno doproducentów, dystrybutorów, jak i właścicieli e-kontentu. W Polsce dodatkową przyczyną jesttakże brak komercyjnych usług pośredniczących w udostępnianiu e-kontentu, wymuszającychopatrywanie e-kontentu metadanymi.Ziarnistość postrzegania e-kontentu w internecie zależy od jego obiektowej strukturyi opisania jej metadanymi. Elementami są tzw. aktywne, komunikujące się z platformamie-learningowymi, obiekty szkoleniowe (SCO – Sharable Content Object), ze swej natury i przeznaczeniamogące być współdzielone przez wielokrotne zastosowanie w różnych kursach, orazproste nieaktywne assety, w postaci grafiki czy tekstu, wypełniające SCO, które też mogą znaleźćzastosowanie w innym obiekcie. Każdy z tych elementów może być opisany metadanymi, bybyć widocznym i móc podlegać udostępnieniu, gdy wystąpi taka potrzeba. W polskiej praktycee-learningowej rzadko się zdarza (jeżeli w ogóle), by ziarnistość opisu sięgała niżej głównejstruktury e-kontentu (pakietu). Wynika to najczęściej z braku obiektowości e-kontentu zgodnejze standardami SCORM 4 , czyli z faktu przestrzegania stosowania standardu SCORM na ogół napoziomie zgodności formatu opakowania e-kontentu i jego niezbędnej komunikacji z platformą,zaś elementy wewnętrznej struktury tych treści nie są wyodrębniane co uniemożliwia ichprzenoszenie do innego kontekstu funkcjonowania.Metadane w SCORM – jakie są?Metadane służą do indeksacji, identyfikacji, wyszukiwania i opisu e-kontentu. Użytkownicy,w zależności od swojej roli i uprawnień w procesie tworzenia treści oraz prowadzenia zdalnychszkoleń, potrzebują dostępu do różnego zakresu informacji niesionych przez poszczególne grupymetadanych. Spełniają one rolę opisu treści szkoleniowych w sposób na tyle uporządkowany,aby umożliwić do nich dostęp zarówno tym, którzy nimi zarządzają, korzystają z nich, jak teżosobom tworzącym nowe treści. Metadane mogą, lecz nie muszą, być tworzone dla każdegokomponentu służącego do budowy kursu, niezależnie od stopnia jego złożoności. Opracowaniemetadanych jest procesem czasochłonnym i wymagającym wiedzy zarówno o opracowywanychtreściach, jak i o kontekście, w którym mogą one zostać zastosowane. Autorami metadanychna pewno powinni być autorzy treści, również weryfikatorzy, recenzenci. Systemy e-learningowe– LMS 5 , LCMS 6 , repozytoria metadanych, repozytoria e-kontentu – udostępniają grupomużytkowników te metadane, które potrzebne są do realizacji ich funkcji w procesach szkolenia.4SCORM – Shareable Content Object Reference Model.5LMS – Learning Management System6LCMS – Learning Content Management System189
- Page 3 and 4:
e-edukacja.netpod redakcjąMarcina
- Page 5 and 6:
Spis treściWstęp ................
- Page 9 and 10:
WstępOd kilku lat dają się w Pol
- Page 11:
Część IWyzwaniadla szkolnictwa w
- Page 15 and 16:
Kształcenie na odległość - wyzw
- Page 17 and 18:
Tomasz Goban-KlasUniwersytet Jagiel
- Page 19 and 20:
Edukacja medialna jako fundament e-
- Page 21:
Krzysztof WereszczyńskiMiejski Oś
- Page 26 and 27:
Krzysztof WereszczyńskiCzęsto mo
- Page 28 and 29:
Krzysztof Wereszczyńskijest swoist
- Page 30 and 31:
Krzysztof WereszczyńskiPierwsza we
- Page 32 and 33:
Jerzy CieślikWyższa Szkoła Przed
- Page 34 and 35:
Jerzy Cieślik, Justyna HofmoklDzie
- Page 36 and 37:
Jerzy Cieślik, Justyna Hofmokla) a
- Page 38 and 39:
Jerzy Cieślik, Justyna Hofmokltech
- Page 40 and 41:
Piotr Bołtuć1) Model University o
- Page 42 and 43:
Piotr Bołtući stosunkowo prostej
- Page 44 and 45:
Piotr BołtućPowodzenie systemu bl
- Page 46 and 47:
Piotr Bołtuć443) zorganizowaniu c
- Page 48 and 49:
Piotr BołtućNetografiaApplied Med
- Page 51 and 52:
Jerzy SkrzypekAkademia Ekonomiczna
- Page 53 and 54:
Model wdrożenia strategii e-learni
- Page 55 and 56:
Model wdrożenia strategii e-learni
- Page 57 and 58:
Model wdrożenia strategii e-learni
- Page 59 and 60:
Beata ŻelazkoSzkoła Główna Hand
- Page 61 and 62:
Dydaktyczne aspekty e-learningu na
- Page 63 and 64:
Dydaktyczne aspekty e-learningu na
- Page 65 and 66:
Dydaktyczne aspekty e-learningu na
- Page 67 and 68:
Blended learning na platformie Mood
- Page 69 and 70:
Blended learning na platformie Mood
- Page 71 and 72:
Blended learning na platformie Mood
- Page 73 and 74:
Blended learning na platformie Mood
- Page 75 and 76:
Blended learning na platformie Mood
- Page 77 and 78:
Arkadiusz Banasik, Tomasz Horzela,A
- Page 79 and 80:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 81 and 82:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 83 and 84:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 85 and 86:
Rozwój elektronizacji nauczania na
- Page 87 and 88:
E-edukacja w uczelnianych struktura
- Page 89 and 90:
E-edukacja w uczelnianych struktura
- Page 91 and 92:
E-edukacja w uczelnianych struktura
- Page 93 and 94:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 95 and 96:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 97 and 98:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 99:
Model kształcenia i zapewniania ja
- Page 103 and 104:
Wojciech ZielińskiWyższa Szkoła
- Page 105 and 106:
Realizacja projektów e-rolnictwo i
- Page 107 and 108:
Realizacja projektów e-rolnictwo i
- Page 109 and 110:
Agnieszka WierzbickaUniwersytet Ł
- Page 111 and 112:
Metodyczne i technologiczne opracow
- Page 113 and 114:
Metodyczne i technologiczne opracow
- Page 115 and 116:
R. Robert GajewskiPolitechnika Wars
- Page 117 and 118:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 119 and 120:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 121 and 122:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 123 and 124:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 125 and 126:
Projekt ElaStan: e-samokształcenie
- Page 127 and 128:
Zastosowanie elementów e-learningo
- Page 129 and 130:
Zastosowanie elementów e-learningo
- Page 131 and 132:
Zastosowanie elementów e-learningo
- Page 133 and 134:
Agnieszka Sitarska-PiwkoPion Bankow
- Page 135 and 136:
Kiedy w grę wchodzą godziny - e-l
- Page 137 and 138:
Kiedy w grę wchodzą godziny - e-l
- Page 139 and 140: Blended learning w administracji pu
- Page 141 and 142: Blended learning w administracji pu
- Page 143 and 144: Blended learning w administracji pu
- Page 145 and 146: Blended learning w administracji pu
- Page 147: Blended learning w administracji pu
- Page 151 and 152: Zbigniew MegerWyższa Szkoła Infor
- Page 153 and 154: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 155 and 156: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 157 and 158: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 159 and 160: Kooperacja uczelni w zakresie e-lea
- Page 161 and 162: Modelowanie kompetencji w systemach
- Page 163 and 164: Modelowanie kompetencji w systemach
- Page 165 and 166: Modelowanie kompetencji w systemach
- Page 167 and 168: Jacek KulasaWyższa Szkoła Handlow
- Page 169 and 170: Nauczyciel, informatyk, menedżer -
- Page 171 and 172: Nauczyciel, informatyk, menedżer -
- Page 173 and 174: Nauczyciel, informatyk, menedżer -
- Page 175 and 176: Ewa LubinaWyższa Szkoła Gospodark
- Page 177 and 178: M-learning - marzenia szaleńców c
- Page 179 and 180: M-learning - marzenia szaleńców c
- Page 181 and 182: M-learning - marzenia szaleńców c
- Page 183 and 184: Uwarunkowania technologiczne metody
- Page 185 and 186: Uwarunkowania technologiczne metody
- Page 187 and 188: Uwarunkowania technologiczne metody
- Page 189: Jolanta Brzostek-PawłowskaInstytut
- Page 193 and 194: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 195 and 196: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 197 and 198: Rola metadanych w upublicznianiu, p
- Page 199 and 200: Monika EisenbardtAkademia Ekonomicz
- Page 201 and 202: Powszechność i zakres wykorzystan
- Page 203 and 204: Powszechność i zakres wykorzystan
- Page 205 and 206: Powszechność i zakres wykorzystan
- Page 207: Część VEdukacjaw społeczeństwi
- Page 210 and 211: Edwin BendykSkoro rola wiedzy stał
- Page 212 and 213: Edwin Bendyk4. Design Access (nawet
- Page 214 and 215: Andrzej WodeckiUniwersytet Marii Cu
- Page 216 and 217: Andrzej Wodecki214PersonalizacjaMod
- Page 218 and 219: Andrzej Wodecki216Kolejnym czynniki
- Page 220 and 221: Włodzimierz GogołekDemografiaO po
- Page 222 and 223: Włodzimierz Gogołek220Zastosowani
- Page 224 and 225: Czesław ŚlusarczykSzkoła Główn
- Page 226 and 227: Czesław ŚlusarczykMożna zatem po
- Page 228 and 229: Czesław Ślusarczykniepełnosprawn
- Page 230 and 231: Czesław ŚlusarczykOgólny wniosek
- Page 232 and 233: Jerzy M. Mischke, Anna K. Stanisła
- Page 234 and 235: Jerzy M. Mischke, Anna K. Stanisła
- Page 236 and 237: Jerzy M. Mischke, Anna K. Stanisła
- Page 238 and 239: Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 240 and 241:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 242 and 243:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 244 and 245:
Anna Danielewska-Tułecka, Joanna K
- Page 246:
Fundacja Promocji i Akredytacji Kie