Een geschiedenis van Hongarije.pdf - Kees Bakker over Hongarije

maar liefst een kwart van de lening nodig had om het tekort op de staatsbegroting te
dekken, gebruikte de geldstroom om de positie van zijn regiem in het land verder te
stabiliseren, maar de betekenis van de lening was vooral, dat het Hongarije internationaal
weer salonfähig maakte.
In kringen van de nieuwe nationalisten was er weinig enthoesiasme voor de Volkenbond.
Zij beschouwden deze organisatie als een instrument, waarmee de overwinnaars uit de
oorlog de overwonnenen hun wil probeerden op te leggen. Van internationale leningen
moesten zij al helemaal niets weten. Zij vonden, dat Hongarije zich daarmee zou
uitleveren aan het internationale Joodse kapitaal.
Nieuwe conflicten bracht het jaar 1923. De bezetting van het Roergebied door Frankrijk
leidde in Hongarije tot felle protesten. Organisaties als de officiëel verboden Ébredő
Magyarok gingen de straat op. Bethlen zag opnieuw de relatie met de westerse
mogendheden in gevaar komen en trad hard op. Zo liet hij een demonstratie van de
Ébredő Magyarok in maart van dat jaar door het leger uit elkaar slaan.
In 1923 deed Gyula Gömbös, de man die Bethlen in 1922 aan een
verkiezingsoverwinning geholpen had, een poging om de leiding van de Eenheidspartij in
handen te krijgen en die om te vormen tot een etnisch-nationalistische partij. Bethlen kon
Gömbös alleen nog maar de weg afsnijden door het op een openlijke breuk te laten
aankomen. Juni 1923 zag Gömbös zich gedwongen zijn positie in het presidium van de
regeringspartij op te geven en aan het eind van de zomer verliet hij de partij samen met
Tibor Eckhardt en Endre Bajcsy-Zsilinszky. Maar daarmee waren de problemen nog niet
voorbij. Na het mislukken van de poging om de Eenheidspartij over te nemen besloot een
aantal mensen uit het nieuw-nationalistische kamp tot een staatsgreep. De putsch werd in
september door Bethlen verijdeld.
De uit de Eenheidspartij weggezuiverde nationalisten begonnen eind 1923 een eigen
partijtje, de Magyar Nemzeti Függetlenségi Párt, oftewel Hongaarse Nationale
Onafhankelijkheidspartij. Nu ze onder elkaar waren, konden ze hun idealen wel weer
zuiver onder woorden te brengen en hoefden ze zich ook in hun antisemitisme niet te
matigen, maar een positie van belang was er voorlopig niet voor hen weggelegd. Voor de
verkiezingen van 1926 wisten zij bijelkaar niet meer dan 17 kandidaten te porren.
Daarvan kregen er vier een zetel in het parlement. Endre Bajcsy-Zsilinszky bleef eenzaam
tot de ‘nationale revolutie’ oproepen tot zijn dagblad Szózat in 1926 een stille dood stierf.
De val van Gömbös en zijn ‘rasbeschermers’ was zo diep dat figuren in het
monarchistische kamp, die sinds het falen van de troonsbestrijging van Karel hadden
gezwegen, vonden dat zij nu aan de beurt waren. Zij vatten het plan op om met de
verspreiding van valse francs de belangrijkste tegenstander van de herleving van de
Hongaarse monarchie, Frankrijk, schade te doen. De lachwekkende actie kwam in 1925
aan het licht. Op het eind van dat jaar werden in Amsterdam en Den Haag grote
hoeveelheden valse Franse franc-biljetten gevonden bij Hongaarse personen met een
diplomatiek paspoort. Organisator van de vervalsing was, naar al snel duidelijk werd,
prins Lajos Windischgrätz, een telg uit een aan de Habsburgers geparenteerde familie, die
de bankbiljetten in zijn villa in Boedapest in opslag bleek te hebben. Het nep-geld was in
een legerdrukkerij vervaardigd en daarna gezegend door een oude samenzweerder uit
Szeged, István Zadravecz, die intussen legerbisschop was. Bij de vervalsing was ook Pál
Teleki betrokken, terwijl minister-president István Bethlen en regent Miklós Horthy van
de actie op de hoogte waren. De valsemunters verdwenen achter de tralies, maar werden
na hun spoedige vrijlating als nationale helden in het zonnetje gezet.
179