Een geschiedenis van Hongarije.pdf - Kees Bakker over Hongarije

eeuw ook in Pannonia volop merkbaar. Belangrijke steden als Savaria en Carnuntum
raakten in verval en de villa’s, grote en van versterkingen voorziene landbouwbedrijven,
werden steeds belangrijker. Toen keizer Valentinianus in 375 naar Pannonia kwam, kon
de stad hem niet ontvangen. De stadspoort richting Scarbantia was in zo slechte staat dat
de deuren met geen mogelijkheid open te krijgen waren. De keizer moest door een andere
poort de stad verlaten. Waar de keizer uiteindelijk logies kreeg, is niet bekend. Mogelijk
sliep hij in een grote Romeinese villa bij Parndorf, maar het is ook niet uitgesloten dat hij
in een van de Romeinse vestingen aan de noordoever van de Donau het hoofd te ruste
legde.
In de 4 de eeuw verbreidde het vroege christendom zich ook in de provincie Pannonia. Bij
de verbreiding ervan speelden kolonies van Griekse kooplui die in veel steden te vinden
waren, een belangrijke rol. Via de Noorditaliaanse havenstad Aquileia en via de havens
aan de Dalmatische kust hadden zij contact met de grote steden in het oosten van het
Middellandse Zeegebied. Steden als Poetovio, Savaria en Scarbantia, maar ook Sophianae
dat door een heerweg met Savaria verbonden was, werden centra van dit geloof.
Vroegchristelijke kerken zijn ook gevonden in het even boven Eisenstadt gelegen
Donnerskirchen, in Wenen en op de burchtberg van Devin.
Paniek in Pannonia
Tegen het eind van de 4 de eeuw kon het Romeinse rijk niet langer tegenstand bieden aan
de aanhoudende druk van volkeren aan gene zijde van de grens die, aangetrokken door de
welvaart binnen het rijk of op de vlucht voor volkeren die uit het oosten arriveerden, een
plek van vestiging binnen de rijksgrenzen zochten.
In 380 kwamen groepen Goten, Hunnen en Alanen naar Pannonia om er zich te vestigen.
Als ‘foederati’, bondgenoten, hadden ze een soort bufferzone voor het Romeinse rijk
moeten vormen, maar in werkelijkheid gebeurde nu het omgekeerde. Zij zochten in dat
Rijk hun toevlucht omdat het leven aan de buitenkant van de rijksgrens hun te gevaarlijk
werd. Hoewel ze niet kwamen om bloed te vergieten, leidde hun verschijnen wel tot een
hoop zenuwachtigheid. Legale kolonisten waren ook de Marcomanni die in 378 op
voorspraak van niemand minder dan bisschop Ambrosius van Milaan in het Rijk werden
toegelaten. Ze moesten wel eerst naar Carnuntum om er in een van de amfitheaters een
massale doopplechtigheid te ondergaan.
Wel om te vechten kwamen wat later, in 395, groepen Quaden en opnieuw
Marcomannen. Zij hielden geducht huis in Wenen en Carnuntum. Onderhandelingen
hadden uiteindelijk tot resultaat dat de Marcomannen een gebied toegewezen kregen
tussen Carnuntum en Arrabona. De bovenlaag van deze Germaanse stam werd in
Scarbantia gehuisvest.
Nog weer wat later, in 401, kwamen de Vandalen de Donau over. Zij verwoestten de
Romeinse grensstad Lauriacum (Lorch) in de buurprovincie Noricum en hielden ook
lelijk huis in Graz.
In 405 brak er in Pannonia niet meer of minder dan paniek uit. Duizenden mensen pakten
hun boeltje en vluchtten langs de oude barnsteenroute naar Italië.
Van 434 tot 455 was het Karpatenbekken opeens de uitvalsbasis van de Hunnen, een uit
Azië afkomstig volk, dat vanuit de oude Romeinse provincie Pannonia rooftochten hield.
25