Inspiratie door bijen in de droom - DWC

INSPffiATIE DOOR BIJEN IN DE DROOM 95
nicht in eine andere Lage gebracht hat." Niet altijd heeft het
vangen van de ziel een vijandige bedoeling of noodlottige afloop,
gelijk eveneens bij Paulson 1) blijkt: "Nach einer Aufzeichnung
Harvas hat man die nach einem heftigen Erschrecken fortgeflogene
Seele (urt) eines Menschen in der Gestalt eines wirklichen Schmetterlings
eingefangen. Eine alte Zauberin begab sich deswegen mit
einem weissen Tuch in der Hand auf die Suche nach der verschwundenen
Seele. Als sie endlich eines kleinen grauen Schmetterlings
ansichtig wurde, fing sie ihn ins Tuch, faltete es sorgfältig
zusammen und brachte es zu dem betreffenden Menschen .. . "
Maar zo gaat het niet altijd. Sprekend over de stam der Goldi in
het Amoer-gebied, merkt Lopatin 2) op: "The soul of man may
abandon the body and roam freely about on earth. The soul strays
more widely at night; if it should awaken or if one should frighten
a man as he slumbers, the spirit cannot return to the body and the
person will become grievously ill. Since man cannot exist without
a spirit, if for any reason the spirit does not return to his body,
the man will die." Juist bij de Goldi is het geen zeldzaamheid, dat
men de ziel van een dode tracht te vangen uit vrees voor het
kwaad, dat hij de levenden zou kunnen berokkenen, of dat hij
zielen van anderen met zich meenemen zou. Maar ook komt het
volgens Lopatin 3) voor bij de Indianen van Centraal Amerika,
o.a. bij de Misquito, bij wie een 8ukja (sjamaan) "towards daybreak
... seizes some insect, generally a firefly or a beetIe, which
he pretends is to be the soul of the deceased. He wraps it up quickly
in the bed sheet ... and then takes it to the grave."
Maar Paulson dacht aan de gevallen, als die Loori ts 4) vertelt:
"Einst ist zum umgedrehten Körper eines Menschen eine Biene
geflogen, die um das falsche Loch geschwirrt hat, immer schwächer
geworden ist, so dass sie schliesslich nur noch gekrochen ist; dann
hat man den Körper in die vorige Lage gebracht, die Biene ist in
den Mund geschlüpft, und der Mann hat begonnen sich zu bewegen;
beim Erwachen hat der Mann geklagt, dass die Sonne ihn betäubt
habe." Minder goed liep het af in het voorafgaand verhaal, waar
de situatie dezelfde was; het ging hier om een waardin. Het diertje,
in dit geval een vogel, "ist an den Hintern der Wirtin geflogen,
... hat aber den Mund nicht gefunden und ist gen Himmel fortgeflogen
und die Wirtin ist tot geblieben." Van een ander risico
1) a.w. 2,71.
2) a.w. 28.
3) a.w. 150, naar E. Conzemius. Ethnological Survey of the Miskuto
and Sumu lndians of Honduras and Nicaragua, 158.
4) a.w. 1,291. Blijkbaar bedoelt hij de oude waard van Annuse. over
wien hij uitvoeriger spreekt 3,291.
355