Inspiratie door bijen in de droom - DWC

INSPffiATIE DOOR BIJEN IN DE DROOM 13
oorspronkelijk las en, samen met zijn collega KIek, er commentaren
op schreef, terwijl hij zich bij zijn jarenlange studie van de antieke
apicultuur, waar nodig, door de beste deskundigen liet voorlichten.
a) door levend water
Maar nu terzake ! Wanneer we ons afvragen, hoe we ons de inspiratie
door Gaia hebben voor te stellen, wijst een rijke traditie
ons daarvoor in hoofdzaak vijf wegen aan, en wel:
1°. door een dronk levend water. "Le róle de l'eau dans les cérémonies
divinatoires", zo schrijft Marie Delcourt 1) terecht, "est
attesté par la présence, dans presque tous les sanctuaires à oracle,
d'une source souvent secrète ou cachée au fond d'une grotte. Il
en était ainsi à Patrae, à Epidaure Limera, au Ptoïon, au temple
d'Apollon Clarien à Colophon aussi bien qu'à Delphes." Trouwens,
zo was het niet alleen in de Griekse wereld, maar ook bij de Germanen
2) en Kelten 3); ja, het staat vast, dat de cultus van bronnen
reeds in de vroege bronstijd o.a. ook in Italië voorkwam 4), en al
kan dat ook een andere grond hebben dan het geloof aan inspirerend
vermogen van levend water - daarover zo dadelijk - toch zullen
wij aanwijzingen vinden, dat ook dit geloof tot ver voor de historische
tijd teruggaat.
Dat men dit water bij voorkeur putte vlak aan de bron is begrijpelijk:
niet alleen was het daar het zuiverst, maar ook had het
daar nog niets van zijn chthonische kracht verloren. "Die eigentliche
Stelle dieses Lebenswassers ist wohl immer die Unterwelt,
die Welt des Todes oder der Unvergänglichkeit", zo schrijft Erwin
Rohde 5), en met vele anderen heeft Fauth 6) juist gezien, dat
op dit chthonisch karakter van het bronwater de nadruk gelegd
moet worden, wanneer het gaat over zijn vermoge'n tot profetische
en poëtische inspiratie: "Die mantische Befl.ügelung der Pythia
durch den Trank aus der Kastalia ist gewiss als ein Relikt aus der
Ge-Poseidon-Periode des Orakels zu betrachten." Wat in dit verband
de aanduiding "chthonisch" precies zeggen wil, zal ons eerst in
het verloop van ons onderzoek geheel duidelijk worden; zeker kan
dat niet enkel zijn, gelijk Pfister 7) meent, dat het water plaat-
1) M. Delcourt, L'Orade de Delphes (1955) p. 75.
2) Denk b.v. aan de bron aan de voet van Yggdrasil, waaruit niet alleen
de Nornen haar inspiratie putten, maar ook de dichters; vgl. de IJslandse
mythen bij M. Jónasson, Island (1943) p. 50 vlg.
3) J. Vendrijès, La Religion des Celtes (1948) p. 279 vlg.
4)
6)
F. Messerschmidt, ARW 37 (1941/42) p. 373 met litt.
Psyche 9. 10 2,390,1.
6) l.c. 540.
7) RE 1l,2178.
273