Inspiratie door bijen in de droom - DWC

28 INSPIRATIE DOOR BIJEN IN DE DROOM
aan de dromer gevraagd wordt wat hij gedroomd heeft, luidt zijn
antwoord : ,,1 dreamed, that I went out on the meadow here, and
came to a large and beautiful house, where a crowd of people was
assem bIed , singing and playing with the greatest mirth and glee.
I stayed a very long time in there, and on coming out again went
for a long long time across smooth and lovely meadows. Then
I came to a great river, which I tried for a longtime to cross, but
in vain. I saw th en a terribly big giant coming, who had a huge
tree in his hand; this he laid aCl'OSS the river, and I crossed on it.
I went on for a long long time, till I came to a great mound. It
was open, and I entered it, and found nothing there but a great
barrel, filled with money. I stayed there an immensely long time,
looking at the money, for su eh a heap I had never seen before.
On leaving it, I went back the same way as I had come, crossed
the river on the tree again and so got back to the tent."
Dit verhaal is daarom zo merkwaardig, omdat het onder zijn
motieven verschillende zwerfstenen vertoont, afkomstig uit ver
uiteenliggende gebieden der Noordeuropese folklore. Daar is al
dadelijk de droomziel, die zich vertoont als"a tuft ofbluish vapour."
Precies het zelfde sprookje wordt elders bijna letterlijk zo van
IJsland verteld 1); daar verschijnt de ziel als "ein blauer Dunst".
Maar ik trek niet in twijfel, dat we hier te doen hebben met een
variant van een lezing, die ook Paulson 2) uit Oost-Finland kent,
waar de droomziel "een blauwe vlam" genoemd wordt. Loorits 3)
spreekt daarover uitvoeriger en merkt op: "Als eine spezielle und
zugleich die zentralste Erscheinunósform der auf Wanderschaft
begriffenen Sonderseele wird ab er ihr Fliegen in Form eines Feueroder
Funkenschweifs geschildert. Diese Vorstellung soll in einem
genetischen Zusammenhang mit der Leichenverbrennung stehen:
man hat wohl geglaubt, dass die Seele des brennenden Körpers
sich im Feuer von ihm trenne und gegen den Himmel in die Luft
steige", enz. Daar nu, gelijk hij betoogd heeft 4), "das estnische
Volk" - waarover hij spreekt - gehört zu der uralischen Völkergruppe,
die ei ne Sonderstellung zwischen den westlichen indogermanischen
oder sog. arischen und östlichen altaischen Stämmen
einnimmt und wohl auf Eurasia Septentrionalis als ihre Urheimat
hinweisen dürfte" , mag men rekening houden met de mogelijkheid,
dat de Esten ook hier, gelijk zo dikwijls, erfgenamen blijken van
de oud-indoeuropese cultuur.
1) K. Maurer, lsländische Volkssagen (1860) 81, uit Islenzk Aefintyri
127-129.
2) a.w. 77.
3) aow. 3,272. 323. 429 V.V.
4) a.w. 3,1.
288