Inspiratie door bijen in de droom - DWC

84 INSPIRATIE DOOR BIJEN IN DE DROOM
zij nymfen en oorspronkelijk bijen waren. Hiervoor bestaan tal
van aanwijzingen. Evenals de bijen inspireerden ook de Muzen:
"L'inspiration dispensée par les Muses à leur favoris demeure Ie
type Ie plus achevé de cet influx discret de la pensée divine" -
aldus Bouché-Leclercq 1), die terecht verwijst naar Hesiodus'
Theogonie vs. 31 v., waar dan bovendien gezegd wordt (vs. 80 v.v.)
"that whomsoever they honoured and looked up on at his birth,
on his tongue they shed a honeyed dew and from his lips would
drop gentie words and he would speak counsel unerringly" 2).
Zoals de Muzen als nymfen beschouwd werden, werden ze ook
met de Sirenen geïdentificeerd 3); dat op zichzelf wekt reeds het
vermoeden, dat overeenkomstige wezens in verschillende delen van
Griekenland verschillende namen droegen, en dat de Dhriai van
Delphi en de Parnassus haar zusters vonden in de Musai, gelijk
ze heetten in haar stamland Pierië rond de Olympus.
Haar gemeenschappelijke liefde voor zang en muziek bracht ze
nog dichter bij elkaar, en leidde zelfs tot het ontstaan der mythe
van haar onderlinge wedstrijd, volgens de overlevering bij de stad
Aptera aan de Noordkust van Kreta. De naam van deze stad is
voorgrieks, en behoort tot de vele homonymieën onder de geografische
namen van Kreta en het vasteland van Klein-Azië; hij
luidde oorspronkelijk Aptara (zo nog op munten); deze stadsnaam
kwam ook voor in Syrië. De vorm Aptera, opgevat als "ongevleugeld",
heeft tot allerlei fantasieën aanleiding gegeven. Zo heette
het, dat de Muzen in de zangwedstrijd de overwinning behaalden,
en als zegeteken zich tooiden met veren, waarvan ze de Sirenen
beroofden. Volgens Weicker 4), bij wien ook Zwicker 5) zich
aansluit, zou deze lezing verband houden met Alexandrijnse voorstellingen,
die de Muzen een hoofdtooi van veren gaven. De Sirenen
zouden daarop door een sprong in zee de dood gezocht hebben.
Deze verklaring kan heel goed secundair juist zijn, ook wanneer
wij zouden moeten aannemen, dat het woord aptera oorspronkelijk
verstaan werd als "ongevleugelde insecten, b.v. (metsel)bijen, daar
immers ook de bijen, die hun naam aan de Nymfen gaven, nog
jong waren - volgens Plinius 6) geldt dit evenzeer voor de O'eteijveç.
Volgens hem hebben zij dan nog geen vleugels, hoewel Pollux 7)
het daarmee niet eens is: zij heten, zegt hij, vvp,cpat, Ènetèjàv ij~1J
nueocpvwO'tV, "wanneer ze reeds vleugels gekregen hebben."
1) a.w. 1,348.
2) Ransome, a.w. 103.
3)
4)
Kees, t.a.p. 690,48; Weicker, Seelenvogel 56,5.
Roseh. Lex. 4,616,28.
5) RE 3 A, 298,48.
6) N.H. 11,48; vgl. Arist. H.A. 5,19.
7) 7,147.
344