Inspiratie door bijen in de droom - DWC

46 INSPffiATIE DOOR BIJEN IN DE DROOM
dat hun stad belegerde, moet men wel aannemen, dat zij ook bijen
hielden, vermoedelijk in uitgeholde boomstammen, die op de grond
maar ook wel in bomen gelegd werden.
Tot welke conclusies leiden deze overeenkomsten 1 In de eerste
plaats is het nauwelijks denkbaar, dat zij de ouden zelf niet opgevallen
zijn, m.a.w. dat men niet al heel vroeg de Amazonen met
bijen zou hebben vergeleken. Of een litteraire bron die vergelijking
tot gemeengoed heeft gemaakt, weten we niet, maar het is zeker
geoorloofd, met die gedachte te spelen, al zijn er andere mogelijkheden.
Wij menen nl., dat bijen de schakel vormen tussen de
Amazonen en de cultusgemeenschap van Artemis Ephesia. Weliswaar
kan men tegenwerpen, dat Ephese ver verwijderd ligt van
de Noordoostkust van Klein-Azië, maar dat neemt niet weg, dat
reeds Pausanias 1) nadrukkelijk dit verband legt wanneer hij betoogt,
dat reeds in overoude tijd, nadat Amazonen op haar tocht
tegen Athene en Theseus te Ephese de tempel van Artemis gesticht
hadden, vrouwen van de Thermodon op haar vlucht, eerst voor
Dionysus, later voor Herakles, daar asyl hadden gevonden. In de
tweede plaats vinden wij, meen ik, een aanwijzing voor het moederland
van de Amazonen. Indertijd beschouwde Toepffer 2) Azië
als "Heimat" van de Amazonen. Alles pleit tegen die stelling. Niet
alleen blijkt, gelijk Roscher 3) terecht heeft opgemerkt, niets van
enig innig contact van de Amazonen met andere Aziatische godheden
dan Artemis Ephesia, maar ook zoekt de Oudheid zelf haar
stamland voortdurend in het Noorden, van Illyrië en Thracië tot
Skythië en Kolchis 4); in het oostelijk Kaukasus-gebied zou volgens
sommige bronnen zelfs een rivier Thermodon geweest zijn, aan
welks oevers Amazonen woonden 5). Dit zal wel een late constructie
zijn; daarentegen was er in Boeotië wel een riviertje, Thermodon
geheten; aan zijn oevers werden graven van Amazonen aangewezen.
Rhomaios 6) - zijn betoog ken ik alleen uit Ruge's
overzicht 7) - heeft de stelling verdedigd, dat de boeotische naam
oorspronkelijk is tegenover die in Pontus. Dat moet onwaarschijnlijk
heten: wel hebben aeolische Grieken uit Thessalië en
Boeotië deelgenomen aan de kolonisatie van Lesbos en de tegenoverliggende
kust van Klein-Azië tot Kyme en Smyrna 8), en wel
waren vroeger Achaeërs uit Thessalië en Boeotië, toen de "Noord-
I)
2)
Paus. 7,2,7.
RE 1,1754.
3) Roseh. Lex. 1,1,275.
4)
5)
Toepffer t.a.p. 1755 v.; 1767; Roscher, l.I. 272 V.v.
Ruge, RE 5 A, 2397.
6) 'EnETTJ(]lç Tijç q;tloaoq;. axoÄijç 2 (1932). Veertig jaar vroeger oordeelde
Crusius (Roseh. Lex. 2,1,857,2) evenzo.
7) 1.1. 2395.
8) J. L. Myres, Historia Mundi 2 (1953) 478.
306