ibn-i Haldun - Mukaddime 2

MUKADDİME
479
Bu hususta Buhari ise Ebu Vail'den şunu naklediyor. Ebu Vail şöyle dedi: "Bir keresinde
Şeybe bin Osman'ın yanına oturdum. Bana dedi ki: Bir keresinde Ömer bin Hattab
da yanıma oturmuş ve şöyle demişti: Kabe de bulunan altınların ve gümüşlerin hepsini,
Müslümanlar arasında taksim etmeye karar verdim. Dedim ki: Bunu yapamazsın! Niçin?
Diye sordu: Dedim ki: Çünkü senden önceki iki dostun (Hz. Peygamber ve Hz. Ebu
Bekir) bunu yapmadı. Bunun üzerine şöyle dedi: Evet, onlar her şeyleriyle örnek alınacak
kimselerdir." Bunu Ebı1 Davud ve tbn-i Mace de rivayet etmişlerdir.
Kabe hazinesindeki mallar Eftas fitnesine kadar devam etti. Eftas, Hasan bin Hüseyin
bin Ali bin Ali Zeyne'l-Abidin'dir. Eftas hicri 199 senesinde Mekke'yi ele geçirmiş ve
Kabe'ye giderek oradaki malların tamamını almıştır. Malları alırken şöyle demiştir: "Kabe,
kendisinden yararlanılmadan bu şekilde duran mallan ne yapacak? Biz yaptığımız savaşlarda
kullanmak için o mallara daha müstehakız." Evet, böylece Kabe'deki malları alıp
harcamıştır. O günden itibaren Kabe hazinesinde mal bulunmamaktadır.
Beytü'l-Makdis'e yani Mescid-i Aksa'ya gelince, burası başlangıçta, Sahiller döneminde
Zühre {Venüs) adına dikilen bir anıtın yeriydi. Sahillerin ona takdim ettikleri hediyelerin
{kurbanların) arasında zeytinyağı da olurdu. Zeytinyağım orada bulunan bin kayanın
üzerine dökerlerdi. Sonra bu anıt tamemen yok olmuştur. İsrail oğulları burayı ele
geçirince, anıtın bulunduğu yeri namazları için kıble edinmişlerdir. Bu şöyle olmuştur: Allah'
ın daha önce atalan İsrail'e (Yakub'a) ve onun babası İshak'a vaddettiği Beytü'lMakdis'
e sahip olmak için Hz. Musa -Allah'ın selamı onun üzerine olsun- İsrail oğullarını Mısır'
dan çıkarınca, (belli bir süre) !ıh çölünde ikamet etmişlerdi. işte Tih çölünde ikamet
ettikleri dönemde Allah Hz. Musa'ya akasya ağacından bir kubbe edinmelerini emretti. Bu
kubbenin ölçüleri, vasıflan ve şekli vahiyle bildirildi. Onun içinde bir sandık, tabaklarıyla
birlikte bir sofra ve kandilleriyle birlikte bir minarenin olması ve kurbanlar için bir de
mezbahanenin yapılması emredildi. Bütün bunlar en ayrıntılı şekilde Tevrat'ta anlatılır.
Evet, bu şekilde kubbe yapılmış ve sandık onun içine konmuştu. Bu sandığın içinde,
gökten Hz. Musa'ya indirilen ve "on emir"in yazılı bulunduğu ancak daha sonra kınlan
levhaların yerine yapılan levhalar vardı. Mezbahane de kubbenin yanında yer alıyordu.
Allah, Hz. Musa'ya kurban işleriyle Hz. Harun'un ilgilenmesini vahyetti. İsrail
oğulları bu kubbeyi Tih çölünde çadırlarının ortasına dikmişlerdi. Namazlarını ona yönelerek
kılıyorlar, önündeki mezbahanede kurbanlarını kesiyorlar ve (peygamberlerine)
vahyin gelmesini orada bekliyorlardı. Sonra Şam'aI48 hakim olduklarında, bu kubbeyi de
mukaddes topraklardaki Yamin (Bünyamin) oğulları ile Efraim oğulları arasında kalan
Kilkal mıntıkasını koydular. Orada yedi yılı savaşlar döneminde, yedi yılı da fetihlerden
sonra ülkenin taksim edilmesi döneminde olmak üzere on dört yıl kaldı.
Hz. Yuşa'nın vefatından sonra kubbeyi Kilkal'a yakın bir yer olan Şilıl beldesine
naklettiler ve etrafını duvarlarla çevirdiler. Filistinliler onları yenip, bu kubbeyi onların
elinden alana kadar kubbe üç yüz yıl burada kaldı. Sonra kubbeyi tekrar İsrail oğullarına
iade ettiler ve onlar da Kohen Ali'nin vefatından sonra kubbeyi Nftf'a naklettiler. Son
148 Sözü edilen Şam bölgesi, bugünkü Filistin, Ürdün, Lübnan ve Suriye'yi kapsamaktadır.