bin-muhtesem-gunes

Daha önce hiç burka giymemişti. Raşit giymesine yardım etti. İçi takviyeli başlık kısmı, kafatasında sıkı ve
ağır bir şey taşıdığı duygusu uyandınyordu; dünyayı kafesli bir perdenin gerisinden seyretmekse, garip bir
histd. Odasında burka'yla. yürüme alıştırmalan yaptı, ikide bir eteğin ucuna basıp tökezledi. Çevresel görüş
açısını yitirmek sinir bozucuydu, pili-li kumaşın soluk almasını güçleştirecek bibimde ağzına yapışıp
durmasından da hiç hoşlanmamıştı.
"Alışırsın," dedi Raşit. "Hatta zamanla, her bahse vanm, hoşuna bile gidecek."
Otobüse binip Raşit'in Şar-e-Nev Park dediği bir yere gittiler; çocuklar salıncakta birbirini sallıyor, ağaç
gövdelerine
75
bağlanmış, yırtık pırtık filelerin üstünden voleybol oynuyordu. Parkta dolaştılar, uçurtma uçuran çocukları
seyrettiler; Raşit'in yanında yürüyen Meryem'in ayağı ara ara burkana. dolanıyor, sendeliyordu. Öğle
yemeğine, Raşit onu Hacı Ya-kup dediği caminin yakınındaki, küçük bir kebapçıya götürdü. Zemin yağlı,
içerisi dumanlıydı. Duvarlardan belli belirsiz bir çiğ et kokusu yayılıyordu; çalan müziğin (logari, demişti
Raşit) sesi yüksekti. Aşçılar, bir elleriyle şişleri yelpazeleyen, ötekiyle de sinekleri kovalayan, sıska
delikanlılardı. Hayatında ilk kez bir lokantaya ayak basan Meryem, bir sürü yabancıyla dolu, kalabalık bir
salonda oturmayı, burka\ım peçesini kaldırıp lokmaları ağzına sokmayı yadırgadı. Bir ara, tandır başında
yaşadığı paniğin benzeri midesini yoklar gibi olsa da, Raşit'in varlığı az çok rahadatıcıydı; bir süre sonra
müziği, dumanı, hatta insanları o kadar da dert etmez oldu. Ayrıca çarşafın belli bir rahadık sağladığını
aynmsayınca şaşırdı. Salt dışarıyı gösteren, tek taraflı bir pencere gibiydi. İçindeyken, o bir gözlemciydi;
yabancıların araştıran, meraklı gözlerinden güzelce korunuyordu. Artık insanlar bir bakışta, yüz kızartıcı
sırlarla dolu mazisini anlayıverecek diye kaygılanmasına gerek kalmamıştı.
Caddelerde, Raşit bazı binaların adlarını yetJdn bir sesle sıraladı; bu Amerikan Elçiliği, dedi, şu Dışişleri
Bakanlığı. Arabaları gösteriyor, markalarını, nerede yapıldıklarını söylüyordu: Sovyet Volga'lan, Amerikan
Chevrolet'leri, Alman OpePleri.
"En çok hangisini beğendin?" diye sordu.
Meryem duraksadı, bir Volga'yı gösterdi, Raşit güldü.
Kabil, Meryem'in görebildiği Herat'tan çok daha kalabalıktı. Daha az ağaç, daha az at garibi vardı, ama
otomobillerin, yüksek binaların, trafik ışıklarının ve kaldırımlı yolların sayısı çok daha fazlaydı. Dört bir
yanda, kentin kendine öz-
76
gü lehçesini duyuyordu: örneğin, "sevgili" ye co değil can, "kız kardeş"e hempra değil hemşire diyorlardı.
Raşit ona bir sokak satıcısından dondurma aldı. Meryem ilk kez dondurma yiyordu; bir yiyeceğin insan
damağına böylesine oyunlar oynayabileceği hiç aklına gelmezdi. Bütün kâseyi iştahla silip süpürdü; üzerine
serpilmiş şamfistığı rendesini, dipteki minicik pirinç eriştelerini. Dondurmanın büyüleyici dokusuna, üst üste
binen farklı lezzederin tatlılığına hayran kaldı.
Koçeh-Morgha, Tavuk Sokağı denen yere doğru yürüdüler. Raşit'in, şehrin en zengin semtlerinden biri
dediği mahallede yer alan, dar, tıklım tıkış bir sokaktı.
"Bu semtte oturanlar hep yabancı diplomadar, zengin işadamları, kraliyet ailesinin üyeleri - bu tür insanlar
yani. Senin benim gibiler değil."
"Hiç tavuk görmüyorum," dedi Meryem.
Adam güldü: "İşte, Tavuk Sokağı'nda bulamayacağın tek şey odur."
Sokağın iki yanına kuzu derisi şapkalar, gökkuşağı renkli papan\ax satan dükkânlar, küçük tezgâhlar
sıralanmıştı. Raşit bir dükkânda durup gümüş kakmalı bir hançere baktı, bir başkasında tuhaf görünümlü,
eski bir tüfeğe; dükkân sahibi. bunun ilk İngiliz savaşından kalma bir yadigâr olduğuna yeminler ediyordu.
"Eh, ben de Moşe Dayan'ım," diye mırıldandı Raşit. Ya-nm ağız gülümsedi; Meryem bu gülümsemenin salt
kendisine yönelik olduğu duygusuna kapıldı: mahrem, evli bir tebessüm.
Yavaş yavaş yürüdüler, halıcıların, el sanatları, hamur işleri satılan dükkânların, çiçekçilerin, erkekler için
takım elbise, kadınlar için elbise satan mağazaların önünden geçtiler; içlerinde, dantel perdelerin gerisinde,
Meryem düğme diken,
77
gömlek ütüleyen genç «azlar gördü. Arada bir, Raşit tanıdığı bir esnafi selamlıyordu; bazen Farsça, bazen
de Peştun dilinde. Onlar tokalaşır, yanaktan öpüşürken Meryem birkaç adım geride bekliyordu. Raşit onu
yanına çağırmadı, tanıştırmadı.
Kıza bir dokuma dükkânının önünde beklemesini söyledi. "Sahibini tanırım," dedi. "Bir dakikalığına girip
selam vereyim."
Meryem dışarıda, kalabalık kaldırımda bekledi. Tavuk So-kağı'nda güçlükle, seyyar satıcı ve yaya selini
yararak adım adım ilerleyen, yoldan çekilmeyen çocuklara, eşeklere korna çalan arabalara bakü. Minicik
dükkânlarında oturmuş sigarasını tüttüren ya da pirinç hokkalara tüküren, sıkıntıdan patlıyormuş gibi
görünen tacirlere baktı; arada bir, yüzleri gölgelerin arasından çıkıyor, yoldan geçenlere kumaşlan, kürk
yakalı pustin paltoları beğendirmeye çalışıyorlardı.