bin-muhtesem-gunes

"Kalp krizi. İkinci," dedi Tank'ın annesi, kocasına uyaran bir bakış fırlatarak.
Tank'ın babası sigarasının dumanını üfledi, Leyla'ya göz kırptı. Kızın aklına bir kez daha, bilmeyen birinin,
Tank'ı on-lann torunu sanabileceği geldi. Annesi kırk küsur yaşında doğurmuştu onu.
"Baban nasıl, canım?" diye sordu kadın, kâsesinin üstünden ona bakarak.
Tank'ın annesi, Leyla onu tanıdı tanıyalı, peruk takardı. Rengi yıllar içinde, donuk bir eflatuna dönüşmüştü.
Peruğu bugün kaşlarına doğru indirmişti; Leyla şakaklanndaki kır telleri görebiliyordu. Bazı günler alnından
iyice geriye iterdi. Ama Leyla'ya göre, Tank'ın annesi bu perukla hiç de gülünç, acınası görünmüyordu. Onun
gördüğü şey, peruğun altındaki dingin, kendinden emin çehre, zeki gözler, zarif, acelesiz tavırlardı.
"Çok iyi," dedi Leyla. "Hâlâ Silo'da, elbette. Gayet iyi."
"Peki ya annen?"
"Bazen iyi. Bazen kötü. Aynı yani."
132
"Evet," dedi kadın düşünceli; kaşığını kâseye batırdı. "Bir anne için oğullanndan ayn olmak çok zor...
korkunç."
Tank söze kanştı: "Öğle yemeğine kalacak mısın?"
"Kalmalısın," dedi annesi de. "Şorva yapıyorum."
"Zahmet vermek istemem."
"Zahmet mi?" dedi kadın. "Birkaç haftalığına ayrı kaldık diye yabancı mı olduk yoksa?"
Leyla kızardı, gülümsedi. "Peki, kalınm."
"Tamam, anlaştık."
İşin doğrusu, Leyla karnını kendi evinde doyurmaktan ne kadar haz etmiyorsa, Tank'lann evinde yiyip
içmeye de o kadar bayılıyordu. Burada, kimse tek başına yemezdi, sofraya hep ailece oturulurdu.
Kullandıklan eflatun, plastik bardaklar, sürahide mudaka yüzen çeyrek limon, öyle hoşuna gidiyordu ki. Her
öğüne bir kâse taze yoğurda başlamalan, her şeye, hatta yoğurda bile turunç sıkmalan, küçük, zararsız
şakalarla birbirlerine takılmalan harikaydı.
Yemek sırasında sohbet hiç kesilmezdi. Ailece Peştun ol-malanna karşın, Leyla'nın yanında, onun haonna
sürekli Farsça konuşurlardı; her ne kadar kız onların özgün dili olan Peştuncayı az çok anlıyor olsa da
(okulda öğrenmişti). Babi halklar arasında gerginlik olduğunu söylemişti - azınlık olan Tariklerle,
Afganistan'ın en geniş etnik grubunu oluşturan Peştunlar arasında. Tacikler oldu bitti dışlandıklarını, küpümsendiklerini
hissederler, demişti Babi. Bu ülkeyi neredeyse iki yüz elli yıl salt Peştun krallar yönetti;
Taciklerse topu topu dokuz ay; o da ta 1929'da.
Peki ya sen, diye sormuştu Leyla, sen küçümsendiğini hissediyor musun?
Babi gömleğinin ucuyla gözlüğünün camlannı temizledi. Bence tam bir saçmalık -hem de pok tehlikeli bir
saçmalık- bütün bu ben Taciğim, sen Peptunsun, şu Hazara, bu Özbek laf-
133
lan. Hepimiz Afyanız, önemli olan tek /ey de bu. Ama bir grup ötekine bu kadar uzun süre tahakküm
ederse... Hor görmeler, aşağılamalar başlar. Rekabet. Husumet. Daima böyle olmuştur.
Doğruydu belki. Ama Leyla bu duyguya Tankların bu ko-nulann asla açılmadığı evinde, bir kez olsun
kapılmamıştı. Bu aileyle geçirdiği zaman ona ,son derece doğal, zorlamasız geliyordu; soy ya da dil
farklılıklannın, ya da kendi evindeki gibi kişisel garezlerin, hınçların bozmadığı, karmaşıklaştırmadı-ğı
saaderdi bunlar.
"Bir el iskambile ne dersin?" dedi Tank. "Evet, hadi yukan çıkın," dedi annesi, kocasının savurduğu duman
bulutunu hoşnutsuzlukla kışkışlarken. "Ben gidip şorvaya. bakayım."
Tarık'ın odasında yüzükoyun yere uzandılar, penpper oynamaya başladılar. Ayağını havada öne arkaya
sallayan Tank yolculuğunu anlattı. Amcasıyla birlikte ektikleri şeftali fidan-lan. Bahçede yakaladığı yılan.
Ev ödevlerini bu odada yapar, iskambil kardanndan kuleler diker, birbirlerinin karikatürlerini çizerlerdi.
Yağmur yağıyorsa pencerenin çıkıntısına yaslanır, ılık portakallı Fanta'lan-nı yudumlarken cama vuran
tombul damlalan seyrederlerdi. "Pekâlâ, sana bir bilmece," dedi Leyla kardan kanştınr-ken. "Dünyayı
dolaşan ama bir köşede duran şey nedir?"
"Dur." Tank elleriyle yeri iterek yarı doğruldu, takma bacağını öteki yana savurdu. Göz kırparak yan döndü,
dirseğine yaslandı. "Şu yastığı uzatsana." Alıp bacağının altına yerleştirdi. "Hah. Şimdi oldu."
Leyla kopuk bacağı, geride kalan kökü ilk kez gördüğü günü çok iyi anımsıyordu. Altı yaşındaydı. Bir
parmağıyla, oğlanın sol dizinin hemen altındaki gergin, parlak deriyi dürtmüştü. Orada parmağına küçük,
sert yumrular değmiş,
134
Tank bunların, bazen uzuv kesildikten sonra fırlayan sivri kemik mahmuzlan olduğunu söylemişti. Kesik yer
acıyor mu, diye sormuş, oğlan da günün sonunda, bacak şiştiği ve proteze tam oturmadığı, yani parmağa
geçen dikiş yüksüğü gibi yerleşmediği zaman hassaslaşüğını, ağndığını açıklamıştı. Bazen de proteze
sürtünüyor. Özellikle hava sıcaksa. O zaman kı-zarıp su topluyor, ama annemde bazı kremler var, faydası
oluyor. O kadar da kötü değil.