evaluacija rada pet nacionalnih saveta u srbiji - Centar za ...

javnih rasprava prilikom donošenja značajnih odluka bi svakako bilo korisno ne samo zaupoznavanje građana sa radom Saveta, nego i za motivisanje građana da se direktnije uključe uborbu za ostvarivanje svojih prava.Pored informisanja građana rumunske nacionalnosti, postavlja se pitanje kako se građanikoji ne govore rumunski jezik informišu o radu Saveta. Do sada Nacionalni savet nije bio aktivan uovom pravcu. Od dokumenata, samo je Statut Nacionalnog saveta dostupan i na srpskom jeziku,dok su svi ostali dokumenti dostupni jedino na rumunskom jeziku. Sva finansijska dokumentacijavodi se na srpskom jeziku i u skladu sa Zakonom o knjigovodstvu.FINANSIRANJE DELATNOSTI NACIONALNOG SAVETASredstva za finansiranje nacionalnih saveta obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije,budžeta autonomne pokrajine i budžeta jedinice lokalne samouprave, donacija i ostalih prihoda 129 .Visina sredstava se određuje svake godine Zakonom o budžetu, odnosno odlukama o budžetu APVojvodine i jedinica lokalne samouprave. Sredstva koja izdvaja Republika raspoređuju senacionalnim savetima tako da se 30% raspoređuje u jednakim iznosima svim registrovanimsavetima, a 70% sredstava srazmerno broju pripadnika određene nacionalne manjine koju Savetpredstavlja, ukupnom broju ustanova te nacionalne manjine u oblasti kulture, obrazovanja,obaveštavanja i službene upotrebe jezika i pisma i obimu aktivnosti tih ustanova. AP Vojvodinaizdvaja sredstva za finansiranje nacionalnih saveta na teritoriji Vojvodine. Lokalne samoupraveizdvajaju sredstva za nacionalne savete koji predstavljaju nacionalne manjine koje u stanovništvute lokalne samouprave dostižu najmanje 10% od ukupnog stanovništva ili za nacionalne savetenacionalnih manjina čiji je jezik u službenoj upotrebi na teritoriji te lokalne samouprave 130 .U praksi, međutim, od lokalnih samouprava jedino opština Žitište izdvaja određenasredstva za rad Nacionalnog saveta rumunske nacionalne manjine, i to ne svake godine, već uokviru svoje mogućnosti. Prvi put je to urađeno 2006. godine, a opština redovno izlazi u susretprilikom manifestacija ili popravke kancelarije u Torku. Ostalih 8 opština gde je rumunski jezik uslužbenoj upotrebi (Alibunar, Vršac, Bela Crkva, Kovin, Plandište, Zrenjanin, Kovačica, Sečanj)direktno ne finansiraju rad Nacionalnog saveta. Savet im se od 2009. godine redovno, alibezuspešno, obraća i apeluje na Zakon o nacionalnim savetima nacionalnih manjina i obavezuopštine da finansira rad Nacionlanog saveta.Nacionalni saveti imaju i mogućnost finansiranja preko projekata. Na takav način se od2006. godine podržavaju projekti „Orkestar“ i „Hor“ Nacionalnog saveta koje finansira Ministarstvokulture i Pokrajinski sekretarijat za kulturu i informisanje u Pokrajinskog sekretarijata za upravu,obrazovanje i nacionalne zajednice. Nacionalni savet realizuje i zajedničke projekte sa ŽupanijamaTamiš, Karaš‐Severin i Alba u Rumuniji, kao i sa Savezom Srba iz Rumunije.Kada je reč o finansiranju ustanova nad kojima Nacionalni savet ima osnivačka prava(Zavoda za kulturu vojvođanskih Rumuna i NIU „Libertatea“) član 24. Zakona o NSNM propisuje damaterijalni položaj ustanova čija se osnivačka prava u celini ili delimično prenose ne može biti129 v. Zakon o nacionalnim savetima nacionalnih manjina, Sl. glasnik RS, br. 72/2009, član 114.130 v. Zakon o nacionalnim savetima nacionalnih manjina, Sl. glasnik RS, br. 72/2009, član 115.111