evaluacija rada pet nacionalnih saveta u srbiji - Centar za ...

ANALIZA RADANACIONALNOG SAVETA MAĐARSKE NACIONALNE MANJINE ∗Mađarska nacionalna manjine je jedna od prvih nacionalnih manjina koja je osnovalanacionalni savet. U skladu sa brojnošću nacionalne manjine 45 i dugogodišnjim iskustvom,Nacionalni savet mađarske nacionalne manjine je tehnički najopremljeniji, stručnonajprofesionalniji, sa snažnim kapacitetima i podrškom, kako matične države, tako i manjinskihpolitičkih partija. To se odslikava i u broju kulturnih, medijskih i obrazovnih ustanova u kojimaučestvuju u upravljanju – bilo kao osnivači ili suosniovači ili zato što su proglašene za ustanove odposebnog značaja za mađarsku manjinu. Rezultati rada Nacionalnog saveta od osnivanja 2002.godine do danas su najvidljiviji u unapređenju obrazovanja na mađarskom jeziku. Zahvaljujućinaporima Nacionalnog saveta, danas je školovanje na mađarskom jeziku dostupno praktičnosvakom detetu u Vojvodini. U oblasti informisanja, u Vojvodini postoji sve više emisija namađarskom jeziku, a cilj Saveta je da postoji bar jedan celodnevni program na mađarskom jezikuna radiju i na televiziji koji bi dopirao do svih Mađara na celoj teritoriji Vojvodine. S obzirom na toda manjinski mediji teško mogu da opstanu pod tržišnim uslovima, povezivanje radio i televizijskihstanica na mađarskom jeziku i saradnja među njima koju je inicirao Nacionalni savet, može daolakša i doprinese očuvanju i razvoju javnog informisanja na mađarskom jeziku. Nacionalni savet,takođe pruža kako finansijsku, tako i savetodavnu pomoć ustanovama obrazovanja, kulture iinformisanja na mađarskom jeziku. Savet informiše ove institucije o različitim razvojnimmogućnostima, informiše o različitim konkursima za finansiranje projekata, savetuje institucijetokom pisanja predloga projekata i lobira za njih kod nadležnih organa.IZBORI ZA NACIONALNI SAVETDrugi izbori za Nacionalni savet mađarske nacionalne manjine održani su 6. juna 2010.godine. Za razliku od prvih izbora koji su bili putem elektorske skupštine, Nacionalni savetmađarske nacionalne manjine se na drugim izborima opredelio za neposredne izbore za članovenacionalnog saveta 46 . U poseban birački spisak nacionalne manjine upisalo se 138.665 građanaodnosno 47.28% od 293.299 Mađara koliko prema popisu stanovništva iz 2002. godine živi u Srbiji.Na izborima za Nacionalni savet glasalo je 76.894 građana pripadnika mađarske nacionalnostiodnosno 55.45% upisanih birača.Na izborima se kandidovalo pet izbornih lista ‐ „Mađarska sloga“ (nosilac Tamaš Korhec) čijije predlagač bio Savez vojvođanskih Mađara (SVM), „Vojvođanski Mađari za Evropu“ (Atila∗Autor: Jelena Lončar, Univerzitet u Beogradu, Fakultet političkih nauka; kontakt: loncar.jelena@gmail.com,jelena.loncar@fpn.bg.ac.rs.45 Prema popisu stanovništva iz 2002. godine, u Republici Srbiji živi 293.299 građana pripadnika mađarske nacionalnemanjine. Mađari su najbrojnija nacionalna manjina koja čini 3.91% ukupne populacije u Srbiji. Najveći broj njih,98.95%, odnosno 290.207 Mađara, živi u Vojvodini u kojoj čine 14.28% stanovništva prema popisu iz 2002. godine.46 Prema Zakonu o NSNM, izbori za nacionalne savete mogu biti neposredni ili putem elektorske skupštine. Nacionalnemanjine same biraju način izbora (čl. 29, stav 1 i 2). Neposredni izbori mogu da se održe ako se do dana raspisivanjaizbora, na poseban birački spisak nacionalne manjine, upiše više od 50% od ukupnog broja pripadnika nacionalnemanjine prema poslednjem popisu stanovništva umanjenog za 20% (čl. 29, stav 3 Zakona o NSNM).53