evaluacija rada pet nacionalnih saveta u srbiji - Centar za ...

daje upravljačka prava nacionalnim savetima u ustanovama od posebnog značaja, bilo bineophodno urediti koje su to ustanove koje mogu da budu od posebnog značaja za nacionalnumanjinu, kako i pod kojim uslovima.S obzirom na to da kriterijumi na osnovu kojih nacionalni saveti mogu određenu ustanovuproglasiti ustanovom od posebnog značaja nisu zakonski određeni, Savet je za sebe usvojio internekriterijume.Interni kriterijumi za proglašenje osnovne škole ustanovom od posebnog značajaNacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine:1. broj đaka, koji uče na mađarskom jeziku prelazi 4002. broj đaka, koji uče na mađarskom jeziku prelazi 150 (u opštini gde mađarskostanovništvo ne prelazi 15%)3. broj đaka koji uče na mađarskom jeziku prelazi 100 (u opštini gde mađarsko stanovništvone prelazi 10%),4. najznačajnije obrazovne ustanove u regijiInterni kriterijumi za proglašenje srednje škole ustanovom od posebnog značajaNacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine:1. broj đaka koji uče na mađarskom jeziku prelazi 2002. škole od regionalnog značajaU skladu sa ovim kriterijumima Nacionalni savet mađarske nacionalne manjine proglasio jeustanovom od posebnog značaja i Gimnaziju „Veljko Petrović“ u Somboru u kojoj se od 581učenika samo 36 školuje na mađarskom jeziku. Slični zahtevi Nacionalnog saveta mađarskenacionalne manjine izazvali su proteste mnogih građana i lokalnih samouprava, pre svega Sente iSubotice u kojoj je Nacionalni savet sve srednje škole proglasio ustanovama od posebnog značaja.U vršenju svojih nadležnosti, nacionalni saveti su povezani sa državnim, pokrajinskim ilokalnim vlastima. Nacionalni savet je imao dobru saradnju pre svega sa pokrajinskim, a zatim i sanadležnim državnim i opštinskim organima. Državni organi, međutim, sporo reaguju na zahteveNacionalnog saveta što, između ostalog, utiče na efikasnost Saveta. U kontaktima sa lokalnimsamoupravama, veći problemi su uočeni jedino u Senti i Subotici u kojima su se organi lokalnesamouprave protivili učešću Nacionalnog saveta u upravljanju ustanovama obrazovanja nadkojima su preuzeli osnivačka prava, odnosno koje su proglasili ustanovama od posebnog značaja. Uovim slučajevima su vođeni i upravni sporovi. U slučaju Sente, lokalna samouprava u tom gradunije uvažila predlog Nacionalnog saveta za članove školskih odbora iako je prema Zakonu o NSNMpredlaganja članova školskih odbora u ustanovama obrazovanja od posebnog značaja jedna odnadležnosti nacionalnog saveta prema. Zbog nepoštovanja Zakona, Nacionalni savet je protivopštine Senta pokrenuo 16 upravnih sporova. Prema Zakonu o NSNM, u ustanovama u kojima se uvećini odeljenja obrazovno‐ vaspitni rad izvodi na jeziku nacionalne manjine ili za koje je utvrđenoda su od posebnog značaja za nacionalnu manjinu, Nacionalni savet predlaže članove upravnog,odnosno školskog odbora – predstavnike jedinice lokalne samouprave 55 . Kako je lokalnasamouprava u Senti postavila nove članove školskih odbora na sopstveni predlog ne uvažavajućipredlog Nacionalnog saveta, Upravni sud je uvažio tužbe Nacionalnog saveta Mađara.55 v. Zakon o nacionalnim savetima nacionalnih manjina, Sl. glasnik RS, br. 72/2009, član 12. tačka 2.58