evaluacija rada pet nacionalnih saveta u srbiji - Centar za ...

ANALIZA RADANACIONALNOG SAVETA SLOVAČKE NACIONALNE MANJINE ∗Nacionalni savet slovačke nacionalne manjine formiran je 2003. godine. Rad Nacionalnogsaveta je do sada prevashodno bio usmeren na razvoj kulture i obrazovanja na slovačkom jeziku učemu su posebno aktivnu ulogu imali radni odbori Saveta. Nacionalni savet deluje na teritorijiVojvodine gde su Slovaci tradicionalno nastanjeni još od 18. veka 131 . Institucionalna strukturaNacionalnog saveta slovačke nacionalne manjine je najkompleksnija i tehnički najzahtevnija, temože da predstavlja model samo za one nacionalne manjine koje imaju jake stručno‐tehničke iprofesionalne kapacitete u oblastima iz nadležnosti saveta. Svaki od četiri sektorska odboraNacionalnog saveta slovačke nacionalne manjine operativno funkcioniše kroz četiri do desetkomisija koje su zadužene za praćenje pojedinih oblasti unutar sektora kulture, obrazovanja,obaveštavanja i službene upotrebe jezika i pisma. Ovaj Nacionalni savet je započeo praksuosnivanja ustanova kulture nacionalnih manjina: zajedno sa AP Vojvodinom u Novom Saduosnovao Zavod za kulturu vojvođanskih Slovaka. Uz to, Nacionalni savet sprovodi relativno retkupraksu koju bi trebalo podržati, sufinansiranja iz sopstvenih sredstava ustanova na kojima jepreuzeo deo osnivačkih prava. Naime, Savet je preuzeo i deo finansiranja rada Muzejavojvođanskih Slovaka u Bačkom Petrovcu. Savet obezbeđuje sredstva za plate i redovnu delatnostustanove, a opština brine o održavanju objekta.IZBORI ZA NACIONALNI SAVETNakon donošenja Zakona o nacionalnim savetima nacionalnih manjina 2009. godineraspisani su i sprovedeni izbori za drugi, aktuelni mandat Saveta. Izbori su održani 6. juna 2010.godine. Za razliku od prvih izbora koji su bili putem elektorske skupštine, slovački nacionalni savetse na drugim izborima opredelio za neposredne izbore za članove nacionalnog saveta 132 .U poseban birački spisak upisalo se 32.657 građana, pripadnika slovačke nacionalnemanjine, odnosno 55.33% pripadnika slovačke nacionalne zajednice. Na izbore je izašlo 15.288birača, odnosno 46.81% upisanih birača.Na izborima je učestvovalo pet izbornih lista: 1. Slovaci zajedno, čiji je nosilac bila AnaTomanova Makanova; 2. Matica slovačka – Za slovački identitet na čelu sa Katarinom MelegovomMelihovom; 3. Slovačka liga, koju je predstavljao Ljubor Stupavski; 4. Nova slovačka stranka na∗Autor: Jelena Lončar, Univerzitet u Beogradu, Fakultet političkih nauka; kontakt: loncar.jelena@gmail.com,jelena.loncar@fpn.bg.ac.rs.131 U Vojvodini (u Bačkoj, Banatu i Sremu) slovačka nacionalna manjina čini 2.79% ukupnog stanovništva, dok je udeoslovačke nacionalne manjine u uskupnom stanovništvu Srbije, prema Popisu stanovništva iz 2002. godine 0.79%. Unajvećem broju Slovaci žive u opštinama Bački Petrovac, Novi Sad, Kovačica, Stara Pazova, Bačka Palanka, Bač, Šid,Zrenjanin, Pančevo, Alibunar, Odžaci, Zemun i Surčin.132 Prema Zakonu o NSNM, izbori za nacionalne savete mogu biti neposredni ili putem elektorske skupštine.Nacionalne manjine same biraju način izbora (čl. 29, stav 1 i 2). Prema Zakonu o NSNM, neposredni izbori mogu da seodrže ako se do dana raspisivanja izbora, na poseban birački spisak nacionalne manjine, upiše više od 50% od ukupnogbroja pripadnika nacionalne manjine prema poslednjem popisu stanovništva umanjenog za 20% (čl. 29, stav 3).115