evaluacija rada pet nacionalnih saveta u srbiji - Centar za ...

Nacionalnom savetu romske nacionalne manjine koji tu dokumentaciju prosleđuje Univerzal bancii Ministarstvu prosvete i nauke.Konačno, Nacionalni savet u saradnji sa različitim donatorima i nevladinim organizacijamarealizuje projekte u oblasti obrazovanja. Sa Fondom za otvoreno društvo je napravljen projekat utridesetak opština podsticaja uključivanja romske dece u predškolske ustanove. Zajedno saRomskim obrazovnim fondom iz Budimpešte realizovan je projekat „Povećanje dostupnostipredškolskom obrazovanju romske dece“. Nacionalni savet je takođe partner na projektu„Funkcionalno osnovno obrazovanje odraslih Roma“ koji realizuju Filozofski fakultet iz Beograda,Ministarstvo prosvete i Nacionalna služba za zapošljavanje.NADLEŽNOST NACIONALNOG SAVETA U OBLASTI KULTUREPrema Zakonu o NSNM, nacionalni saveti nacionalnih manjina imaju osnivačka prava iprava učešća u upravljanju ustanovama u oblasti kulture. Nacionalni savet može osnivati ustanovekulture samostalno ili zajedno sa Republikom, Autonomnom Pokrajinom, jedinicom lokalnesamouprave ili drugim pravnim licem u skladu sa zakonom. Pored osnivanja ustanova, nacionalnisavet može da preuzme osnivačka prava u celini ili delimično od Republike, Autonomne Pokrajine ijedinice lokalne samouprave 90 . Nacionalni savet romske nacionalne manjine nije osnovao nijednuustanovu kulture, niti je preuzimao osnivačka prava u ovoj oblasti 91 .Pored osnivačkih prava, u nadležnosti nacionalnih saveta je utvrđivanje ustanova odposebnog značaja za očuvanje, unapređenje i razvoj kulturne posebnosti i očuvanje nacionalnogidentiteta nacionalne manjine. Nacionalni savet romske nacionalne manjine je jedino u Suboticiutvrdio ustanove kulture od posebnog značaja. U ovom gradu Nacionalni savet je proglasio ukupnoosam ustanova kulture ustanovama od posebnog značaja. Od ovih osam ustanova, Nacionalnisavet romske nacionalne manjine doneo je odluku o proglašenju Zoološkog vrta i Studentskogcentra‐doma učenika u Subotici za ustanove kulture od posebnog značaja, iako delatnost ovihustanova po njihovom karakteru ne doprinosi na direktan način očuvanju i unapređivanjukulturnog identiteta Roma. Ovakve odluke Nacionalnog saveta posledica su neinformisanosti inedovoljnog poznavanja nadležnosti Nacionalnog saveta, s jedne strane, kao i nedostatkakriterijuma koji bi rukovodili nacionalne savete nacionalnih manjina u proglašavanju određenihinstitucija za institucije od posebnog značaja za očuvanje, unapređenje i razvoj posebnosti inacionalnog identiteta nacionalne manjine. Ispitanici, kako iz Nacionalnog saveta, tako i van njeganisu bili upoznati sa tim da li je i koliko ustanova kulture Nacionalni savet proglasio ustanovama odposebnog značaja.90 v. Zakon o nacionalnim savetima nacionalnih manjina, Sl. glasnik RS, br. 72/2009, član 16.91 U Srbiji postoji tek nekoliko ustanova kulture koje doprinose očuvanju, unapređenju i razvoju posebnosti inacionalnog identiteta romske nacionalne manjine. Jedna od njih je prva romska biblioteka, biblioteka „Trifun Dimić“koja je 2010. godine otvorena u novosadskom prigradskom naselju Šangaj. Od oko 4.000 knjiga u ovoj biblioteci oko350 je na romskom jeziku. Pomoć osnivanju biblioteke pružili su Fond za otvoreno društvo u Beogradu, Narodnabiblioteka Srbije, pokrajinska kancelarija za inkluziju Roma i Matica romska. U Vojvodini, u Novim Karlovcima postoji iromsko pozorište Suno e Romengo. U septembru 2011. godine otvorena je prva romska galerija na Balkanu podnazivom „Art Roma Gallery“ koja se nalazi u Ruzveltovoj ulici u Beogradu, a mesec dana kasnije uz finansijsku podrškuorganizacije „Srpska pravoslavna sloga“ i grada Beograda i Muzej romske kulture na Karaburmi. Nažalost, u centralnoj ijužnoj Srbiji ne postoji nijedna ustanova koja doprinosi očuvanju romske kulture.84