evaluacija rada pet nacionalnih saveta u srbiji - Centar za ...

ANALIZA RADANACIONALNOG SAVETA ROMSKE NACIONALNE MANJINE ∗Nacionalni savet romske nacionalne manjine formiran je 2003. godine nepunih godinudana nakon što su Zakonom o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina nacionalni savetinacionalnih manjina uvedeni u pravni sistem Republike Srbije i nakon što je Romima priznat statusnacionalne manjine. Do 2002. godine Romi su u Srbiji imali status etničke grupe. Status nacionalnemanjine priznat im je stavom 2. člana 2. Zakona o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina ukom se navodi da se nacionalnim manjinama smatraju sve grupe državljana koje se nazivaju iliodređuju kao narodi, nacionalne ili etničke zajednice, nacionalne ili etničke grupe, nacionalnosti inarodnosti 75 .Romi su jedna od najbrojnijih i najdisperzovanijih nacionalnih manjina u Srbiji koja živi upraktično svim delovima zemlje, od Bujanovca do Subotice 76 . Pripadnici romske nacionalnemanjine se suočavaju sa brojnim problemima: nizak stepen obrazovanja, problemi stanovanja,nedostatak ličnih dokumenata i visok stepen siromaštva. Sve ove karakteristike bitno utiču iodređuju rad Nacionalnog saveta romske nacionalne manjine.IZBORI ZA NACIONALNI SAVETNakon što je 2009. godine usvojen Zakon o Nacionalnim savetima nacionalnih manjina,stvorili su se preduslovi za održavanje izbora za drugi saziv nacionalnih saveta. Drugi izbori zanacionalni savet romske nacionalne manjine održani su 6. juna 2010. godine. Za razliku od prvihizbora koji su bili putem elektorske skupštine, Nacionalni savet romske nacionalne manjine se nadrugim izborima opredelio za neposredne izbore za članove nacionalnog saveta 77 . U posebanbirački spisak nacionalne manjine upisalo se 56.076 građana, odnosno 51.83% pripadnika romskenacionalnosti. Na izborima za Nacionalni savet glasalo je 30.811 građana pripadnika romskenacionalnosti, odnosno 54.95% upisanih birača.Na izborima se kandidovalo deset izbornih lista: 1. Romska partija Srđan Šajn, 2.Vojvođanska romska lista – Petar Nikolić, 3. Romski glas za Evropu, 4. Savez društava Romapčinjsko‐jablanički okrug – „Novi romski pokret“ – Nenad Tairović, 5. Internacionalna Romska UnijaSrbije Za bolje Sutra – Melače detarjače – Novica Mitić, 6. Romska lista za centralnu Srbiju – Nikolić∗Autor: Jelena Lončar, Univerzitet u Beogradu, Fakultet političkih nauka; kontakt: loncar.jelena@gmail.com,jelena.loncar@fpn.bg.ac.rs.75 v. Zakon o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina, Sl. list SRJ br. 11/2002, Sl. list SCG br. 1/2003 – Ustavnapovelja i Sl. glasnik RS br. 72/2009 – dr. zakon.76 Prema Popisu stanovništva iz 2002. godine u Srbiji živi 108.193 Roma, ali se procenjuje da je njihov broj znatno veći.77 Prema Zakonu o NSNM, izbori za nacionalne savete mogu biti neposredni ili putem elektorske skupštine. Nacionalnemanjine same biraju način izbora (čl. 29, stav 1 i 2). Neposredni izbori mogu da se održe ako se do dana raspisivanjaizbora, na poseban birački spisak nacionalne manjine, upiše više od 50% od ukupnog broja pripadnika nacionalnemanjine prema poslednjem popisu stanovništva umanjenog za 20% (čl. 29, stav 3 Zakona o NSNM).77