FRONDA

zła" w latach 80. zeszłego wieku. Nie były to bynajmniej tradycyjne wartościcywilizacji chrześcijańskiej, którym hołdował Ronald Reagan, a przynajmniejnie one stanowiły spoiwo sił „wolnego świata". Zasadnicze przesłanie antysowieckiegokursu w stosunkach międzynarodowych - poza, rzecz jasna,uwarunkowaniami geopolitycznymi - określały takie pojęcia, jak demokracjai swoboda jednostki.Antytotalitarny konsensus z okresu zimnej wojny przetrwał, jak się zdaje,do dnia dzisiejszego. Choć lewica i prawica - zarówno w Europie, jak i USA- różnią się w rozmaitych kwestiach, to jednak istnieje też pewne wspólnepole aksjologii politycznej. Z tego punktu widzenia pojawiające się wobecadministracji George'a Busha juniora od początku jego prezydentury oskarżeniao fundamentalizm religijny czy wręcz „faszyzowanie" brzmią dziwnie. Topokazuje, że - pomimo aksjologicznej konwergencji lewicy i prawicy - krachkomunizmu i rozpad ZSRS nie przyniosły wyczekiwanego „końca historii".Podziały i spory wciąż stanowią istotę polityki.Amunicji ideologicznej obecnej ekipie Białego Domu dostarczają - podobniejak w ostatniej dekadzie zimnej wojny - neokonserwatyści. Środowisko tozrodziło się jako efekt ewolucji światopoglądowej grupy lewicowych radykałów- głównie trockistów - którzy zaczynali swoją aktywność w połowie minionegostulecia. I można postawić tezę, iż właśnie odejście od idealistycznegoantystalinizmu w prawą stronę ku realistycznemu antykomunizmowi stałosię istotą tej przemiany. Lewacka utopia światowej „permanentnej rewolucji"stopniowo uległa w ciągu kilku dziesięcioleci na rzecz apologii amerykańskiegomodelu polityczno-gospodarczego - apologii liberalnej demokracji orazkapitalizmu (aczkolwiek skorygowanego interwencjonistycznymi i socjalnymireformami roosveltowskiego New Deal-u).Wśród czołowych neokonserwatystów należy wymienić w pierwszejkolejności laickich intelektualistów żydowskich: Irvinga Kristola, jego żonęGertrudę Himmelfarb, Normana Podhoretza, Waltera Laąueura, DanielaBella, Alberta Wohlstettera. To oni swoją działalnością określili charakter całegoruchu. Z deklarowanej niereligijności ludzi takich jak Kristol nie wypływabynajmniej negatywny stosunek do religii. Zerwanie z utopiami w rodzajutrockizmu oraz odrzucenie wszelkich form sentymentalizmu politycznego(różnorakich rojeń pacyfistycznych i innych) przyniosło konkretne skutki.W „tradycji judeochrześcijańskiej" neokonserwatyści upatrują moralnegoZIMA 20067*