FRONDA

kosmosu, wszechświata, Universum. W tym wydaniu konkret urasta do rangiskonwencjonalizowanego obrazu Całości. Odzwierciedla on wszelkie relacjeistotne dla harmonijnego funkcjonowania elementów kosmicznej struktury.W ogrodzie obowiązuje prawo egzystencjalnej równości jestestw: biologiczniezróżnicowane stworzenia (kret, jeż, kot, rdest, sosna etc.) są równe wobeccierpienia, śmierci i Stwórcy. Wspólnota losów flory, fauny, rodzaju ludzkiegoprzejawia się także w... paralelnym poszukiwaniu Deusa absconditusa. Jakistatus ontologiczny może mieć tak odmalowany Ogród?2.3.1. Świat jako senAutor dramatu Zycie jest snem (1971), będącego niejako postscriptum do Lavida es sueńo Calderona, nie mógłby bezwzględnie zanegować koncepcji solipsystycznej,ujmującej nasze życie jako sen Boga na przykład. Hiszpańskipisarz, ukazując rychłe przemijanie dóbr doczesnych, podkreślał w swoimdziele zadziwiającą trwałość dobrego czynu, spełnionego zaledwie we śnie.Czy mógł tym zasugerować Descartesowi hipotezę o złośliwym demonie,dostarczającym podmiotowi doznającemu iluzorycznego obrazu świata?„Ten świat się śni" - jakby za francuskim myślicielem napomyka Rymkiewiczw wierszu Co to jest drozd (II) z tomu o tym samym tytule. Analogiczną wizjęspotykamy w słowach: „Istnienie nam się wpół domyślnie śni" (Ogródw Milanówku, szósta rano).Wizja strumienia świadomości jako doskonale spójnej wiązki wrażeńsubiektywnych, pochodząca od George'a Berkeleya, wcale nie musi być irracjonalnymwymysłem. Wiedział o tym Czesław Miłosz, kiedy w wierszuNadzieja pisał:||4* FRONDA 41