FRONDA

o Tezeuszu Marek Czuku z premedytacjąpodpala nić mogącą wyprowadzićzbłąkanego bohatera z labiryntuszumu i niespójnych informacji.Tytuł zbioru wskazuje na upadekcywilizacji na razie w warstwie słownej.Kluczowym, jeżeli nie najważniejszym,fragmentem całej poezjiłódzkiego autora jest obraz człowiekaspętanego odruchami biologicznymi,zoologiczną koniecznością bytu, skazanegoprzez odręczną notatkę w kodziegenetycznym: „Z muru wystaje / wulgarny azbest. // Otacza nas mięso,bolą / końcówki chromosomów, // za dużo mamy w głowach / serotoniny, //rozkładamy się / na atomy słów // (czy bóg wie, / że nic nie?)" (s. 18).Poeta doprowadza do skompromitowania (może lepiej rzec: zachwiania)zdolności lingwistycznych człowieka. Koniec i początek tomu spinająklamrą dwa różne utwory pt. Wiersz; ostatni zamyka zwrotka, analizującaontologię „tekstu": „Napisałem mimo wszystko / ten wiersz i dołączam go /do partytury szumów, / konstrukcji z betonu, / drewna i cegieł, tej naszej /zielono-niebieskiej układanki" (s. 52). Marek Czuku okazuje się potomkiemMirona Białoszewskiego jako sprzedawcy kalekich form językowych, zaciekówmorfemowych, zbitek liter niepodobnych do żadnych form o charakterzekomunikacji spełnionej. Warto przypomnieć wyznanie autora Obrotów rzeczy,dające pogląd na stosunek opisu do rzeczywistości:Wiersze moje od paru lat powstają z rzeczywistości, nie z wymysłu,tylko z dziania się. Dążę do tego, żeby to, co pisane, było zapisaniemmówionego. I żeby pisanie nie zjadło mówienia. To, co jest warte z językamówionego, to się zapisuje.(MironBiałoszewski. Mówienie o pisaniu, w: idem. Wiersze.Wybór, redakcja Marianna Sokołowska. Warszawa 2003, s. 10)Jednym ze składników liryzmu Marka Czuku jest właśnie zaproszenie dowiersza dźwięków z życia: „Rozmawiamy już od godziny, / co ja mówię,ZIMA 2006 1 33*