FRONDA

(tak jakby szef tyran mógł stać się po pracy czułym, kochającym mężemi ojcem), indywidualizm w stylu życia (tak jakby tzw. mobilność nie byłasprzeczna z tworzeniem stabilnych społeczności) czy wybory konsumpcyjne(tak jakby szkodliwa dla psychiki była tylko pornografia, a prymitywne rozrywkijuż nie).Gdyby potraktować neokonserwatyzm literalnie, widoczne byłoby doprowadzeniedo absurdu doktryny o grzechu pierworodnym. Patologie - narkomania,pornografia, przestępczość itd. - to efekt wyłącznie jednostkowejpodatności na uleganie pokusom. Ani śladu po refleksji nad tym, co akcentujenauka społeczna Kościoła, a Jan Paweł II zwał „strukturami grzechu" - mowa0 całym otoczeniu społecznym i warunkach bytowania. Jeśli potępia się np.pornografię czy aborcję, to doprawdy bardzo się trzeba starać, aby nie dostrzecw nich pochodnej hedonistycznego, skomercjalizowanego stylu życia,promowanego przez współczesny wolny rynek. W imię czego współczesnyczłowiek miałby się wyrzekać takich postępków, skoro zewsząd - od ideologii,przez telewizję, na ulicznych reklamach kończąc - wszystko namawia go, abybył „panem własnego ciała" oraz „zrobił sobie dobrze". Neokonserwatyzmwygląda więc na promocję swoistej społecznej schizofrenii.„Tradycjonalizm" neokonserwatyzmu nie jest jednak kwestią nieprzemyślanączy groteskowym ozdobnikiem. Stanowi wyrachowaną strategięmobilizacji politycznej. Czerpie on bowiem siłę ze swoich nie tyle słabości,ile szkodliwych skutków wcielania w życie własnych pomysłów. Neoliberalnaofensywa w sferze ekonomicznej skutkuje destabilizacją społeczną (efekt deregulacjigospodarki i demontażu socjalnych funkcji państwa) oraz chaosemkulturowym (efekt konsumpcjonizmu i ideologii nieskrępowanej swobodyrynkowego wyboru). Przekłada się to w najlepszym razie na chaos moralny1 różne „zwykłe" patologie, w najgorszym zaś na swoisty kolaps (wyludnionecałe miasta, wymarłe centra innych, wojny gangów itp.). W takiej sytuacjirośnie potrzeba przywrócenia ładu moralnego, pojawia się tęsknota za „starymidobrymi czasami". „Tradycjonalizm" neokonserwatyzmu to właśnie lep nawyborców spragnionych powrotu do normalności. Dzięki socjotechnicznymsztuczkom i zmasowanemu medialnemu praniu mózgów wyborcom skuteczniewmawia się, że bolączki najlepiej rozwiążą ich sprawcy.Świetnie opisał ten proces Thomas Frank w swej głośnej książce What'sthe matter with Kansas? Stan Kansas powinien być zapleczem demokratów. Jest20*FRONDA 41