FRONDA

pozanaukowe: sens życia, nieśmiertelność duszy, zmartwychwstanie ciała etc.Niezależnie od konkluzji w punkcie 1.2. wypadałoby teraz dokonać przeglądunajważniejszych tropów biegnących w stronę metafizyki.2.1. Istnienie (byt)2.1.1. W znaczeniu metafizycznymNieprzejrzane mroki historii kryją moment, kiedy po raz pierwszy ktoś(Parmenides?) użył słowa „byt" na określenie tego, co istnieje niezależnieod aktów postrzegania przez jakikolwiek podmiot. Byt, czyli Coś; to, co istnieje;cokolwiek. W tym sensie bytem może być pierwotna materia, minerał,roślina, zwierzę, człowiek. Mamy świadomość, intuicję, wyobrażenie światapoza naszym umysłem, ale jego obiektywności nie potrafimy udowodnić.Od czasów George'a Berkeleya (idealizm subiektywny) względnie ImmanuelaKanta (idealizm obiektywny), więc od pierwszej połowy XVIII wieku, spóro istnienie świata (Roman Ingarden) pozostaje nierozstrzygnięty.Dlatego Rymkiewicz ma prawo nazywać ludzi „przygłupami istnieniowymi".Nie tylko nie wiemy, czym są naprawdę byty poza nami: „Jeśli ptakisą co nie jest wcale pewne" (Co to jest drozd [III]), lecz także mamy dosyćmarne pojęcie o własnym byciu, istnieniu, egzystencji: „To istnienie - znakniejasny - baśń półżywa" (Ogród w Milanówku, mysz niesiona przez koty).Calderon de la Barca opisywał życie jako sen, ułudę, iluzję - efekt śnieniaprzez absolutny Umysł; dla Rymkiewicza wszelka biocenoza jest czymś nawpół żywym, baśniowym, niejasnym znakiem metafizycznym („Znak niejasny- czy to wieczność daje znaki?"). Nawet najwszechstronniejsza analizadanych doświadczenia, nie tylko w wymiarze ontogenetycznym, nie pomożew rozwikłaniu kosmicznej zagadki: skąd przychodzimy? kim jesteśmy? dokądzmierzamy? (Paul Gauguin). „Istnienie jest jak koszula - bo ma drugą stronę"(Tania Gliwienko...), albowiem „kto umiera ten nie wie - co po nim zostanie"(Zimowy pogrzeb na cmentarzu w Bolimowie). Otóż to - co po nas zostanie?Rzecz znamienna - dla Rymkiewicza istnienie w znaczeniu metafizycznymjest fenomenem mało sympatycznym, mało pociągającym: „O istnienie!o jakie to brzydkie straszydło!" (Ogród w Milanówku, sen zimowy). Wkraczamyw metafizykę brzydoty: „Pachnie ścierwo - niewymownie - obrzydliwie"(Ogród w Milanówku, mysz przyniesiona przez koty). Fakt, widok rozkładającegoZIMA 2006 1 05*