FRONDA

Forma własności (samorząd czy powszechna własność prywatna) jestsprawą wtórną 25 .[Ta] alternatywa metaflzyczno-społeczna nie jest ani lewicowa [...], aniprawicowa [...], nie jest ani postępowa, ani konserwatywna [...] 26 .Pochylmy się nad tym aspektem. Według Waluszki „świadome wstecznictwoczęsto bywa bardziej postępowe niż awangarda" 27 . Dlaczego? Ponieważ „człowiekbez korzeni, oparcia, pewności siebie - pierwszy pada ofiarą totalitaryzmu"28 . Natomiastspołeczności tradycyjne posiadały mechanizmy samoregulacyjne, [...]ponieważ życia doświadczały bezpośrednio a nie przez iluzje tele-wizji.Nie poddawały się chaosowi ani manipulacji 29 .Takim tradycyjnym społeczeństwem - przykładem „zrealizowanejmiała być I Rzeczpospolita (XV-XVIII wieku), którautopii"była modelem organizacji życia społecznego opartej na zasadachwolnościowych, dalekim wprawdzie od doskonałości, lecz istniejącym(czego nie da się powiedzieć o utopiach zachodnich i rosyjskichintelektualistów).Istota sarmatyzmu todobrowolność, samorządność, wielokulturowość, współistnienie, [...]aktywny udział w rzecz pospolitej, [...] wyjątkowy szacunek dla prawmniejszości 30 .Organizacja Polityczna NaroduPo przeciwnej stronie barykady najciekawszym środowiskiem było NarodoweOdrodzenie Polski. NOP definiowało się przez opozycję wobec tradycji endeckiej.Jako alternatywę ideową prezentowano64*FRONDA 41