Impactos socioculturales en el turismo comunitario. Una ... - Pasos

Habitantes de Nueva Palestina
ya me xju’ ya jtajtik yantik na jlum k’inal ta toyem te’
ak’ ja’maletik ta kabenaletik ja’ sbiiline lekil kuxlejalil
ta yutsil lum k’inal, ay jich cheb oxeb snopojikix ta
sjol yo’tanik te ya sk’an kanantayel te lum k’inale, ja’
jich sk’opik te mach’atik la spasbeyik sjunil ta sk’anel
, jich bit’il “ Escudo Jaguar, Río Lacanja’, Cueva del
Tejón, Tres Lagunas, Cueva de las Golondrinas; ay
yantik yakalik ta ochel ta swenta stulantesel slekubtesel
jun chebuk k’aal, te mach’atik yak’ojix sba-ae
ta slekil smulanel te toyem te’ ak’ ja’male, ja’nix jich
tey ya xchikna-a te bi yilel skuxinelik, te k’alal la yich’
mileltel ta slajibaltel yantik ja’wil, sok la yich’ik ilel te
bitik a’telil la spasik ula’tawanejetike, te mach’atik ya x-
ochikbel ta yolil yutil lum k’inal lek sna’ojik stojol te ya
sk’an lek kanantayel te lum k’inale, bayel te banti te
wakax nae ya xjajch yich’ tsael ta xa’t’el te k’a’paletike,
ay yantik te ya yalbeyik te ula’wanejetike te ak’a
yich’beel te spat yawil we’elil te banti ma xtuunix
yu’unike, ja’nix jich ay ma xch’am ta chonel te bitik
ay ta lataetike yu’un jich ma xbayelub-a te k’a’paletik
te k’ax wokol ya xk’a’e.
Te ch’oletik sok te tseltaletik ma spisiluk ya xchapik
ta lek te bi ya sk’an spasik tey a te banti ay te wakax
naetike yu’un te ula’tawanejetike, jich ya spasik te
ka’benaletike, ya xju’ ya kiltik te ay yakalik ta stijel
kanowaetik, joinwanejetik, jal spasel k’u’il pak’etik,
stijel beibaletik, jaito xchapo sbaik ta tsojpoltsojp ta
chonbajel, ay ma xyich’ik ta muk’ te lejchel pat nae,
manchuk me aynix ya skoltay sbaik stukeliknax ta
beel yu’un te ula’tawanejetik.
Te antsetik te yajwalik tsojp lum k’inal ay lek ya’telik
ta schonobil we’el uch’balil, sok ta smesel yutil
| 136