Impactos socioculturales en el turismo comunitario. Una ... - Pasos

Niños lacandones y turistas en la Zona Arqueológica de Bonampak
Cha’añ mi laktyajlak kotyâñtyel tyi tyak`iñ tyi wajalixbä
xchumtyälob, jiñâch yom weñ uts`aty mi
lak`äñ pejtyelel laklum yik`oty iña’al ña`tyibaläl,
che äch bajche` jump`ej majtyanäl tyi e`tyel weñ
laktyojol, yik`oty ja`el mi kotyañoñlaj cha`añ
ma`añix mi chän lok`elmajlel tyi e`tyeltyak tyi
kolem tyejklumtyak.
yawil paxal, skanatayel te lum k’inal sok
ta yilel te paraje te yame yak’ik ochel te
ulatawanejetik sok junax me yak’ sbaik sok
te ulatabilik-e, ta swenta yak’el ilel lekil
kuxinel.
Chanel.- Te yilel yutsilal lum k’inal ta tsob
lum, jich bit’il jun yilal yutsilal lum k’inal ta
swenta muk’ubtesel yame yak’ sta sba winik
antsetik. Te ya yak’ te ulatawanej sok te
bats’il winiketik; ta yuts’intael te lum k’inal,
te lekil talel kuxinel, talelalil sok slok’esel
biluketik.
Joeb.- jai ini yilel yutsilal lum k’inal to yame
yak’ koltaybalil sok skanantayel te talelaletik,
te bats’il we’liletik, te jalbik pak’etik,
ja’nix jich ta xch’unel yos ta jujun tejk’ lum
mok paraje.
Te yilel yutsilal lum k’inal ta swenta tsob lum
jame ya sle te k’anel mok k’oel ta ot’anil yu’un
talel kuxinel, jai ini paxal to yame at’elil yu’un
lekil kuxinel sok sleel talelalil sok bats’il lumetik
sok ta spisil te bitik yich’ ta alel, talelaliletik sok
slok’esel biluketik.
Jai at’eliletik to te lek pasbilik sok te slekil sk’oplal
muk’ubtesel, yame xu’ skoltay ta smuk’ubtesel te
lekilal ta bats’il lumetik, stojtiklael te mach’atik
xkoltaywanik ta bats’il lumetik.
Ta slajib k’op ayej to, te yilel yutsilal lum k’inal
ta swenta tsob lum ja jun snopjibal ta stojol te
bijilaletik yu’un te bats’il lumetik, yame xu’ pasel
| 44