Hizkuntza-politiken Urtekaria 2012 - Erabili.com

martxoa martxoa martxoa martxoa martxoa martxoa martxoa martxoaHizkuntza irizpideakGaliziako TVG telebista publikoak karguhartu dio aurkezle bati g hizkiaren ahoskatzeestandarrena ez erabiltzeagatik. Hots,«gracias» edota «ata logo» horien partez,«jracias» eta «ata lojo» esateagatik, betiere jhori hasperenduna izanik —ekialdekoeuskalkietan h hizkiaren antzera, nire fonetikaezagutzen arabera—, eta ez espainieraren jhizkiaren ahoskatze estandarrena. RealAcademia Galegak onartu egiten du ofizialgisa hasperentze hori ere, baina eremuformaletarako ez du egoki ikusten. Badakontra egiten dion hizkuntzalaririk, ofizial etaerabilia izanik, galdetzen duenik zergatikukatzen zaion, adibidez, albistegietarakosarrera. Ezen albistegietako zuzendaritzatiketorri baita agindua, eta aurkezleak, noski,aldatu egin behar izan du ahoskeraderrepentean.Gauzak etxekotzeko joera patologikoarenondorioz, euskarazko telebista publikoan zergertatuko litzatekeen irudikatu dut. Tartekakritikatu izan da bertan erabili den euskara,egia —hori euskara erabiltzen denean; begirabestela zer egiten ari diren Zaindu saioestreinatu berriarekin—. ETB1en euskarairizpideak zeintzuk diren zuzen jakin gabe —badago jakiteko modurik, dokumenturik?—pentsatzekoa da Euskaltzaindiaren arauakIritzia2012/03/25jarraitzen direla,e s t u k i . E t a ,ondorioz, j hizkiarenkasuan, luze g abe,Euskaltzaindiak dioena egiten d e l a .Hots, salbuespenak salbuespen, j letrareneuskarazko ahoskera oinarrizkoa y denez,albistegietan-eta ahoskera hori ematen zaiola.Hala ere, eta gaurko egoera kontuan izanik,pentsatzen dut espainiera eta frantsesaren jestandarrak ere, onartuak izanik, lasai askoerabil litezkeela egoera informalagoetan,telesail batean, esaterako. Ez dakidana daLekeitioko tertuliakide bati j hizkia herrikoahoskeran egiteagatik kargu hartuko lioketen.Baina arrazoi duzue, txikikeriak dira horiekguztiak. Galegoen kasuan ere bai, arazopuskaz larriagoak dituzte: galegoa erabiltzenez duten tertuliakideak, estandarra erabiltzenez duten esatariak, gaztelaniaren menekogalegoa erabiltzen dutenak, akats larriakdituzten idazkun etengabeak, eta abar. Ezdakit horietako zenbat ekar daitezkeen gurera,horietako zenbat ditugun benetako arazo.Saioaren araberakoa ere izango da, seguru.Baina orduan, zergatik ez, zalantzak uxatzeko,hizkuntza irizpideak txukun argitaratu?Aritz Galarraga