Hizkuntza-politiken Urtekaria 2012 - Erabili.com

otsaila otsaila otsaila otsaila otsaila otsaila otsaila otsailamendeko hizkuntzaren aurkako giroa sortuzeta agerpen-kuota txikietara baztertuz;politikaren bidez, ospearen kontra eginez; etapropagandaren bidez, bere aurkako kanpainakantolatuz.Horrela, mendeko hizkuntzak harremanagaltzen du bizitzarekin, desagertzen dapiramide sozialaren gailurretatik; euskararik ezdago epaile, abokatu, mediku, kazetari,enpresari eta abarren ahotan. Euskararik ezdarabilte Basque Culinary Centerren.Estatuak frogak jartzen dizkio etengabemendeko hizkuntzari: frogatu behar du,etengabe, modernoa dela, zientzietarako balioduela, erakargarria dela. Biolentziazinposatutako hizkuntza nagusiak seduzitzekogaitasuna eskatzen dio hizkuntzamenderatuari.Hala esan zuen Hizkuntza PolitikarakoSailburuordeak euskararen egunean: «Jendeaerakarri egin behar dugu modu onekin etaformak zainduz. Jendeak ikusten dueneaneuskara modernoa dela, eguneratua dagoela,bizitzarako edozein alorretarako balio duela(…) jakin-minarekin hartuko dute». Ez al zenaspaldi frogatu euskara modernoa dela?Hizkuntza menderatua beti dabil frogatubeharrean beharrezkoa dela mundu honetanbere existentzia.Herrialde serioek bere kultura bultzatu etasubentzionatu egiten dute, batetik bere herrianexistitu dadin, eta bestetik kanpoan ezagunaizan dadin. Gure herria ez da serioa. Eta zerezberdintasun du serioak diren herrialdeekin?Bakarra: estatua. Estatua duten herrialdeakerrespetuz hartzen dira beste nazioetan, ez dakuestionatzen haien kultur politika, edo diruazertan xahutzen duten. Horregatik gu ezgaituzte seriotzat hartzen, ez bada Espainiakoestatuaren baitan, hortik sari nazionalen pisua,kanpoan aurkezten gaituena.Norvegiako gobernuak argitaratzen diren ialiburu guztien mila ale erosten ditu, liburutegisarean banatzeko. Laguntzak ematen ditu,baita ere, liburuak itzultzeko eta atzerrianargitaratzeko. Herbjorg Wassmo idazleakukatu egiten du hori protekzionismoa denik:«Horri esker gure liburuak berdin aurki litezkeMoskun edo Madrileko Retiron. Ez du merezibere kultura babesten ez duen herri batdefendatzerik. Estatuak jakin behar du inorkbaino lehenago artistek lana egin eta bizi eginbehar dutela». Lau milioi eskas dituenhizkuntza da norvegiera, baina a zer lekuaduen munduan! Dio Wassmok: «Hainhizkuntza txikia izanda, pentsatu nahi dut gureliteratura, ez exotikoa soilik, baizik eta onadelako zabaltzen dela mundura». Subentzioakgoraipatzen ditu, beren kalitatearekikokonfiantza erakusten du, nola? Naturaltasunosoz. Guk ez daukagun naturaltasun batekin.Ni harritzen naiz hemengo idazle, zutabegileeta gogoetagile gehienek, JosebaSarrionandiari emandako Euskadi sariarenistiluaren aurrean, kasu, esaten duteneanpolitika ez dela hizkuntzarekin nahastu behar.Justu kontrakoa denean: ekimen politikoaksoilik salbatzen eta hedatzen ditu hizkuntzakmunduan. Horrela izan da nazio guztienhistorian. Hona zer zioen El País egunkarianberriki Martin Davidson British Council-ekozuzendariak: «Lan kulturala politikoa da, etazerikusia du nazioen eta pertsonen arteaneratzen diren harremanekin».Botere politikorik gabe, hurrengo 100 urtetanizpi bat bat baino ez du aurrera egingoeuskarak. Eta mendeari izpiarekin erantzutendion hizkuntzak ez du bi menderen beharrikizango desagertzeko.Pako AristiIdazlea