Hizkuntza-politiken Urtekaria 2012 - Erabili.com

abendua abendua abendua abendua abendua abendua abendua abenduaOrekaMinorizatua izatearen ajeak dira denak.Hizkuntza ezagutzea, baina ezin aisekomunikatzea. Jakitea, baina ez erabiltzea eta ezinerabili izatea. Erabiltzea, baina ez transmititzea.Sentitzea, baina ez izatea. Alegia, oraindik ere,euskara ezagutzea, erabiltzea, transmititzea etaeuskaldun bizi izatea korrontearen kontrakohautua dela euskal geografiako leku gehiengehienetan.Kontrakultura ekintza bat. Hizkuntzahautua norbanakoren kontua dela esatea puripuriandago gaur egun, hala uste dezagun nahiizaten dute hizkuntzak askatasunean aukeratubehar direla diotenek.Hizkuntzak askatasunean. Giza taldeka bizi gara,eta gure gizartearen baldintzapenen araberaegiten dugu hizkuntza hautua, bizitzako bestehautu guztiak bezalaxe, zer jan, zer ikasi, zer ikusi,zer lan egin, noraino hipotekatu, norekin oheratu.Hizkuntza hautu indibidual eta naturalik ez dainon. Dagoena zera da: hizkuntza bat, eta ezbestea, hautatzeko natural itxurako determinaziokulturala, bere indarkeria erreal eta sinbolikoguztiarekin. Adibide garbiena elebakarrarenkasua da. Elebakarrak ez du hautatzen, ez duaskatasunik, hizkuntza bakarra duelako, etainguruak bakarra izan dezan agintzen diolako.Eta ezta elebidunak ere. Hizkuntza handiarenarabera aukeratzen baitu honek ere. Hizkuntzabat eta bestea hautatzeko aukera oso gutxitaneman ohi da banaka. Zerbait soziala bada horihizkuntza da, bakarka ez ikasi ez erabilidaitekeena. Horregatik behar du hiztunakkomunitate bat hiztun izango bada. Eta hiztunkomunitateak hiztunak. Eta guneak. Komunitateabiltzea, trinkotzea eta babestea da euskal hiztunakgizarte elebakarrean arnasa hartzeko duen aukerabakarra. Arnasguneak. Hiztun komunitateakIritzia2012/12/09ezagutza, erabileraeta motibazioarenongarri izan behar du.Izateko nahia elikatu behardu. Izan nahi izatea plaza publikoannor bagarela ikusi araztea da.Hizkuntza minorizatu bat ezin daiteke herri etakultura minorizatu batean baino eman. Argidago. Eta hizkuntza maiorizatu bat (xuxenekhitza onartzen ez badit ere. Zergatik ote?) bestehainbeste baina alderantziz. Hizkuntzaminorizatua orekatuko bada, bere dituen guneakbabesteaz gainera, berriak eskuratu etaberreskuratu behar ditu. Oreka bilatu behar dadesorekan dagoenarentzat. Aukera gehiago,gutxitua denarentzat. Kontua ez da politika edoekimen orekatuak egitea. Politika desorekatuakbehar dira euskara orekatzeko. Bi hizkuntzak,minorizatua eta maiorizatua, berdin tratatzea ezda orekatzailea, handiagotua handiagotzea baizik.Ez bata eta ez bestea ez inposatzea eta ezeragoztea ez da oreka. Hori desoreka hilgarria da:diglosia. Euskara hutsez jardutea, zainketaberezietan dagoenari oxigenoa ematea da, etagazteleraz jardutea, oxigenoa kentzea. Hain latz.Oso ondo daki hori Espainiako Wert Hezkuntzaministroak, espainolaren oreka gorde beharrazmintzo denean.Galdera, agian, zerk desorekatzen gaituen da, zerkdesorekatzen duen hizkuntza. Eta giltza, desorekaidentifikatzeko gai izatea. Zer den normalizazioaeta zer ez. Zein neurri edo ekinbide, publiko zeinzibil, den minorizatzaile eta zein ez. Zerk orekatzengaituen jakitea, azken finean.Lorea Agirre Dorronsoro