Hizkuntza-politiken Urtekaria 2012 - Erabili.com

ekaina ekaina ekaina ekaina ekaina ekaina ekaina ekainaEuskara ez da 'patois' batIritzia2012/06/10Aurtengo Frantziako Erre publikakoLehendakaritzarako hauteskundeetanEskualdeetako edo Eremu Urriko HizkuntzenEuropako Gutuna, 1992koa, mintzagai izanda. Frantziak 1999an izenpetu zuen Gutuna,baina ez du inoiz berretsi. Frantziakobozetarako lehen itzulian arituriko hamarhautagaietarik lau berrespenaren alde agertudira: François Hollande sozialista etaErrepublikako lehendakari berria, FrançoisBayrou/Francés Vairon zentrista, Eva Jolyekologista eta Philippe Poutou troskista.Horrez gain, martxoaren 31n, berezkohizkuntza duten antzinako probintziagehienetan agerraldiak izan ziren tokiantokiko hizkuntz(ar)en ofizialtasunaren alde.Toulouse/Tolosakoa bereziki aipatzekoa da,han 30.000 jende bildu baitzirenokzitanieraren alde. Baionan, berriz, 7.000inguru elkartu ziren euskararen alde, bertaninoiz izan den agerraldirik handienetakobatean.«Berezko hizkuntzad u t e n a n t z i n a k oprobintzia gehienetan» idatzidut. Egia esan, itsasoz gaindiko departamendueta lurraldeetan ere izan ziren manifestazioakberen hizkuntzen alde eta, bitxiagoa dena,Poitiers/Poetàen Poitouko berezko oïl(frantses) hizkeraren alde ere bai.Bestaldetik, Quimper/Kemperko manifestaribatzuk, bretoiaren alde ez ezik, galoBretainiako oïl hizkeraren alde ere agertuziren. Halaber, Metzekoak Lorrenako (etaLuxenburgoko) aleman hizkeraren alde ezezik, bertako oïl hizkeraren alde ere azalduz i r e n . A z k e n i k , L i l l e / R i j s e l e k o a k ,flandrieraren alde ez ezik, pikardieraren aldeere kaleratu ziren, hori ere oïl hizkera batdela.Ezaugarri linguistiko hutsen arabera, hots,historia, soziolinguistika eta politika aldebatera utziz, Frantzia Metropolitarreanbederatzi lurralde-hizkuntza hitz egiten dirasoilik: frantsesa, frankoproventzera edoarpitaniera, okzitaniera, katalana, italiera(korsikera nagusiki, baina liguriera era bai),alemana, nederlandera (flandriera), bretoia etaeuskara.Azken zortziak eta lurralderik gabekomintzaira bakan batzuk (judu eta ijitoenak,adibidez), Eskualdeetako edo Eremu UrrikoHizkuntzen Europako Gutunaren babeseanegonen lirateke Frantziako Errepublikakberretsiko balu (dokumentu horretan gorrenzeinu hizkuntzak ez dira jasotzen eta).