Hizkuntza-politiken Urtekaria 2012 - Erabili.com

otsaila otsaila otsaila otsaila otsaila otsaila otsaila otsailaDaramagun erritmoarekin, euskararenezagutzaren unibertsalizaziora iristekoehunka urte beharko ditugu. Ipar argirikgabeko hizkuntza-politiken ondorioak dirahoriek.Diru baliabide mugatuak ditugu, beti izangoditugu beraz; soilik inbertsioan oinarritzenden hizkuntza-politika, araua baztertzenduena, porrota izango da. Iraulketak, ordea,badu norabide argia. Lehenengo eta behin,eskolak belaunaldi berriak oso-osorikeuskaldundu behar ditu. Ordua daesperimentuak bazterrean uzteko eta benetaneuskalduntzea lortuko duen irakasteredu batabian jartzeko. Euskara eskolan ikasteaeskubidea izateaz aparte, betebeharra daadministrazioarentzat. Ondoren, euskaldunakkontratatu. Horrek bakarrik, epe ertaineanmilaka euro liberatuko ditu, gaur egun,administrazioek funtzionarioak euskalduntzengastatzen den guztia, alegia. Horrekin batera,helduen euskalduntzeak gaur egun ez duenizaera estrategikoa eskuratu behar du.Ezagutzaren unibertsalizaziora abiada oneanhurbiltzen ez gaituen hizkuntza-politikahonen ondorioa, diru baliabideen alferrikakoxahuketa da.Paraleloki espazioen euskalduntzea jorratubehar dugu. Agintari askok urte luzetanpentsatu du pertsonak euskaldunduz berezetorriko zela euskalduntzea. Hau da,euskaldunen presentzia hutsak ekarriko zuelaespazioaren euskalduntzea. Ezer ez dagoerrealitatetik harago, gaur egun, gizarteespazioek erdalduntzen dute, euskara ezinerabiltzeak duen eragina hizkuntzahautatzeko unean latza da. Hala ere,administrazioek segitzen dute dirua oparitzeneuskara sustatzeko alor sozioekonomikoan,zehapenak baztetuz, araua erabili beharrean.Espainiako estatuan 500 arau daude, legeak,dekretuak eta abar espainolaren erabileraderrigortzen dutenak; euskararen erabilera,ordea, ezin da arauz bermatu, borondatea etasustapena dira bide bakarrak.Te s t u i n g u r u h o n e t a n , N a f a r r o a k oGobernuak, bereziki eta nabarmen, krisiekonomikoa erabiliz euskararen aldekomugimenduaren kontrako eraso handiaabiatu du. Gobernuak badaki testuinguru zailhonetan, non herritarrak haien etorkizunhurbilarekin kezka handia duten, suntsiketapolitika hori oharkabean pasatuko dela etabatere gupidarik gabe ari da aplikatzen,Euskalgintza erabat baldintzatzea bilatuz.Horren aurrean ere, defentsa-bideaherritarren babesa da.Krisi ekonomikoaren eraginez, hizkuntzapolitikaasistentzialak huts egin du. Horrenondorioz, Euskalgintzak eraikitako proiektuasko kolokan daude. Egiturazko irtenbidea,ordea, ez da herritarrei diru gehiago eskatzea;izan ere, herri honetan euskaltzaleok bi aldizgaude zergapeturik, batetik, administraziodesberdinei zergak ordainduz, eta, bestetik,euskararen aldeko proiektu desberdinei diruaeskainiz. Egiturazko irtenbidea hizkuntzapolitikaeragingarria abiatzean datzabaliabide nahikoak egoki inbertituz etaarautegi sendoa eraikiz.Beraz, une honetan Euskalgintzarentzatlehentasunezko gaia ez da bakarrik dirubaliabideak nola eskuratu baizik eta, euskaranormalizaziora eramango duen hizkuntzapolitikaberri eta eragingarria abian jartzekobeharrezkoak diren baldintza politikoak,sozialak, juridikoak eta ekonomikoakeskuratzeko jokatzea. Euskaraz bizi nahiahedatuz, gizartea aktibatuz eta politikoki etasozialki oldartuz egin behar dugu bidea.Iñaki Lasa (Euzkaltzalea)