02.06.2013 Views

Attuario Michele Guerra, Documenti per la città di Aversa, Aversa ...

Attuario Michele Guerra, Documenti per la città di Aversa, Aversa ...

Attuario Michele Guerra, Documenti per la città di Aversa, Aversa ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Datum in castro casino. VII. idus FEB. <strong>per</strong><br />

manus Humberti Sanctae ecclesiae Silvae<br />

Can<strong>di</strong>dae episcopi et bibliothecarii Sanctae<br />

Romanae et apostolicae se<strong>di</strong>s. Anno deo<br />

propitio pontificatus domni Papae Stephani<br />

NONJ I. mo In<strong>di</strong>ctione XI. ma<br />

Note:<br />

(1) Questionem qua non imi subsellii scriptores<br />

Baronius ac Muratorius, de tempore quo Romanus<br />

Pontifex Stephanus IX Casinensi Monasterio fuit<br />

commoratus, inter se quodammodo <strong>di</strong>g<strong>la</strong><strong>di</strong>antur, hoc<br />

potissimum documento <strong>di</strong>rimi posse existimamus.<br />

Memoriae enim pro<strong>di</strong>t Baronius (ad annum 1038)<br />

Leonis Ostiensis auctoritate fretus, hunc sane<br />

Pontificem cum anno 1037 in Divi Andreae festo, quod<br />

pri<strong>di</strong>e Kal. Decembris celebratur, Casinense<br />

Monasterium petiisset, inibi usque ad XIII. Kal.<br />

Martias insequentis anni 1038 fuisse commoratum.<br />

Hujusmo<strong>di</strong> autem sunt Leonis Ostiensis verba, quae a<br />

Baronio in me<strong>di</strong>um afferuntur: quatuor itaque<br />

mensibus Romae remoratus (Stephanus) … tandem in<br />

festivitate S. Andreae ad monasterium, cum plerisque<br />

Romanis reversus, usque ad festivitatem Sanctae<br />

Scho<strong>la</strong>sticae moratus hic est, nempe usque ad decimam<br />

Februarii. Iterum haec alia Ostiensis verba refert, quae<br />

ipsum Pontificem in eodem Monasterio adversa<br />

correptum fuisse valitu<strong>di</strong>ne ostendunt: cum vero idem<br />

Apostolicus post menses ferme quatuor ad<br />

Monasterium venisset, gravi paulo post <strong>la</strong>nguore<br />

detentus ad extrema fere <strong>per</strong>ductus est. Muratorius<br />

vero in Italicis Annalibus sub anno 1037 ait Stephanum<br />

IX Natali <strong>di</strong>e hujus anni Romae commorari, ubi<br />

morbus, quo iam <strong>la</strong>borabat, adeo recruduit, ut ad<br />

extremum vitae suae terminum <strong>per</strong>venisse autumaret.<br />

Vide locum. At vero cum Bul<strong>la</strong>, de qua sermonem<br />

instituimus, in Casinensi Monasterio data conspiciatur<br />

VII idus februarii an. 1038, hinc profecto colligitur<br />

Muratorii animadversiones omnino esse explodendas,<br />

ac recte Baronium Ostiensis auctoritate fretum<br />

existimasse Stephanum IX ex Divi Andreae usque ad<br />

<strong>di</strong>vae Scho<strong>la</strong>sticae festum in Casinensi coenobio suam<br />

commorationem produxisse.<br />

(A) 7 febbraio.<br />

Dato nel castro <strong>di</strong> casino il giorno settimo<br />

dalle i<strong>di</strong> <strong>di</strong> febbraio (A) <strong>per</strong> mano <strong>di</strong> Umberto<br />

vescovo del<strong>la</strong> santa chiesa Silvae Can<strong>di</strong>dae e<br />

bibliotecario del<strong>la</strong> santa romana e apostolica<br />

sede. Per volontà <strong>di</strong> Dio nel primo anno <strong>di</strong><br />

pontificato <strong>di</strong> domino Papa Stefano IX,<br />

un<strong>di</strong>cesima in<strong>di</strong>zione.<br />

(1) La questione dell‟epoca in cui il Pontefice Romano<br />

Stefano IX soggiornò nel Monastero <strong>di</strong> Cassino, <strong>per</strong> <strong>la</strong><br />

quale Barone e Muratori, storici non <strong>di</strong> infima levatura, in<br />

qualche modo <strong>di</strong>sputarono tra <strong>di</strong> loro, riteniamo che si<br />

possa <strong>di</strong>rimere soprattutto con questo documento. Infatti,<br />

Barone tramandò al<strong>la</strong> memoria (ad annum 1038),<br />

fiducioso dell‟autorevolezza <strong>di</strong> Leone Ostiense, che <strong>di</strong><br />

certo questo Pontefice, essendosi recato nel Monastero <strong>di</strong><br />

Cassino nel<strong>la</strong> festività <strong>di</strong> s. Andrea dell‟anno 1037, che si<br />

celebra il giorno prima delle Calende <strong>di</strong> Dicembre, ivi<br />

rimase fino al XIII giorno delle Calende <strong>di</strong> Marzo del<br />

seguente anno 1038. Tali poi sono le parole <strong>di</strong> Leone<br />

Ostiense, che sono evidenziate da Barone: “<strong>per</strong>tanto<br />

indugiato <strong>per</strong> quattro mesi a Roma (Stefano) … tuttavia<br />

ritornato al monastero nel<strong>la</strong> festa <strong>di</strong> s. Andrea con molti<br />

Romani, fino al<strong>la</strong> festa <strong>di</strong> s. Sco<strong>la</strong>stica qui rimase,<br />

certamente fino al decimo giorno <strong>di</strong> Febbraio”. Di poi<br />

riporta queste altre parole dell‟Ostiense, che mostrano che<br />

lo stesso Pontefice si trovava nello stesso Monastero<br />

sorpreso da infausta salute: “allorché invero lo stesso Papa<br />

dopo quasi quattro mesi venne al Monastero, poco dopo,<br />

impe<strong>di</strong>to da grave ma<strong>la</strong>ttia, quasi giunse agli estremi”.<br />

Invero Muratori negli Annali d’Italia sotto il 1037 <strong>di</strong>ce che<br />

Stefano IX nel giorno <strong>di</strong> Natale <strong>di</strong> questo anno<br />

soggiornava a Roma, dove <strong>la</strong> ma<strong>la</strong>ttia <strong>di</strong> cui già soffriva si<br />

aggravò a tal punto che <strong>di</strong>chiarò <strong>di</strong> essere giunto al termine<br />

estremo del<strong>la</strong> sua vita (v. il passo). Ma invero poiché <strong>la</strong><br />

Bol<strong>la</strong>, del<strong>la</strong> quale abbiamo <strong>di</strong>scusso, si osserva data nel<br />

Monastero <strong>di</strong> Cassino il VII giorno delle i<strong>di</strong> <strong>di</strong> febbraio<br />

dell‟anno 1038, da ciò senza dubbio si deduce che le<br />

osservazioni <strong>di</strong> Muratori debbono essere respinte del tutto,<br />

e che giustamente Barone, fiducioso dell‟autorevolezza<br />

dell‟Ostiense, giu<strong>di</strong>cò che Stefano IX prolungò <strong>la</strong> sua<br />

<strong>per</strong>manenza nel convento <strong>di</strong> Cassino dal<strong>la</strong> festa <strong>di</strong> s.<br />

Andrea fino al<strong>la</strong> festa <strong>di</strong> s. Sco<strong>la</strong>stica.<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!