Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

280 Kamerstuk 29 407, nr. 54.
281 Handelingen 1 februari 2006, blz. 2928–
2968.
282 Kamerstuk 29 407, nr. 81 en Kamerstuk
29 407, nr. 98.
283 Kamerstuk 29 407, nr. 100.
284 Kamerstuk 31 833, A.
285 Handelingen 10 september 2009, blz. 8726–
8741.
stroom naar Nederland. Ook de welvaart en werkgelegenheid van de
herkomstlanden speelden een rol bij de keuze voor de overgangsmaatregelen.
280 In het debat op 1 februari 2006 over de toetreding van de twee
landen, werd kort stilgestaan bij de gevolgen van de arbeidsmigratie. De
woordvoerders van de SP- en PvdA-fractie wezen op de gevaren van
verdringingseffecten door arbeidsmigranten die niet volgens de CAO
werken en van schijn-zzp’ers. Ook werd er, in het licht van de acht eerder
toegetreden landen, gesproken over de omvang van de te verwachten
arbeidsmigratie. 281
Overgangsmaatregelen gehandhaafd (najaar 2008)
Op 16 juni 2008 verschenen twee onderzoeken die het kabinet-Balkenende
IV gebruikte om het standpunt te bepalen voor de overgangsmaatregelen
na 1 januari 2009. 282 Het kabinet stelde voorop dat de omvang van
arbeidsmigratie uit deze landen gering is en, met name in de land- en
tuinbouw, nog steeds een krapte op de arbeidsmarkt bestond. Door
veranderende economische vooruitzichten was echter onvoldoende
duidelijk hoe de werkgelegenheid zich zou gaan ontwikkelen. Bovendien
bestond de verwachting dat omringende landen hun beperkende
maatregelen in stand zouden laten. Om die reden wilde het kabinet de
overgangsregeling handhaven tot uiterlijk 1 januari 2012. Het kabinet gaf
aan dat sectoren als de land- en tuinbouw mogelijkerwijs een uitzondering
op de arbeidsmarkttoets konden krijgen, afhankelijk van de ontwikkelingen
op de arbeidsmarkt. In het algemeen overleg dat hierop volgde lag
het zwaartepunt van de discussie op huisvesting en de naleving van
arbeidsregels en arbeidsvoorwaarden. 283 De D66-woordvoerder pleitte
voor het meteen volledig openstellen van de grenzen. De woordvoerders
van de SP- en PVV-fractie verzetten zich tegen eventuele invoering van het
vrij verkeer. De economische omstandigheden werden als belangrijke
reden genoemd de grenzen nog niet open te stellen. 283
Wetswijziging inlenersaansprakelijkheid (per 1 januari 2010)
In een poging de malafide uitzendbureaus aan te pakken was er op
10 september 2009 een debat over een wetswijziging die inlenersaansprakelijkheid
tot stand moest brengen. Per 1 januari 2010 waren niet alleen de
uitzendbureaus verantwoordelijk om een werknemer minimumloon en
minimumvakantietoeslag te betalen, maar ook de partij die de werknemer
inhuurt. Doel hiervan was de volledige keten verantwoordelijk te maken
en daarmee uitbuiting en verdringing tegen te gaan. Inleners werden
gestimuleerd alleen werknemers in te huren via een gecertificeerd
uitzendbureau. 284 In het Kamerdebat werd het probleem dat deze wet
oplost breed gedeeld: malafide uitzendbureaus hebben uitbuiting tot
gevolg meenden de fracties van de ChristenUnie, CDA en PvdA. Ook had
het volgens de SP- en PvdA-fractie verdringing van Nederlandse
werknemers tot gevolg, omdat deze werknemers voor een lagere prijs
kunnen werken. De keuze voor particuliere certificering werd niet gedeeld
door de SP-fractie, die voorkeur had voor een vergunningsysteem. De
fracties van CDA, ChristenUnie, PvdA en VVD legden de nadruk op het
belang van handhaving en het verhogen van boetes. 285
Afgifte tewerkstellingsvergunningen beperkt (april 2011)
In april 2011 vergrootte het kabinet-Rutte de beperkingen op het vrij
verkeer van werknemers voor Roemenië en Bulgarije. Minister Kamp van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid was van mening dat er voldoende
binnenlands en EU-arbeidsaanbod (niet uit Roemenië en Bulgarije)
aanwezig was en wenste de afgifte van tewerkstellingsvergunningen (ook
voor Roemenen en Bulgaren) daarom te beperken. Hiertoe werd een
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 113