Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

227 Verslag van openbaar gesprek met
mevrouw Durgut, Wnd. Directeur openbare
basisschool De Kameleon te Rotterdam en de
heer Beyers, Locatiedirecteur van het
Mundium College te Baexem, en de heer Rog,
Voorzitter CNV Onderwijs 17 juni 2011.
228 Jungbluth en Frietman (2010).
229 Verslag van openbaar gesprek met
mevrouw Durgut, Wnd. Directeur openbare
basisschool De Kameleon te Rotterdam en de
heer Beyers, Locatiedirecteur van het
Mundium College te Baexem, en de heer Rog,
Voorzitter CNV Onderwijs 17 juni 2011.
230 Korf (2009).
gebieden is dit het geval. Ouders zijn dus niet vertrouwd met het gegeven
van leerplicht of dat onderwijs goed is voor de toekomst van de kinderen.
Ook het kabinet heeft signalen gekregen over de aanwezigheid van
kinderen die niet naar school gaan. Gemeenten zetten zich in om bij het
handhaven van de leerplicht kinderen die geen onderwijs volgen beter in
beeld te krijgen.
Leerlingen stromen regelmatig in en uit
Scholen worden geconfronteerd met het plotseling vertrekken van
leerlingen. De laatste twee jaar komt er bij de Poolse groep veel minder
plotselinge uitstroom voor. 227 Bij Roma is verzuim een normaal
verschijnsel. 227 Bij deze groep (voornamelijk seizoens- en footloose
migranten) is ook de leerplicht niet te handhaven. 227
Leraren zijn onvoldoende toegerust
Uit onderzoek door CNV is gebleken dat deze leerlingen uit Midden- en
Oost-Europese landen een extra belasting vormen voor de docenten,
zeker als de leerlingen zijn opgegroeid met een ander schrift. 227 Daarnaast
heeft niet iedere school geschikte leraren om deze leerlingen verder te
helpen. Er wordt dan extra veel gevraagd van de leerkrachten en van de
begeleiders op de scholen terwijl zij het al druk hebben met de reguliere
leerlingen en met de leerlingen met een achterstand. Het heeft gevolgen
voor de kwaliteit van het onderwijs en voor de aandacht voor de reguliere
en de andere achterstandsleerlingen in de klas. 227 Dit wordt bevestigd
door de ervaringen op het Mundium College te Baexum. Ook is er sprake
van een laag kennisniveau bij leraren over Oost Europa.
Scholen zetten verschillende middelen in om de problemen te bestrijden,
zoals speciale projecten en/of programmering, aangepast lesmateriaal,
extra menskracht, samenwerking met andere scholen, speciale klassen of
een tolk. Opvallend uit het onderzoek van FORUM is dat scholen met een
relatief klein aantal leerlingen (5 t/m 9) uit Midden- en Oost-Europa, meer
problemen ervaren dan scholen met een groter aantal. 228 Zij zetten dan
ook vaker aparte leerprogramma’s in.
In het voortgezet onderwijs zijn de problemen meer van organisatorische
aard, zo is de opvang van nieuwkomers niet overal gecentraliseerd.
De heer Beyers: «Dat is een landelijk probleem. Op de ene school is een
klasje, op een andere school misschien twee klasjes en weer een andere
school weigert die kinderen zonder meer. Bij ons is het geregionaliseerd
en worden de nieuwkomers op één locatie opgevangen». 229
Tekort schietend budget en de nieuwe gewichtenregeling als belangrijkste
belemmering volgens scholen
Voor nieuw komende leerlingen van asielzoekers en kinderen van
arbeidsmigranten zijn er verschillende regelingen waarop scholen kunnen
terugvallen om taal- en onderwijsachterstanden terug te dringen. Het gaat
hierbij om:
– Regeling eerste opvang
– Regeling voor schakelvoorzieningen
– Gewichtenregeling, met aanvullend de regeling impulsgebieden.
Ontoereikend budget is voor de basisscholen het belangrijkste probleem.
Voor de gewichtenregeling is het opleidingsniveau van de ouders
bepalend. Bij de Polen zijn de ouders redelijk opgeleid 230 , terwijl hun
kinderen wel een taalachterstand hebben. Als reactie op de problemen die
ontstonden heeft het toenmalige kabinet de regeling impulsgebieden
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 91